Bregje Simons Nieuws 4 nov 2018, 10:48

Leestijd: 2 minuten

Te veel burn-outs in Nederland: grootste crisis ooit

Het leven in een prestatiemaatschappij begint zijn tol te eisen: de steeds toenemende gevallen van mensen met een burn-out in Nederland, kosten de samenleving maar liefst 20 miljard euro op jaarbasis. Bovendien leidt de aandoening bij veel mensen tot blijvend hersenletsel. Dat moet anders, stelt Erik Matser, klinisch neuropsycholoog uit Helmond. „Als wij zo doorgaan hebben we geen atoombom nodig om onszelf volledig uit te roeien. We hebben een andere levensstijl nodig om een ramp te voorkomen.”

Matser baseert zich op eerder door OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) verstrekte cijfers. „In Nederland werkt ongeveer één op de vijf mensen niet, als gevolg van stress en een burn-out”, aldus Matser. „Deze mensen zijn door een gebrek aan energie letterlijk te moe om te werken. Daarnaast zijn er honderdduizenden mensen die wel werken, maar ook vaak last hebben van klachten als somberheid en angst. Veel mensen herstellen traag van diverse ziekten en de onderliggende oorzaak daarvan is stress en psychisch uit balans zijn. Deze mensen zijn vaak meerdere malen net zo lang uit de roulatie als bij het hebben van een burn-out past.” Het gaat daarbij doorgaans om relatief jonge mensen, meldt hij.

Jongeren zonder levenskracht

Volgens Matser is er sowieso een stijgende lijn in de problematiek met betrekking tot jongeren. „Ik krijg mensen van rond de twintig jaar in mijn praktijk die geen levenskracht meer hebben, geen energie, geen creativiteit en hun visie op de toekomst is inktzwart.” Volgens hem heeft dat te maken met de samenleving waarin te veel mensen overspoeld worden met informatie. Tachtig procent van zijn studenten geeft aan nog geen dag zonder mobiele telefoon en e-mail te kunnen. „De hersenen blijven continu onder hoogspanning en kunnen dat bij tal van jonge mensen niet verwerken.”

Indrukken van het gaspedaal

Het heeft volgens Matser allemaal te maken met de invloed van aanhoudende stress op de hersenen waardoor deze slechter gaan functioneren en het hersenweefsel kan veranderen. „De hersenen functioneren het beste bij een goede balans van stresshormonen (het gaspedaal) en groeihormoon (de rem/opbouw/herstelfunctie). Onze samenleving promoot het intrappen van het gaspedaal en negeert de rem waardoor veel jonge mensen uit balans raken en langdurend ernstig ziek worden.” Harvard Medical School toonde eveneens onlangs aan dat bij leven in een stressvolle omgeving zenuwbanen letterlijk afbreken als gevolg van de aanhoudende hoge mate van alertheid.

Grootste crisis ooit

Volgens Matser staat de westerse wereld aan de vooravond van misschien wel de grootste crisis ooit, veroorzaakt door stress. De mens als soort functioneert niet meer in de huidige samenleving, wat momenteel al desastreuze gevolgen heeft. „De enige reden dat we deze ellende kunnen betalen is dat de economie er goed voor staat. Maar mensen die door stress een hersendisfunctie ontwikkelen, komen veelal nooit meer op de juiste manier terug.”