Amarins de Boer Nieuws 14 nov 2018, 06:59

Leestijd: 4 minuten

Leven met diabetes: ‘Eten is nooit meer hetzelfde’

„Het zal toch niet", dacht Miranda Mosch (30) drie jaar geleden. Ze heeft opeens een enorme dorst, raakt oververmoeid en kan niet meer scherp kijken. Ze gaat naar de huisarts en krijgt al snel de diagnose: diabetes type 1.

Vandaag is het Wereld Diabetesdag. Diabetes, ook wel suikerziekte genoemd, is in Nederland volksziekte nummer één. 1,2 miljoen mensen hebben diabetes. Diabetes type 2 komt verreweg het meest voor; 90 procent van de mensen met diabetes heeft deze vorm die wordt veroorzaakt door overgewicht, ongezond eten of erfelijke aanleg. De cellen in het lichaam zijn bij type 2 ongevoelig voor het hormoon insuline. Bij mensen met diabetes type 1 vernietigt het afweersysteem zelfs de cellen die insuline aanmaken.

Normaal gesproken maakt ons lichaam insuline aan om de glucose (een vorm van suiker) in het bloed naar de weefsels in ons lichaam te transporteren. Glucose is de brandstof voor je lichaam.

Leefstijl

Het aantal mensen met diabetes blijft stijgen, zegt Hanneke Dessing, directeur van het Diabetes Fonds. Een dag als vandaag is daarom van groot belang, benadrukt ze. „Diabetes type 2 wordt in veel gevallen veroorzaakt door een ongezonde leefstijl. We kunnen daarom niet vaak genoeg zeggen hoe belangrijk het is om gezond te eten en genoeg te bewegen.”

Daarnaast is zo’n dag belangrijk omdat mensen zonder diabetes vaak niet de ernst van de ziekte realiseren, zegt ze. „Als je diabetes hebt, ben je daar 24 uur per dag mee bezig. Het hebben van diabetes is echt meer dan ‘even’ insuline spuiten of een ‘paar keer’ per dag de bloedwaardes checken.”

Dooreten

Mosch kan daarover meepraten. „Hoe fijn zou het zijn als ik één dag geen last van deze ziekte zou hebben”, vraagt ze zich regelmatig af. Het grootste verschil tussen drie jaar geleden en nu is voor haar eten. „Het spontane van eten is er een beetje af”, vindt ze. „Je bent voortdurend aan het rekenen. Afhankelijk van je trek en het aantal koolhydraten dat je maaltijd bevat, weet je hoeveel insuline je moet spuiten. Als je dan halverwege opeens vol zit, moet je het toch dooreten. Je hebt er bij de insuline-inname eenmaal al rekening mee gehouden.”

Mosch woonde in Ecuador op het moment dat ze de diagnose diabetes type 1 kreeg. „Ik was voor familiebezoek even terug in Nederland, toen ik opeens last kreeg van de typische symptomen die bij diabetes horen”, gaat ze verder. De ziekteverschijnselen herkende ze meteen, want haar vader kreeg op zijn 40ste dezelfde diagnose. „Dat is ook de reden waarom ik ook diabetes heb.”

Een paar dagen later vloog ze met een tas vol insuline en naalden terug naar Zuid-Amerika. „Maar daar heb ik het daarna niet lang meer volgehouden”, zegt ze. „Ik was vanwege mijn werk in de toerismesector veel aan het reizen en had daardoor vrijwel geen ritme. Iets wat wel heel belangrijk is als je diabetes hebt. Daarnaast is de gezondheidszorg in Nederland veel beter.”

Omgeving

Ook Mandy Albers (33) kreeg vier jaar geleden de diagnose diabetes, maar dan type 2. Diabetes komt in haar familie vaker voor: haar moeder, opa en oma hebben de ziekte. Ongeveer vier keer per dag moet ze insuline spuiten. „De eerste keren was het flink wennen om opeens een naald in je buik te zetten. Maar op een gegeven moment raak je eraan gewend.”

Als de suikerwaardes te ver naar beneden dalen, kun je in een hypo terecht komen. „Dat is niet fijn, zeker niet voor je directe omgeving”, vervolgt Albers, die zelf ook al een paar keer een hypo heeft gehad. „Vaak worden mensen bang als je opeens onderuit gaat, omdat ze niet weten hoe ze moeten reageren. Maar als je rustig blijft, een glaasje appelsap neemt en wat snoep, helpt dat al enorm.”

Oplossingen

„De ontwikkelingen omtrent cellen die zelf insuline produceren gaan hard”, zegt Paul Vos. Hij is diabetesonderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen. „Dat hadden we tien jaar nooit durven denken.” Dankzij samenwerkingen met de VS, waar diabetes ook de meest voorkomende ziekte is, kunnen ze in Groningen makkelijker nieuwe genezingsvormen van diabetes onderzoeken. „De oplossing zal er niet binnen vijf jaar zijn, maar het gaat nu wel heel hard.”

Een andere oplossing van de ziekte zou een kunstalvleesklier kunnen zijn. De ontwikkeling daarvan is in volle gang en in eerste instantie bedoeld voor type 1-patiënten, zegt Dessing. „Met zo’n kunstalvleesklier ben je in één keer van alle zorgen af. Het meet je bloedsuiker en dient automatisch de juiste hoeveelheid insuline toe, waardoor je opeens weer alles kunt eten.”

Mosch kan niet wachten tot er een oplossing is voor haar ziekte. „Ik weet nog zo goed hoe het was om zonder diabetes te leven. En ik moet zeggen, dat was vele malen beter. Als er een oplossing komt, zou dat heel veel rust geven. En het is een stuk controle dat ik zou kunnen loslaten.”