Amarins de Boer Nieuws 28 nov 2018, 17:19

Leestijd: 3 minuten

‘Schoolleidingen zijn bijna autoverkopers geworden’

Leerlingen die schelden, bedreigen, stelen of stoned in de klas zitten. Het zorgt er mede voor dat docenten zich steeds minder veilig voelen op school. Dat blijkt uit onderzoek van DUO Onderwijsonderzoek & Advies.

In 2015 heeft het onderzoeksbureau, dat trouwens los staat van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), ook onderzocht hoe veilig docenten zich voelen. Een kwart van de docenten gaf aan zich nu onveiliger te voelen dan in 2015. Een op de tien docenten geeft de sociale veiligheid op school zelfs een 5 of lager.

Dat komt niet alleen door verbaal en fysiek geweld van leerlingen, maar ook door onvoldoende steun en ongewenst gedrag van ouders, collega’s en leidinggevenden, zegt onderzoeker Liesbeth van der Woud. „Bijna een kwart van alle ondervraagden is het afgelopen jaar geconfronteerd met ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden.”

Afspraken

De docenten die zich onveiliger zijn gaan voelen, zouden willen dat schoolleiding duidelijkere regels en afspraken maakt. Ze zeggen dat hun school nu ‘niet goed wordt geleid’: de leiding onderneemt bijvoorbeeld onvoldoende actie bij incidenten, er is een angstcultuur of er is een kloof tussen directie en werkvloer.

Volgens leerkracht Simon Trommel (60) ligt daar een groot deel van het probleem. Hij werkt al bijna veertig jaar in het onderwijs als leerkracht in het basisonderwijs en docent Economie en Management & Organisatie. „Schoolleidingen zijn een soort autoverkopers geworden”, vindt hij. „Het zijn de leerlingenaantallen voor hen die tellen, en ze doen er alles aan om ouders en leerlingen, ofwel de ‘klanten’, te vriend te houden.”

Softe schoolleiding

Terwijl een klas staat of valt met consequentie, benadrukt hij. „Als je bij in de klas je spullen niet bij je hebt, kom je er niet in. Die regel geldt vandaag, maar morgen ook. Leerlingen weten dat en daarmee bereik ik dat zij zich gaan aanpassen.”

Maar, vervolgt hij, je hebt altijd ouders die het daar niet mee eens zijn en gaan klagen bij de schoolleiding. „Als je dan te maken hebt met een softe schoolleiding, die aan de kant gaat staan van de ouders… Je bent als leerkracht dan kansloos en dat houd je niet lang vol.”

Zelf heeft Trommel niet te maken met onveiligheid en agressie in de klas, maar hij ziet het wel steeds meer om zich heen bij collega’s. „Er is een verandering gaande. Het zijn niet alleen meer de docenten die niet sterk in hun schoenen staan, die te maken krijgen met agressie.”

Juridische stappen

Dat komt ook omdat het schoolklimaat in de afgelopen jaren sterk is veranderd, ziet hij. „Ik wil niet zeggen dat vroeger alles beter was, maar het is wel veranderd. Waar je vroeger als leraar autoriteit had, moet je dat nu maar zien te verdienen. Daarnaast had je tien jaar geleden nog een groot deel van de ouders achter je. Tegenwoordig krijg je hen veel sneller op je dak, waarvan sommigen gerust bereid zijn om juridische stappen te zetten.”

Of het als leerkracht in spe nog wel zin heeft om een lerarenopleiding te kiezen? Hij is even stil. „Je moet ontzettend gemotiveerd zijn en van hele goeden huize komen om het te redden. En de schoolleiding mee hebben. Je bent nu eenmaal afhankelijk van hoe het geregeld is op school.”