Hester Ramaker Nieuws 25 okt 2018, 14:30

Leestijd: 4 minuten

Overheid doet niets aan hoge werkdruk voor studenten

‘Studeren is meer dan een diploma halen’. ‘Er moet ook tijd en ruimte zijn voor persoonlijke ontwikkeling’. ‘De arbeidsmarkt vraagt ook om andere kwaliteiten’. Het zijn woorden van minister van Onderwijs Ingrid van Engelshoven en als je ze leest denk je: die vrouw heeft helemaal gelijk. Ik moet maatschappelijke taken naast mijn studie doen! Alleen makkelijk wordt het de student niet gemaakt.

Studenten ervaren veel werkdruk tijdens hun studententijd. Ze moeten presteren op school maar ook nevenactiviteiten uitvoeren want dat vindt een toekomstig werkgever interessant. Maar die nevenactiviteiten kosten logischerwijs ook tijd. En waar moet je dat vandaan halen, als je ook moet presteren op je opleiding? Universiteiten en hogescholen in Nederland zijn er per slot van rekening op gebrand dat je zo snel mogelijk je diploma haalt. En met zo snel mogelijk wordt bedoeld: binnen het aantal jaren dat er voor een studie staat. Daarnaast hebben studenten te maken met het bindend studieadvies (BSA) dat bij veel instellingen best streng is. Haal je te weinig punten? Dan moet je van de opleiding af.

‘Die stage in Hongkong’

Kortom: het zijn mooie woorden van de minister, maar het is soms bar lastig uit te voeren. De verwachtingen van studenten zijn torenhoog en sommigen gaan daar zwaar onder gebukt. „Je moet meer doen in kortere tijd”, zegt Tom van den Brink, voorzitter van Interstedelijk Studenten Overleg (ISO). „De eisen waaraan studenten moeten voldoen zijn hoger. Je moet een bestuur doen, die stage in Hongkong, dat tussenjaar in dat buitenland, een master daar; dat soort zaken liggen nu meer aan de oppervlakte. Aan de andere kant kost elk studiejaar je 6000 euro aan studieschuld. Het is een straffe gedachte dat studenten niet altijd meer de mogelijkheid hebben zich echt te ontplooien vanwege de druk.”

Die druk kan volgens Van den Brink ook zorgen voor dieptepunten, zoals een burn-out. Om dat te voorkomen zou de overheid coulanter moeten worden. „Momenteel is het zo dat de overheid meebetaalt aan je studie maar echt alleen het aantal jaren dat er voor staat. Bijvoorbeeld vier jaar voor een hbo-studie. Eigenlijk zou de overheid moeten zeggen: we financiëren dat, plus nog een extra jaar. Zo geef je studenten, maar ook de onderwijsinstellingen zelf, daadwerkelijk de faciliteit om met nevenactiviteiten bezig te zijn.”

Bindend studieadvies

Even leek het erop dat een vorm van coulance vanuit de overheid eraan kwam. In september kwam de minister met het nieuws dat de bovengrens van het BSA verlaagd moest worden. Hogescholen en universiteiten zouden alleen nog studenten van de opleiding mogen wegsturen als die na het eerste jaar minder dan 40 van de 60 studiepunten hebben gehaald. Dat zou studenten wat ademruimte geven.

Echter, de minister is enigszins op haar uitspraken teruggekomen. Ja, ze wil nog steeds de drempel verlagen, maar ze kiest er voor om dat niet wettelijk te doen. „Ze gaat de politieke strijd niet aan”, zegt Van den Brink. „Ergens is het begrijpelijk want er was kritiek van alle kanten en wellicht was het onhaalbaar. Maar anderhalve maand geleden is ze nog vrij stellig en wekt ze bepaalde suggesties op. Jammer dat ze nu de keutel intrekt.”

Studieschuld

De afgestudeerde Rianne Pasman (27) heeft aardig wat nevenactiviteiten naast haar studie gedaan maar dat komt wel met een prijs, zo zegt ze zelf: „Ik heb 5,5 jaar gedaan over mijn studie. Dat komt omdat ik in de tussentijd pauze heb genomen om een bestuur te doen en te werken. Ook heb ik nog een half jaar in het buitenland gestudeerd en ben ik een fanatiek sporter. Ik heb er absoluut geen spijt van, want ik pluk er ook de vruchten van. Maar eerlijk: mijn studieschuld is er behoorlijk door opgelopen omdat ik langer over mijn studie heb gedaan.”

Toch moest het op deze manier, vervolgt ze. „Ik deed een fulltime studie. Als ik al deze activiteiten ernaast had moeten doen, was het mij nooit gelukt mijn studie te halen. Ik heb het nog geprobeerd maar ik haalde enorm lage cijfers op mijn vakken toen en bovendien kon ik binnen mijn bestuur op dat moment ook niet goed functioneren. En twee dingen maar half uit kunnen voeren, dat ligt absoluut niet in mijn straatje. Dus moest ik studie op een lager pitje zetten en minder vakken per blok volgen. Of helemaal geen. Maar dat is een bewuste keuze geweest.”

Winst behalen

Dat laatste is volgens Van den Brink belangrijk: „Studenten moeten een balans proberen te zoeken. De nadruk op zowel studie als nevenactiviteit leggen, kun je in dit geval beter niet doen. We zien steeds meer de tendens op de arbeidsmarkt dat werkgevers op zoek zijn naar breed georiënteerde studenten die niet alleen een papiertje hebben. Het gaat er niet om of je dat economie examen haalt. Ja, daar gaat het ook om maar het belangrijkste is dat je na je studie een idee hebt van wat je wilt, wat je kunt en waar je goed in bent. Leg de lat niet te hoog voor jezelf en kies: wat vind je nu echt het belangrijkste? Zoek daar je nevenactiviteiten bij want daarmee kun je winst behalen.”