Hoe doen wij boodschappen in 2030?
Boodschappen doen bij de Albert Heijn moet meer worden dan alleen spullen in een kar stoppen en afrekenen. De Zaanse kruideniersketen gooit het roer om en wil het bezoek aan de supermarkt een ‘beleving’ maken en ook online moet de keten een grote speler worden.
Is dit wat de consument van de jaren ’20 van de 21ste eeuw wil? Metro sprak met Hans van Tellingen, winkelcentrumonderzoeker bij Strabo.
Vers en snel
Van Tellingen heeft een gemengd gevoel bij deze koerswijziging, vers en snel is goed, online is een doodlopende elektronische snelweg. „Dat supermarkten steeds meer ruimte bieden voor snelle kant-en-klaar producten en verse maaltijden zoals sushi of pizza juich ik toe. Dit is wat vooral jongeren in grote steden enorm zullen waarderen. Bovendien zijn de winstmarges op dit soort artikelen hoger, de nadruk op vers past bovendien in de trend dat consumenten bewuster met voeding bezig zijn."
Daarnaast wil Ahold-Delhaize topman Wouter Kolk zich gaan focussen op snelle bezorging om de online markt verder te veroveren. Er wordt hierbij gesproken met partijen als Thuisbezorgd en Deliveroo. Worden in het jaar 2030 al onze boodschappen vanuit distributiecentra thuisbezorgd met drones na een druk op de knop? Van Tellingen denkt van niet en stelt dat Albert Heijn zichzelf met deze focus op online in de voet schiet.
„Het wordt behoorlijk onderschat hoe duur een webwinkel eigenlijk is. Je hoeft geen duur pand op een A-locatie te huren, maar je bent veel meer kosten kwijt aan de logistieke operatie. Die bezorgers in die hippe busjes kosten veel meer dan een grote vrachtwagenlading. Op dit moment wordt drie procent van de boodschappen online besteld en dat zal in 2030 hooguit zeven zijn. Door bestellingen thuis te bezorgen, ga je eigenlijk terug naar de 19e eeuw toen marskramers dit deden. Het is inefficiënt en zal nooit winstgevend worden. Een online service als Picnic is dan ook gedoemd te mislukken."
Moderne concepten
Ook waarschuwt Van Tellingen voor het verdwijnen van de buurtsuper, vooral in kleinere gemeenten buiten de Randstad. „Een groot deel van de consumenten gaat niet alleen naar de supermarkt om boodschappen te kopen. Het bezoek heeft ook een sociale functie, je komt er bekenden tegen en maakt een praatje onder het genot van een kopje koffie. Vooral voor ouderen – en dat zullen er in de komende decennia flink wat worden – is dit belangrijk."
De auteur van het boek Waarom Stenen Winkels Winnen is wel lyrisch over enkele andere ontwikkelingen op supermarktgebied. Zo is er de Spar die vroeger bekend stond als dure toeristensuper, tegenwoordig schieten de City Spars als paddenstoelen uit de grond. „Klopt, ik vind dit geweldige winkels. Ruime openingstijden, snelle maaltijden en service komen hier samen. Ze doen dit eigenlijk beter dan de AH2Go.”
Ondertussen zijn er ook ouderwetse supermarkten die terrein winnen. Hierbij gaat het voornamelijk om prijsvechters als Lidl en Aldi. „Ook hier is een boeiende trend gaande. Tien jaar geleden was het voor mensen met een bovenmodaal inkomen onbespreekbaar om naar zo’n Duitse prijsvechter te gaan, nu zie je de BMW’s voor de ingang staan. Vooral Lidl heeft goed geanticipeerd, de winkels zien er aantrekkelijk uit, de kwaliteit van de artikelen is uitstekend en ze houden ondertussen de prijzen laag."
Winkelwagen op wielen
Voor iedereen die bang is dat een bezoekje aan de supermarkt over tien jaar net zo tot het verleden behoort als een bezoekje aan de Videotheek heeft Van Tellingen geruststellende woorden. „De stenen supermarkt zal gewoon blijven bestaan en natuurlijk zullen er hier en daar wat technische snufjes worden toegevoegd maar in de kern blijft alle zoals het is."
De onderzoeker trekt het breder; fysieke winkels komen meer en meer terug. De angst dat binnensteden leegraken omdat we alles online bestellen is volgens hem ongegrond. „Zelfs de meest succesvolle webwinkels maken verlies of noteren kleine brutowinstjes, wat in praktijk rode cijfers zijn. Dit besef gaat de komende jaren meer groeien. Coolblue is hier een goed voorbeeld van, zij openen de laatste jaren juist meer offline filialen."
Volgens de onderzoeker van Strabo is online niks meer dan een hulpmiddel om consumenten toch naar de fysieke winkel te krijgen. „Mensen doen veel rationeler boodschappen op een website en laten zich minder snel verleiden tot de aanschaf van een zakje chips of een aantrekkelijke reep bij de kassa. Consumenten geven in een supermarkt meer uit dan in een webwinkel. En zo’n lange kassabon, dat is waar het uiteindelijk om gaat."