Amarins de Boer Nieuws 7 nov 2018, 13:00

Leestijd: 3 minuten

‘Champagne van de Democraten heeft bittere nasmaak’

De politieke balans in het Congres is teruggekeerd. De Republikeinen onder leiding van president Donald Trump hebben hun greep op de Senaat verstevigd. Het Huis van Afgevaardigden, de Amerikaanse Tweede Kamer, is in handen gekomen van de Democraten. Wat betekent deze uitslag voor beide partijen?

Voorafgaand aan de ‘midterms’, zoals de tussentijdse parlementsverkiezingen in de volksmond worden genoemd, hadden de Republikeinen een meerderheid in beide huizen van het Congres. Dat de Democraten nu de baas worden in het Huis van Afgevaardigden, betekent dat Trump vanaf nu rekening moet houden met de politieke verhoudingen. De oppositie kan nu wetsvoorstellen tegenhouden en allerlei onderzoeken instellen naar de president en zijn beleid.

Gênante details

„Dat zullen ze ook zeker doen”, zegt Amerikakenner Victor Vlam. Hij is opgegroeid in Amerika en auteur van het boek Denken als Donald Trump. „De Democraten gaan onderzoeken doen naar machtsmisbruik en corruptie. Dat kan veel gênante details aan het licht brengen. Zo zullen ze alles op alles zetten om aan de belastingaangiften van Trump te komen. Het vermoeden is namelijk dat hij de afgelopen dertig jaar geen belastingaangifte heeft gedaan.”

Trump noemt de verkiezingsuitslag geweldig en een waanzinnig resultaat. „Dat is puur pr-technisch”, vervolgt Vlam. „Trump zijn imago is gebaseerd op altijd succes hebben. Het zou een zwakte zijn als hij zou laten zien dat hij heeft verloren.”

Tremendous success tonight. Thank you to all!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 7, 2018

„Zijn reactie is inderdaad wat overdreven”, zegt Willem Post, Amerika-deskundige en verbonden aan Instituut Clingendael. „Maar aan de andere kant: nog maar korte geleden werd een blauwe golf voorspeld. Ofwel: het Huis van Afgevaardigden zou overspoeld worden met Democraten. Maar dat valt mee.”

Post spreekt van een overwinning voor de Democraten, maar wel eentje met een ‘rouw’ randje. „Ze zullen zeker champagne drinken, maar die zal wel een bittere nasmaak hebben. De Democraten hebben dan wel een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden, maar ze zijn nog altijd afhankelijk van de handtekening van Trump.”

Tumult

„Maar hoe je het ook wendt of keert, het Huis van Afgevaardigden is wel in democratische handen gekomen”, vervolgt hij. „En de Democraten kunnen het Trump nog lastig maken. De verwachting is dat Robert Mueller, de grote onzichtbare man, binnen een paar weken komt met een rapport over de Rusland-inmenging. Als hij dan met belangrijk belastend materiaal komt, kan hij zo een een-tweetje doen naar het Huis van Afgevaardigden. Dan zal er een enorm tumult ontstaan.”

Trump heeft Nancy Pelosi, de leider van de Democraten in het Huis, gefeliciteerd en aangeboden om samen te werken met de Democraten. Maar Post noemt het een verzoening voor de bühne. De politieke spanningen zullen alleen maar verder toenemen, verwacht hij. „Trump heeft wel gezegd dat hij softer zal worden, maar de man heeft zijn karakter er niet voor. Bovendien hebben de Democraten wel een appeltje met hem te schillen.”

Voor de buitenlandse politiek zal er weinig veranderen, denken beide kenners. „Voor de buitenlandse politiek heeft Trump het Huis van Afgevaardigden niet nodig”, zegt Post. „Die kan hij dus gewoon voortzetten. Als de Democraten het Huis én de Senaat hadden gewonnen, zouden ze een blok aan het been zijn van Trump. Nu zijn ze niet meer dan een blokje en kan Trump een flink deel van zijn beleid blijven voortzetten.”

Minderheden

Opvallend is verder te noemen dat er bij de de tussentijdse parlementsverkiezingen geschiedenis is geschreven. Er zijn namelijk veel minderheidskandidaten gekozen. Zo is de eerste openlijk homoseksuele gouverneur in het Congres gekozen, de jongste gekozen vrouw in het Congres ooit en is het voor het eerst dat twee vrouwelijke moslims met een zetel in het Congres komen. Vlam: „De Amerikaanse samenleving is aan het veranderen naar minder blank en minder man." De nieuwe leden van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat worden in januari beëdigd.