Bioloog: Er zijn nog duizenden dieren te ontdekken
Ooit van de Skywalker gibbon, Lance Bass-vleermuis (vernoemd naar de zanger van *NSYNC) of de pannenkoekenmeerval gehoord? Het zijn een paar voorbeelden van de 157 nieuwe diersoorten die in 2017 in de Mekong-regio in Azië zijn ontdekt. Bioloog Olivier Pauwels doet al ruim 20 jaar onderzoek naar nieuwe diersoorten. „We hebben nog veel te ontdekken. Denk aan een miljoen insecten en zeker nog duizenden diersoorten”, zegt de wetenschapper.
Vleermuissoort met ’blond stekeltjeshaar’
Zo is er in Noord-Myanmar een opmerkelijke vleermuissoort ontdekt met blond stekeltjeshaar. Het dier werd vanwege zijn opvallende haarcoupe vernoemd naar Lance Bass, de zanger uit de jaren 90-band *NSYNC. Ook werd er een bijzondere gibbon (mensaap) ontdekt. In Vietnam stuitten de onderzoekers op een unieke meervalsoort die gelijkenis vertoonde met een mislukte pannenkoek. Het zijn slechts een paar voorbeelden van de drie nieuwe zoogdieren, 23 vissen, 13 amfibieën, 26 reptielen en 91 nieuwe planten die zijn ontdekt, blijkt uit het rapport van Wereld Natuur Fonds.
Hoe ontdek je nieuwe dieren?
Je vraagt je misschien af hoe het kan dat er de laatste jaren zoveel nieuwe diersoorten worden gevonden. De Belgische bioloog Olivier Pauwels doet al jarenlang onderzoek naar nieuwe diersoorten in Afrika en Zuid-Oost Azië. Samen met andere wetenschappers heeft hij zo’n honderd nieuwe soorten reptielen en amfibieën ontdekt.
Meer dan 400 reptielen
Hij kent inmiddels meer dan 400 reptielen uit zijn hoofd. „Ik ken alle soorten reptielen van Thailand, maar daar heb ik wel jaren over gedaan hoor.” De wetenschapper is altijd in tropische landen te vinden, maar hoe loop je dan tegen een nieuwe diersoort aan? „Nieuwe kansen bieden zich vooral aan bij bergen, grotten, watervallen en eilanden. Daar heb je de meeste kans om nieuwe soorten te vinden. Deze plekken zijn soms lange tijd geïsoleerd geweest.” En juist op deze afgelegen plekken vind je dieren die nergens anders te vinden zijn.
De ontwikkelingen in Azië gaan onwijs snel, er worden veel meer wegen aangelegd. Hierdoor zijn regenwouden die eerst niet bereikbaar waren de laatste jaren veel toegankelijker geworden. „Wetenschappers kunnen deze plekken daardoor beter onderzoeken. Toch zijn die snelle economische ontwikkelingen ook zorgwekkend omdat er door de aanbouw van wegen veel natuur verdwijnt. Dat is zonde omdat er zo veel diersoorten dreigen uit te sterven die we nog niet eens hebben kunnen ontdekken,” zegt Dylan de Gruijl, woordvoerder van het Wereld Natuur Fonds.
Direct al bedreigd
„Het is eigenlijk een beetje tegenstrijdig. De oerwouden zijn beter bereikbaar voor ons, hierdoor kunnen we gemakkelijker onderzoek doen. Maar de gebieden zijn ook toegankelijker voor jagers of dierenhandelaren”, laat Olivier Pauwels weten. Niet alleen worden de nieuwe dieren bedreigd ook blijken veel nieuwe ontdekte soorten in de Mekong-regio direct bij hun ontdekking al in hun voortbestaan bedreigd. Als de ontbossing in hetzelfde tempo doorgaat verdwijnt tussen 2010 en 2030 aan bos. De planten en dieren komen daardoor in steeds kleinere en geïsoleerde stukjes natuur te leven, waardoor ze steeds meer moeite hebben om te overleven.
Michael Jackson-plant?
De platte pannenkoekmeerval, Skywalker gibbon en de Lance Bass vleermuis: stuk voor stuk uitzonderlijke namen voor een nieuwe diersoort. Maar mag je als wetenschapper zomaar elke naam geven aan een dier.
Wetenschappers moeten een nieuwe vondst eerst een Latijnse naam geven. Daarna volgt een officiële naam. Soms is dit een naam van een geliefde, een vriend of de naam van de regio waar het dier is gevonden. „In principe zou je een nieuwe ontdekking ook kunnen vernoemen naar Michael Jackson, maar ik vind dat zelf nooit zo nuttig. Het is beter om het beest te vernoemen naar de plek waar het is ontdekt. Deze regio’s zijn vaak bedreigd en het is goed als de plekken bekend worden bij een groter publiek”, laat Olivier Pauwels weten.
Pauwels verwacht dat er de komende twintig en dertig jaar nog veel nieuwe dier -en plantensoorten worden ontdekt. De technologieën zijn beter en veel gebieden die eerst niet bereikbaar zijn, zijn dat nu wel. ,,Ik schat dat er zeker nog een miljoen insecten zijn te ontdekken. Zeker duizend vissen, reptielen en amfibieën en ik gok rond de 100-200 nieuwe zoogdieren.”
Komen de dino’s nog terug?
Stiekem hopen we dat er ook nog ergens op een heel ver onbewoond eiland wat uitgestorven dinosaurussen en mammoeten rondlopen. Is die kans er? „Daar is niet zo makkelijk antwoord op te geven. Ik denk dat het belangrijker is om te richten op het beschermen van de bestaande bedreigde diersoorten dan op het terugbrengen van uitgestorven soorten die mogelijk niet meer passen in de wereld van vandaag.”