Julia Onclin Nieuws 21 nov 2018, 17:00

Leestijd: 5 minuten

Studiekeuzestress? Neem een tussenjaar

Backpacken van Australië tot India of werken bij de Albert Heijn. Het nemen van een tussenjaar is een groeiend fenomeen. Zwaar gestreste studenten die niet weten wat ze met hun leven aan moeten, pakken steeds vaker hun biezen. Niks meteen studeren, want wat moet je studeren als je alles leuk vindt? Of als je juist helemaal niks leuk vindt? De 19-jarige Fenna Raaijmakers behoort tot de groep tussenjaarnemers. Ze liep 20 november een dag mee op de redactie van Metro om te kijken of werken bij een krant iets voor haar is. ,,Als ik vertel dat ik nog bezig ben met een tussenjaar reageren sommige mensen met ‘weet je het nog steeds niet’.

Waar de keuzestress nu tot diep in haar botten is doorgedrongen, was hier vroeger geen sprake van. ,,Ik wilde altijd al iets creatiefs doen. Daarom ben ik de opleiding tot Industrieel Productontwerper gaan doen. Op dat moment dacht ik dat het bij me paste”, vertelt Fenna. Toch viel ze halverwege het eerste jaar uit. De opleiding was namelijk niet wat ze voor ogen had. Ook haar ouders merkten dat ze niet lekker in haar vel zat.

Opgeven

,,Mijn ouders hebben er geen moeite mee gehad dat ik wilde stoppen met mijn opleiding. Ik was niet heel vrolijk meer en op een gegeven moment vroegen ze zelf al of ik niet gewoon moest stoppen. Toen voelde stoppen met een opleiding als opgeven.” Tijdens haar eerste tussenjaar heeft Fenna vooral veel gewerkt. Heel goed voor haar portemonnee maar iets minder goed voor haar studie oriëntatie. Ze had namelijk zo weinig tijd in haar studiekeuze gestoken dat ze nog een tussenjaar moeten nemen.

Dat tussenjaar heeft ze opgevuld met een studiekeuzeprogramma bij Intermijn. Zij geven haar de begeleiding die ze op de middelbare school miste. ,,Op de middelbare school moesten we testjes doen, maar daar had je niet veel aan. Ook konden we met de decaan praten als we dat wilden. Bij het programma heb ik een persoonlijke coach die me advies kan geven. Dat helpt enorm.”

Stages

Een onderdeel van het programma waar Fenna ook veel van heeft geleerd is de stage. Elke week loopt ze namelijk een dag stage bij een bedrijf. Van de gehandicaptenzorg en human-resourcemanagement tot een dag bij Metro, ze heeft van alles meegemaakt. Maar zaden kweken? Dat is niks voor haar. ,,Ik heb niks met biologie of werken in laboratoria. Zonder die stagedag had ik niet geweten of dit wat voor mij was geweest. Je moet dit soort beroepen ervaren voordat je weet hoe het echt is.”

Het programma van is al Fenna bijna afgelopen. Of ze inmiddels weet wat voor studie ze wil gaan doen? ,,Nee, helaas niet. Er zijn echter wel drie opleiding die ik leuk vind namelijk, Journalistiek, Social Work en Tourism Management.” De keuze hangt volgens haar niet af van het geld dat ze gaat verdienen of van wat haar ouders vinden. ,,Ik wil wel dat er een redelijke banenkans is, want ik wil niet werkloos achterblijven. Maar geld vind ik niet zo belangrijk. Ik denk dat ik wel gewoon op mijn gevoel af ga.”

Levenservaring

Oprichter van het TussenjaarKenniscentrum, Daniëlle Vogels, heeft ook gemerkt hoe moeilijk het maken van een studiekeuze kan zijn. Waar het volgens haar aan ontbreekt is levenservaring. ,,Studenten vinden het moeilijk om een studie te kiezen omdat ze zichzelf nog niet echt kennen. Je leert jezelf kennen door jezelf in verschillende situaties te begeven en te kijken hoe je daarop reageert. Je kunt in zo’n studiekeuzetest geen vragen beantwoorden over wat je in een bepaalde situatie zou doen. Dat weet je namelijk pas als je ook daadwerkelijk in die situatie terecht komt.” Een tussenjaar is volgens Vogels dan ook een slimme manier om erachter te komen wie je bent en wat je wilt. Toch is er nog weinig kennis over het nemen van een tussenjaar.

,,Op heel veel scholen is er nog te weinig voorlichting over een tussenjaar. Dat je meteen door gaat studeren moet niet vanzelfsprekend zijn. Voorafgaand aan de vraag ‘wat wil ik studeren’ is het belangrijk om jezelf af te vragen ‘wil ik meteen doorstuderen’. Heel vaak wordt daar niet eens serieus over nagedacht.” Hoewel er nog te weinig voorlichting is, merkt Vogels wel dat steeds meer scholen belangstelling hebben in het onderwerp ‘een tussenjaar’.

Ouders

,,Ik spreek steeds vaker decanen die merken dat leerlingen rondlopen met het idee van een tussenjaar. Ook word ik steeds vaker gevraagd om cursussen aan decanen te geven.” Een andere belangrijke factor in de keuze voor doorstuderen of tussenjaar zijn de ouders. ,,Als ouders hun kind financieel blijven ondersteunen tijdens een tussenjaar bestaat de kans dat jongeren niet veel gaan werken en ook niet de urgentie gaan voelen om te gaan studeren. Als je dan na een jaar nog niet weet wat je wilt studeren, vind je het wel prima zo nu je ouders je toch wel onderhouden.”

Het advies van Vogels aan ouders is dan ook om de geldkraan dicht te draaien. Zo dwing je jongeren om toch bezig te gaan met hun studiekeuze. Daarnaast is het belangrijk dat jongeren bezig blijven met hun oriëntatie op het gebied van studies. Ook als je al zeker weet wat je wilt gaan doen. Ze stelt namelijk ,,dat er zijn jongeren die er tijdens hun tussenjaar achter komen dat ze toch iets anders willen doen’’.

Verder kun je meelopen bij bedrijven en opleidingen. Zo kun je het echt ervaren. En mocht je na één tussenjaar nog niet weten wat je wilt doen? ,,Ik zou gewoon nog een tussenjaar nemen en niet aan een studie beginnen als je het niet zeker weet.