Het jaar van Heleen: Beroemd door haar woonsituatie
Ze werd in één klap wereldberoemd in Nederland. Eind september kreeg Heleen Euwe na een artikel in Metro een lawine aan media-aandacht over zich heen. Het verhaal ging over de bizarre woonsituatie van de 47-jarige Rotterdamse en haar vriend en zoontje. Terwijl er volop werd gesloopt in de Bloklandstraat, stond hun huis als enige nog fier overeind.
De meeste woningen in het rijtje waren eigendom van woningcorporatie Woonstad Rotterdam, dat besloot om er een blok nieuwbouwhuizen neer te zetten. Euwe en haar vriend wilden echter niet vertrekken uit hun koophuis. Dus werd de rest van de woningen tegen de vlakte gegooid en worden in 2019 de nieuwe woningen tegen het overgebleven huis aan gebouwd.
Wonen in een bouwput had op z’n zachtst gezegd zo zijn weerslag op het gezin. Verdriet, stress, en grote zorgen. Euwe stortte in. Inmiddels zijn de sloopwerkzaamheden achter de rug en vinden de eerste heiwerkzaamheden voor de nieuwe huizen plaats. Hoe zou het met Euwe zijn? Is de rust een beetje teruggekeerd of juist niet? Ze stemt in met een interview om terug te blikken op het voor haar zo bewogen jaar.
Twee uur voordat het gesprek plaatsvindt stuurt ze foto’s van de Bloklandstraat die volledig blank staat. Een graafmachine heeft een waterleiding geraakt. Haar huis is het middelpunt van een klein meer. „Het. Houdt. Niet. Op”, treurt ze, als we Euwe voor haar woning aantreffen. Ze mag van de brandweer haar eigen huis niet in. In de kelder staat het water ongeveer een meter hoog. Ze wijst naar de enorme heimachine die ongeveer twintig meter van haar huis staat. „Ik zie het al voor me dat dat ding wegzakt en bovenop mijn huis dondert. Ze zeggen dat er niks kan gebeuren, maar het zou helemaal in het plaatje passen.”
Euwe wrijft in haar handen. Ze bibbert van de kou. „Ik sta de hele ochtend al buiten. Zullen we het interview in de bouwkeet doen?”
Wat kwam er eind september allemaal op je af?
Naar aanleiding van jouw verhaal in Metro kreeg ik allemaal journalisten op bezoek. De Telegraaf, AD, EditieNL, RTV Rijnmond, de Volkskrant, Radio538, noem maar op. Ze kwamen zelfs vanuit België langs om een verhaal te schrijven voor de krant De Standaard.
Wat vond je van al die aandacht?
Hartstikke fijn.
Maar toen ik voor je deur stond, wilde je geen interview geven. Terwijl je in de dagen erna overal je zegje deed.
Ik vond het toen wat griezelig. Je overdonderde mij en ik wist niet wat ik wel en niet mochten zeggen. Zonder interview had je er toch een heel mooi verhaal van gemaakt. Ik merkte dat ik heel veel steun kreeg dankzij het verhaal in Metro. We staan er zo vaak alleen voor. Tijdens vergaderingen met de opdrachtgever van het project over onze woonsituatie zit ik meestal tegenover vijf man, terwijl ik in principe maar weinig kan inbrengen en maar moet vertrouwen op de plannen. Dan zie ik later in de notulen dat er allerlei woorden zijn verdraaid, terwijl ze juist tegen mij zeggen dat ik zaken verdraai. Dankzij de aandacht van de media kreeg ik het idee dat we er niet meer alleen voor stonden. Dat Woonstad nu ook beter in de gaten werd gehouden.
Waar merkte je dat aan?
Ze kwamen ons ineens meer tegemoet. We hadden een scheur in de muur die helemaal tot aan het hoogste punt van het huis liep. Ach, dat kan geen kwaad, werd er gezegd. Maar toen kwam de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente op bezoek en die zeiden dat het veel te gevaarlijk was. Dat er voor 10 uur de volgende dag een plan moest komen om het op te lossen, anders zouden ze het project stil laten leggen. Dat was niet best voor ons vertrouwen.
