Ciana Mayam Nieuws 12 okt 2018, 10:14

Leestijd: 4 minuten

Kroeshaar: Te mooi om te verbergen

Waarom hebben zwarte vrouwen moeite om hun eigen, natuurlijke afrohaar te omarmen? Die vraag onderzoekt Sherina Leerdam in de documentaire The Big Chop. Drie vrouwen vertellen aan Metro welke opmerkingen zij kregen over hun haar. ,,Het is me weleens geadviseerd om mijn haar minder ‘alternatief’ te dragen voor sollicitatiegesprekken.”

Dat kroeshaar te mooi is om te verbergen, realiseren deze naturalista’s maar al te goed. Gloria deed The Big Chop en knipte alles eraf. Amanda scheidde wegen met haar stijltang. En Rowan’s moeder verbood haar om haar krullen te relaxen (red. chemisch ontkroezen). Elke afro is uniek en tart op eigen manier de wetten van de zwaartekracht. En daar mogen we best trots op zijn.

Gloria Ama (28 jaar): Modellenwerk door ‘Big Chop’

“Op mijn tiende keek ik gefascineerd naar een donkere vrouw met vol en lang kroeshaar. Ik had gerelaxt haar maar wilde liever zo’n prachtige bos. Zo begon ik online aan mijn onderzoek naar The Big Chop, het afknippen van mijn chemisch beschadigde haar. Mijn moeder kon me daar niet bij helpen, omdat zij geen verstand had van natural hair. Haar expertise was relaxen, omdat ze dacht dat het zo hoorde. Dan zat het tenminste ‘netjes’. Het heeft veertien jaar geduurd voordat ik alles eraf knipte. Maar wat was dat een bevrijding! Het leverde me modellenwerk op en motiveerde mijn zusje en moeder om ook The Big Chop te ondergaan. Mijn nieuwe look werd goed ontvangen door mijn omgeving. Mijn witte vrienden hadden kroeshaar nog nooit van dichtbij gezien of gevoeld. Dat voelen hoefde van mij niet, maar ik begreep het wel. Het komt niet voort uit racisme of discriminatie, het is nieuwsgierigheid. Ik zie het meer als kinderen in de snoepwinkel. Maar opmerkingen als ‘kijk, Zwarte Piet daar lopen’ en ‘hey, Pietje’, zijn mij ook niet onbekend. Ze worden altijd gevolgd door ‘zo bedoelde ik het niet’-reacties, maar dat blijf ik jammer vinden. Sinds ik in de Randstad woon, heb ik minder het gevoel dat ik op mijn tenen moet lopen. Het afknippen van mijn haar was de eerste stap naar een nieuw leven waarin ik me zelfverzekerder voel. Ik ben blij dat ik het heb gedaan.”

Amanda Bosma (27 jaar): Van stijf staartje naar wilde manen

“Als klein kind zat ik elke zondagavond met mijn moeder aan de eettafel. Zij trainde haar spierballen door hardhandig mijn haar in te vlechten. Ik crepeerde stilletjes van de pijn en zeurde om steil haar. Op mijn elfde ging mijn moeder overstag en mocht ik mijn haar relaxen. Wat allesbehalve ontspannend was, want het brandde als de hel. Mijn staartje moest ook bewegen, net als bij mijn klasgenootjes, maar bleef helaas stijf naar achteren staan. Later belandde ik in de wereld van stijltangen en besloot ik mijn haar elke dag te stijlen. Als het dan toch krulde, volgden al snel spottende opmerkingen. Het zwarte schaap. De bosnegerin. De kroeskop. De tegenwind. Heb je je haar gekamd met vuurwerk? En altijd van witte mensen. Ze bedoelen het als grapje, maar het steekt wel. Opmerkingen als deze hebben jarenlang mijn onzekerheid over mijn haar gevoed. Het is me weleens geadviseerd om mijn haar minder ‘alternatief’ te dragen voor sollicitatiegesprekken. Dit is gewoon wat uit mijn hoofd groeit. Ik weet pas sinds kort dat ik op deze manier mooi kan zijn. En eerlijk gezegd, voel ik me nu zelfs een stukje mooier dan de doorsnee medemens.”

Rowan Blijd (28 jaar): Natural sinds dag één

“Met vallen en opstaan heb ik leren houden van mijn haar. Als kind wilde ik heel graag mijn haar chemisch behandelen. Ik wilde ook dat mijn haar wapperde in de wind. Alle meisjes hadden straight (red. steil), curly (red. grovere krullen) of nepvlechten in hun haar. Maar dat kon ik volgens mijn moeder wel vergeten. Ik moest roeien met de riemen die ik had. En dat was best moeilijk. Kroeshaar werd toen gezien als onverzorgd. Ik weet nog dat een familielid zei dat ik de ‘black Annie’ was, omdat ik mijn haar los droeg. Of dat mijn oude manager grapte dat ik met mijn vingers in het stopcontact had gezeten. En vervolgens keihard moest lachen om haar eigen grap. Ik was toen vijftien, maar daardoor draag ik mijn haar liever niet los op werk. Er is gewoon nog veel onbegrip voor kroeshaar. Als je buiten de norm valt, sta je altijd wel in de startblokken om kritiek af te ketsen. Of handen die ongevraagd naar je haar reiken. Ik ben geen dier dat je zomaar kunt aanraken. Het kost me wekelijks vijf uur over om het in model te brengen! Maar dankzij mijn moeder leerde ik dit proces op jonge leeftijd omarmen. Ik ben dankbaar dat zij mij liet inzien dat mijn haar mooi genoeg is.”

Zaterdag 13 oktober en zondag 28 oktober vanaf 10.00 uur te zien in Filmhuis Den Haag in het kader van The Black Achievement Month.