Elselotte Smink Nieuws 30 nov 2018, 16:28

Leestijd: 2 minuten

Hoe ‘foute’ goede doelen hun slag kunnen slaan

Je hebt er vast over gehoord of gelezen, of bent er misschien zelf slachtoffer van geworden: de enorme fraude die werd gepleegd bij stichting DroomWens. Een 61-jarige man werd daarvoor aangehouden. Hij zou ruim 800.000 euro aan donaties hebben vergokt.

Over de fraude is nog veel onduidelijk. Zo is nog niet bekend of de man uit Capelle aan den IJssel alleen handelde en hoe er zoveel geld kon ‘verdwijnen’. Er kan verwacht worden dat het vertrouwen in écht goede goede doelen een knauw krijgt door het incident.

Geen keurmerk

Hoogleraar strategische filantropie aan de Erasmus Universiteit Lucas Meijs vertelt aan het AD dat hij niet gek opkijkt van het makkelijke misbruik van goede doelen. Als reden daarvoor noemt hij het feit dat iedereen zo naar de notaris kan gaan om een stichting op te richten „die iets moois wil doen voor de wereld”.

Wie het helemaal volgens de boekjes wil doen, meldt zich daarna aan bij een keurmerk of wordt een fiscaal vriendelijk goed doel. Maar dit is op vrijwillige basis en oplichters slaan dat logischerwijs af: dan worden deze ‘mensen die kwaad willen’ immers op de vingers gekeken.

Toezichthouder CBF let op wat er met het geld van 570 instellingen gebeurt. Samen beheren deze doelen een groot gedeelte van al het geld dat wordt opgehaald: maar liefst 80 procent. En inderdaad, Stichting DroomWens was niet geregistreerd.

‘Verontrustende meldingen’

Wel waren er volgens een woordvoerder van het CBF ‘verontrustende meldingen’ binnengekomen over de stichting. Zij gaven deze meldingen door aan de politie, omdat de toezichthouder geen actie kan ondernemen tegen goede doelen en stichtingen die niet bij het CBF zijn aangesloten. Voor politieactie is vaak een flink dossier met meldingen voor nodig.

Onderzoek doen

Hoogleraar Meijs heeft nog wel tips voor (aanstaande) donateurs. Wanneer je de persoon die om een gift vraagt niet kent of vertrouwt, zul je meer onderzoek moeten doen, adviseert Meijs. Een erkend keurmerk van het CBF is een goede voor de checklist.

Maar kleine goede doelen kunnen zo’n keurmerk soms niet betalen. Dan is het volgens de hoogleraar wijs om onder andere te checken of de stichting staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, of de bestuursleden onafhankelijk zijn van de directeur en of er jaarverslagen zijn. Daarin kan worden gezien waar het geld aan wordt uitgegeven. En dat is gelukkig in de meeste gevallen niet aan gokken.