Waren die sloopwerkzaamheden om je heen het ergste wat je hebt meegemaakt?
Ik denk dat dat de overleggen aan onze keukentafel waren. Ons gebrek aan vertrouwen bleek niet ongegrond te zijn. Daarnaast was er het ‘opgelegde’ spreekverbod van de slopers, die niet met ons mochten praten. Ook op de simpelste vragen mochten ze geen antwoord geven. Het moest allemaal via Woonstad verlopen, kregen we steeds te horen. Het spreekverbod werd ontkend, maar de slopers hebben het mij zelf verteld. Nog iets anders: de voorpui moest eruit, omdat ze met een heimachine bij ons in de kelder de fundering moesten vernieuwen. Dat was een eis van Woonstad. Toen heeft een bedrijf dat zo ongelooflijk grof gesloopt dat we nu met een muurtje onder straatniveau zitten. Pas als dat weer op straatniveau is, kunnen wij er iets op bouwen. Maar wij kunnen geen metselaar betalen om dat muurtje te herstellen. Dus wij hebben die schade aan Woonstad doorgegeven. Maar dan krijg ik te horen dat wij afspraken hebben gemaakt met het bedrijf dat de voorpui heeft gesloopt en niet met Woonstad. Alles om de herstelkosten niet te hoeven vergoeden. Zo gaat dat de he-le tijd door. Zo hebben we heel veel schade die we zelf moeten herstellen, terwijl ons geld op is. Al mijn spaargeld zit al in dit huis.
Heb je ooit spijt gehad dat jullie niet gewoon zijn vertrokken?
Het kon niet. Het bedrag dat Woonstad bood was al een halve ton lager dan de WOZ-waarde. Hun bod was ongeveer 70 procent van ons geïnvesteerde kapitaal plus de hypotheek. Moeten we dan een schuld accepteren waar we nooit van afkomen? Zie dan nog maar eens een ander huis te kopen. Of te huren. Een huisbaas wijst al snel op het bedrag dat we maandelijks moeten aflossen in verband met de schuld. Dan zijn we dus praktisch dakloos. Mensen denken dat wij hier uit principe willen blijven. Maar denk je nou echt dat ik mijn zoontje dit allemaal laat meemaken, omdat wij op onze strepen staan? Nooit van mijn leven. Maar we kunnen niets anders. Na de mislukte onderhandelingen kwam er ruimte voor nostalgie en de emotionele band met het pand dat als sinds 1903 in het bezit is van de familie van mijn vriend. Daarom ben ik herinneringen van oud-bewoners van de Bloklandstraat aan het verzamelen om die vervolgens te bundelen in een boek.
Was er een bedrag waarvoor je wél wilde vertrekken?
We hebben laten berekenen wat we zouden moeten krijgen om alle kosten te dekken zonder winst te maken. Op een gegeven moment zijn we gezakt met dat bedrag. Dan zouden we een of ander krot kopen om helemaal op te knappen. Maar inmiddels hebben we een kind en dus veel minder tijd om te klussen. Bovendien wilde Woonstad niet verder gaan dan 200.000 euro. Dus wonen we nu in een huis dat we heen en weer voelen bewegen als het hard waait. Ik ben echt doodsbang voor een harde storm. Tijdens het slopen viel de schoorsteen van de buren tegen ons huis aan, bijna dwars door de muur. Mijn zoontje durft niet meer in zijn eigen kamer te slapen, die slaapt bij ons in bed.
En nu zijn ze begonnen met heien.
De overlast valt me eigenlijk best mee. Alleen als ze vlakbij ons huis palen in de grond jassen dan maak ik een klein hupje op de bank. Hup, hup, hup, een paar centimeter automatisch omhoog. Ik probeer mijn zoontje zo veel mogelijk van de herrie weg te houden door bijvoorbeeld naar opa en oma te gaan. Als het aan het eind van de middag rustig is, gaan we terug naar huis.
Hoe hou je jezelf overeind?
