Genderneutraal in paspoort: ‘Ik wilde mensje zijn’
X/X staat er sinds vorige week vrijdag in haar paspoort. In plaats van de gebruikelijke V/F of M/M. De 57-jarige Leonne Zeegers voelt zich namelijk niet per se man of vrouw. Soms het een en soms het ander, maar ze voelt zich vooral neutraal en dat is nu eindelijk ook in haar paspoort opgenomen.
Derde gender
Het heeft even geduurd, twee jaar om precies te zijn, maar nu mocht Zeegers dan eindelijk naar het stadskantoor in Breda om haar paspoort op te halen. Voor die tijd leefde ze eigenlijk al zeven jaar openlijk genderneutraal en ze wilde dat ook officieel geregistreerd hebben, maar daar kwam de nodige rompslomp bij kijken. Zo moest ze aanvankelijk aantonen dat er twijfel was over haar sekse bij de geboorte. De rechter oordeelde uiteindelijk dat sekse niet het belangrijkste was en de „tijd rijp was voor een derde gender”. „Ik ben er nu wel klaar mee, ik heb bereikt wat ik wilde bereiken”, vertelt ze. „Nu wil ik nog wat betekenen voor alle andere mensen die nog worstelen met hun gender of sekse.” Dat is ook de reden dat Zeegers toch besloten heeft om interviews te geven. En dus stonden er afgelopen vrijdag tientallen journalisten klaar om deze stap vast te leggen.
Met haar intersekse heeft Zeegers inmiddels vrede. „Het is de rode draad in mijn leven geweest, maar hoe ouder je wordt hoe meer het op de achtergrond terecht komt. Ik heb nu de rust gevonden, terwijl ik vroeger nog zoekende was.” Toen worstelde ze met zichzelf; met Leon of Leonne zijn.
Penis en clitoris
„Toen ik geboren werd, had ik iets tussen mijn benen zitten dat zowel als een kleine penis of als een grote clitoris te beschrijven viel. Overigens was dat op de boerderij waar mijn ouders opgroeiden heel normaal: mijn ouders hadden wel vaker dieren gezien die neutraal geboren werden.” Op de boerderij heeft dat een naam: een onzijdig dier heet een kwee. Bij mensen heet dat intersekse. „Op de boerderij wordt daar over gesproken, bij mensen niet.” Leonnes’ ouders waren daarin een uitzondering, maar ze maakten wel een keuze: „Mijn ouders besloten me als jongen te laten registreren: mocht ik namelijk ooit vrouw willen worden, zou die overgang operationeel makkelijker zijn dan van vrouw naar man.”
Toch voelde Leonne qua identiteit zich de eerste zes jaar van haar leven geen jongetje. „Ik had twee oudere zussen en omdat ik eigenlijk alleen maar meisjes om mij heen had, heb ik me meer met hen geïdentificeerd. Voornamelijk omdat ik niet wist hoe jongens zich gedroegen. Toen ik een jaar of zes was, kreeg ik door dat ik niet hetzelfde was als mijn vriendinnetjes. Dat we daarom ook andere kleren droegen. Ik zag verder geen verschil tussen jongens of meisjes.” Daar kwam ze pas achter toen ze naar de jongensschool ging.
Sterk en macho
Daarna belandde ze in de mannenwereld. „Ik was heel sterk en macho, maar werd ook als een vrouwelijke man gezien. Ik kon echter wel meekomen in de mannenwereld en ben hoog in de pikorde geëindigd.” Na haar dertigste scheidde Leonne van haar vrouw en ging ze de wereld rondtrekken. „Op veel plekken zeiden ze dat ik geen man was, dat ik de ogen van een vrouw had. Toen ben ik me af gaan vragen of ik de afgelopen jaren toneel had gespeeld.”
Binnen een paar weken was de transitie van man naar vrouw waarheid geworden. „Mijn omgeving ging er eigenlijk goed mee om, ze vonden het kloppen.” Voor haar ex was het in eerste instantie een behoorlijke klap. „Maar zij heeft er nu ook vrede mee.” Ook voor haar zoon is het inmiddels de meeste normale zaak van de wereld. Zeegers heeft hem zo genderneutraal mogelijk opgevoed, waardoor hij zowel eigenschappen heeft die aan mannen áls vrouwen toegeschreven kunnen worden. „Enerzijds is hij sportief en sterk, maar ook heel lief en empathisch.”
Oorlogen voorkomen
„Jongens en meisjes zijn gelijk in spierkracht tot hun twaalfde, pas in de puberteit komen daar verschillen in. Dan gaan de hormonen namelijk pas echt hun werk doen. Gender, dat zit tussen je oren en heeft voor een groot deel met opvoeding te maken.” Het genderneutraal opvoeden van kinderen en hen daarbij zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen geven is een goed iets, volgens Zeegers. Dat zorgt ervoor dat kinderen gelukkiger worden en zichzelf kunnen zijn. Dat ze als volwassenen evenwichtiger worden. „Dat voorkomt machtsstrijd en mogelijk zelfs oorlog.”Als het aan Zeegers ligt, zouden de rollen jongetje en meisje helemaal vervallen. „Vroeger wilde ik gewoon mezelf zijn, wilde ik mensje zijn.”
Ze heeft het idee dat als je vroeg begint met het „duwen” in bepaalde rollen, je automatisch grote verschillen tussen man en vrouw krijgt. „Dat een man bijvoorbeeld meer technisch inzicht heeft of een vrouw zorgzamer is, dat is onzin: ik heb al mijn technisch inzicht van mijn zus. Zij was degene die me vroeger uitlegde hoe ik een bouwpakket in elkaar moest zetten.” De mate waarin iemand bijvoorbeeld technisch inzicht heeft, heeft volgens Zeegers alleen te maken met opvoeding en het speelgoed dat iemand in zijn jeugd aangereikt krijgt.
Neutrale wereld
Zeegers wacht nu op de politiek, die de volgende stap in het proces moet zetten. Andere genderneutralen moeten namelijk zelf een rechtszaak starten om ook officieel genderneutraal te zijn. „Eigenlijk kan het sekse gewoon uit het paspoort, het is nergens goed voor. In het rijbewijs staat het bijvoorbeeld ook niet, dan kan het ook uit het paspoort verdwijnen." Het verdwijnen van het sekse is volgens Zeegers namelijk de start van het stoppen met verschillen zien tussen vrouwen en mannen. Daarna ziet ze een soort ideale wereld ontstaan. Dan zouden er namelijk geen mannen- of vrouwengroepjes meer zijn, dan is het meer gemengd. „Dan is er minder discussie tussen man en vrouw; iedereen is gelijk en heeft gelijke kansen. Iedereen kan laten zien waar hij of zij goed in is en alle banen zijn voor iedereen, er is geen discriminatie meer op dat gebied.”
„Een neutrale wereld is voor bijna iedereen beter. Iedereen kan dan zelf bepalen hoe de wereld hen ziet: als iemand zich mannelijk wil gedragen is dat prima en als een man zich wil opmaken ook. Iedereen mag het allemaal zelf weten", aldus Zeegers.