Man uit Wageningen achter Zwarte Pieten-nepnieuws
Op Facebook werd sinds enige tijd nepnieuws gedeeld omtrent zwarte piet. Twee journalisten van Brandpunt lieten dinsdag weten dat zij de identiteit van de persoon achter deze berichten hebben achterhaald. Het zou gaan om een 46-jarige voormalig cameraman uit Wageningen. Het doel van het plaatsen van de nepberichten was om er zoveel mogelijk geld mee te verdienen.
Hoe meer likes, hoe meer geld
De man beheerde enkele Facebookpagina’s en zou daar vanaf 2016 al berichten hebben geplaatst. Zo plaatste hij op de (inmiddels verdwenen) pagina ‘Ik ben zwarte Piet Fan’: „Jenny Douwes veroordeeld tot 18 maanden cel!” Dit was niet waar. De rechtszaak tegen Douwes en de blokkeerfriezen moest toen zelfs nog beginnen. Desondanks werd het bericht door tienduizenden mensen gedeeld.
Het aantal likes op de pagina leverde de man geld op. Hoe meer likes, hoe meer geld. Uit onderzoek van Brandpunt blijkt dat de man de ‘Zwarte Piet Fan’ pagina doorverkocht voor 1000 euro, toen deze 55.000 likes had. Ook advertenties leverden hem geld op. Volgens de onderzoeksjournalisten verdiende hij op deze manier duizenden euro’s.
Het onderzoek van de journalisten heeft uitgewezen dat de man werkzaam was voor de Lokale Omroep Ede. In 2015 moest hij vanwege een aangeboren afwijking aan zijn benen, echter stoppen met werken. Niet lang daarna ( een klein jaar) ging de eerste nepnieuwspagina de lucht in.
Bestrijding van nepnieuws
De man gaf in een telefoongesprek met het KRO-NCRV toe dat hij „een aantal” zwarte pietenpagina’s en andere nepnieuwspagina’s heeft verkocht. Hij ontkent echter dat hij de persoon is die de nepnieuwsberichten heeft geplaatst. Niet lang na het telefoongesprek waren alle pagina’s verwijderd.
Peter Burger, van de Universiteit Leiden, en gespecialiseerd in het fenomeen nepnieuws, zei tegenover de NOS: „Het is nog steeds te makkelijk om onder andere met behulp van Facebookpagina’s geld te verdienen met berichten die totaal verzonnen zijn.”
Het medium zegt bezig te zijn met de bestrijding van nepnieuws. Maar vooralsnog lijken de maatregelen van het bedrijf niet te werken. „Ze doen best veel, dus het verbaast me dat het nog steeds mogelijk is met die frauduleuze Zwarte Piet-pagina’s geld te verdienen” aldus Burger. „Het gaat niet alleen om de inhoud van de berichten, maar juist om de distributiesystemen erachter. Zoals in dit geval Facebook. Die zijn hartstikke lek.”