Door zoveel mogelijk dagelijkse dingen te doen. Ontbijten, mijn zoon naar school brengen, dat soort zaken. En het is wonderlijk hoe het brein werkt: je komt in een soort overlevingsstand te staan. Misschien is nog wel het ergst dat het hele huis continu onder het stof zit. Toen ik wist dat jij op bezoek zou komen, wilde ik de boel afstoffen en stofzuigen. Het moest er tenslotte een beetje toonbaar uitzien voor een journalist. Maar eigenlijk heb ik daar de kracht niet meer voor, joh. Lichamelijk en mentaal ben ik helemaal op. Ik kan niet meer. Nul energie. Soms denk ik: kom op meid, de schouders eronder! Maar ik heb er soms gewoon de puf niet meer voor. Toch ga ik gewoon door, ik moet wel. Ondanks alles heb ik de afgelopen maanden amper gehuild. Maar als wij het nu af en toe over mijn zoontje hebben, zou ik zo in tranen kunnen uitbarsten.
Je mag toch best huilen? Dat vindt niemand gek.
Ik heb één keer huilend op de stoep gezeten. Een vriendin was op bezoek en toen zij het huis voelde bewegen, bleef ze maar zeggen dat ik eraan onderdoor zou gaan. Ik ben naar buiten gelopen en heb op straat zitten huilen. Ik gebruik medicijnen om rustig te blijven en mijn schoonvader zegt dat ik hulp moet zoeken. Met iemand over mijn gevoel praten. Maar ik heb geen zin om ook dáár nog eens tijd en energie in te moeten stoppen.
Je praat daar nu met mij toch ook over?
Misschien stel je gewoon de juiste vragen, haha. Maar serieus, ik kan dat er gewoon niet bij hebben.
Is ergens anders logeren eigenlijk een optie?
Ons is een vervangende woning aangeboden, maar daarvan krijg ik nog meer stress. Dan denk ik alleen maar aan de spulletjes in ons huis. Bovendien wordt mijn zoontje er ook niet blij van als hij nu in een vreemd huis moet leven. Laat hem hier maar lekker met zijn eigen speelgoed spelen, zodat hij zich tenminste thuis voelt.
Krijg je veel steun uit de buurt?
Ik kreeg laatst een bos bloemen van een overbuurvrouw, dat vond ik zo ontzettend lief. Verder hebben we nu vooral behoefte aan mensen die kunnen helpen klussen, want we hebben nog zo ongelooflijk veel te doen.
Kun je je wel voorstellen dat het project komende zomer is afgerond?
Nee, niet meer. Ik heb het idee dat er weer iets gaat gebeuren met ons huis. Dat het instort of dat we nog meer schade krijgen. Oh, wat hebben we veel schade. We zijn hier tien jaar geleden komen wonen en toen hebben we alles zelf opgeknapt. Alles. Op het moment dat we bijna klaar waren, kwam het bericht dat er nieuwbouwwoningen zouden komen. Ik was toen in verwachting van onze zoon, die nu 5 jaar is. Toen begon alle onzekerheid. Mijn vriend en ik zijn allebei bijna verslagen. Hij laat niets merken, hij zorgt vooral voor zijn vrouw en kind.
Wat vind je van hoe het rijtje met nieuwe huizen eruit komt te zien?
Af-schu-we-lijk. Ze roepen dat ze het in de oude staat terugbrengen, maar dat is absoluut het niet geval. Het lijkt er absoluut niet op. Ik vind het wel mooi dat ons huis er straks torenhoog bovenuit steekt. Gaaf, haha. Het is toch een soort symbool van de stad geworden.
Waar verheug je je op?
Dat het klaar is. En dan bedoel niet alleen het project om ons heen maar ook ons eigen huis. Maar dan zijn we weer tien jaar verder, denk ik.
Is dat een grapje of meen je dat?
Nou, toch zeker vijf jaar. Alle scheuren moeten worden hersteld, er moeten weer balkons worden gebouwd, de keuken moet erin, de prachtige badkamer heeft enorm veel schade opgelopen door de sloopwerkzaamheden, noem maar op. Dat duurt even, maar dan hebben we het wel zoals we het vanaf het begin wilden hebben. Ik kan niet wachten tot het zover is. Tot die tijd blijven we overleven.
Video van ‘Het Eenzame Huis’ tijdens de sloopwerkzaamheden: