Jelmer Visser Nieuws 3 okt 2018, 08:50

Leestijd: 4 minuten

Hoaxes brengen sociale wetenschap in verlegenheid

‘Honden-uitlaatparken zijn een verkrachtingswalhalla’ en ‘het feit dat heteroseksuele mannen geen speeltjes in hun achteringang stoppen bewijst dat ze homofoob en anti-feministisch zijn’.

Dit zijn twee voorbeelden van nep-artikelen die in de afgelopen maanden geaccepteerd zijn door een aantal van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van geesteswetenschap en sociologie.

Hoaxes

Journalisten krijgen vaak kritiek dat ze hun bronnen niet checken en nepnieuws publiceren. Toch blijkt niet alleen de journalistiek gevoelig voor dit soort nep-informatie, ook de wetenschap is hier blijkbaar niet immuun voor. Drie academici Peter Boghossian, James A. Lindsay en Helen Pluckrose wilden met dit project aantonen hoe makkelijk het is om met complete onzin toch erkenning van het hoogste academisch niveau te krijgen en dat dit schadelijk is voor de geloofwaardigheid van de sociale wetenschap.

Om dit te testen stuurden ze meerdere hoaxes naar wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van feminisme, sociologie, fat-studies, seksualiteit en genderstudies. De informatie in soort tijdschriften vormt in veel gevallen de theoretische basis van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek, ook maken overheiden dikwijls beslissingen gebaseerd op deze data. Het is dus van groot belang dat de informatie die erin staat juist is. En laat het hier nou goed misgaan.

Het drietal publiceerde in totaal 20 overduidelijke hoaxes, waarvan er maar liefst zeven door de tijdschriften geaccepteerd werden. En dit gebeurde allemaal in een periode van slechts 10 maanden. Uiteindelijk was het niet een professor, maar een journalist van de Wall Street Journal die erachter kwam dat ze al die tijd de wetenschappelijke wereld voor de gek aan het houden waren.

https://twitter.com/peterboghossian/status/1047276848244084736

Dog park

Een kleine greep uit de hoaxes die Boghossian, Lindsay en Pluckrose als waarheid publiceerden. Hun meest geciteerde publicatie ‘Dog Park‘, die zelfs een onderscheiding kreeg en werd gepubliceerd in Gender, Place, and Culture kwam naar voren dat de omgang van baasjes met hun honden in hondenparken een bewijs was dat verkrachting onderdeel was van de heteronormatieve cultuur die minderheidsgroepen onderdrukt.

Dominante reuen zouden systematisch onderdanige honden onderdrukken en baasjes zouden dit gedrag onvoldoende inzien omdat ze door hun referentiekader dit ‘seksuele geweld’ als de norm zouden ervaren. Dit schadelijke gedrag zou kunnen worden afgeleerd door ze aan een ‘symbolische lijn’ te leggen en ze op een verplichte ‘puppycursus’ te sturen waarbij ze geconfronteerd worden met onderwerpen als ongewenste intimiteiten, privilege, vrouwenrechten, diversiteit en bewustwording van de verkrachtingscultuur.

„Dit is een fantastisch artikel, erg innovatief, een uitgebreide analyse en erg goed geschreven. De auteur laat zien over indrukwekkende observatievaardigheden te beschikken," aldus een ‘peer reviewer.

Dildo’s

In hun paper ‘Dildo’s’ wordt het heteroseksuele mannen verweten dat zij minder snel geneigd zijn om zichzelf anaal te plezieren met seksspeeltjes dan vrouwen, transgenders en homoseksuelen. De reden hiervan is niet omdat zij hier geen zin in hebben of er niet opgewonden van zouden worden. Eigenlijk zou dit aangeleerd anti-feministisch, homofoob en transfoob gedrag zijn.

Mannen zouden bang zijn om zelf homo te worden of dat anderen hen hiervoor aanzien. De oplossing? Mannen aanmoedigen om vaker speeltjes in hun achterste te stoppen waardoor ze meer inzicht krijgen in feministische waarden en minder trans- en homofoob worden.

De drie publiceerden ook een stuk over obesitas en bodybuilding. Door onderdrukkende culturele normen zou een gespierd lichaam als superieur worden gezien ten aanzien van een lichaam met overgewicht. Dit terwijl een dik lichaam ‘ook een erkende vorm van bodybuilding’ zou zijn. Om dit probleem op te lossen zouden er meer dikke lichamen moeten worden getoond in de wereld van het bodybuilding op een niet competitieve manier.

Ontmaskerd

Ze liepen tegen de lamp toen een kritische journalist van de Wallstreet Journal argwaan kreeg bij het lezen bij het paper over het hondenpark. Hij stelde vragen waar Boghossian, Lindsay en Pluckrose geen antwoord op konden geven. Hierdoor werden ze ontmaskerd en kwam het project vroegtijdig ten einde. Toch was het kwaad al geschiet.

Met hun project wilde de drie aantonen dat er in de sociale wetenschappen een zogenaamde ‘confirmation bias’ bestaat, dit betekent zoiets dat onderzoeksconclusies die beter rijmen met de vooringenomen standpunten van de tijdschriften en andere wetenschappers sneller geaccepteerd worden. Het maakt niet uit of de resultaten kloppen, zolang ze maar passen in het (veelal progressief linkse) politieke straatje van de rest.

De hoax-wetenschappers zullen in de toekomst waarschijnlijk niet meer makkelijk hun werk ergens gepubliceerd krijgen. Hun naam zal voor eeuwig verbonden zijn aan de neppublicaties. Toch was dit het allemaal waard, menen ze. „Onze reputatie is minder veel minder belangrijk dan dat gekleurd en vooringenomen onderzoek zonder enige vorm van wederhoor de media, overheidsbeleid, cultuur en onderwijs kan beïnvloeden," aldus Lindsay.

Met hun project hopen ze de geesteswetenschappen te redden van politieke vooringenomenheid en dat er vaker kritisch wordt gekeken naar werk van anderen. En dan in het bijzonder naar mensen met wie ze het eens zijn.