Anne Kersten Nieuws 16 okt 2018, 06:59

Leestijd: 4 minuten

‘Ex-verslaafde word je nooit’

De eerste Landelijke Dag Verslavingskunde staat in het teken van herstel. Op deze dag wordt stil gestaan bij alle aspecten van een verslaving, waarvan de belangrijkste hersteld is. Terugkeren naar de samenleving, weer meedoen. Mark Lettinga (37) dacht niet dat hij ooit zou herstellen van zijn verslaving, maar toch is hij nu alweer drie jaar clean, zoals hij het zelf omschrijft.

„Ex-verslaafde word je nooit, je bent eigenlijk verslaafd voor de rest van je leven. Je blijft altijd verslaafde in herstel.” Lettinga draagt zijn verslaving dus met zich mee, al is het maar omdat hij er zijn werk van heeft gemaakt. „Ik geef voorlichting op scholen over mijn verslaving, daarmee wil ik het taboe op de ziekte verslaving in onze samenleving doorbreken.”

Altijd meer

Bijna twintig jaar lang is Lettinga verslaafd geweest; aan wiet, alcohol, xtc en cocaïne. „Het begon op mijn veertiende, toen rookte ik mijn eerste jointje.” Het verschil tussen hem en anderen die beginnen met drugs, ligt in zijn karakter. „Ik heb niet per se een erfelijke aanleg voor een verslaving, maar bij mij moet het altijd ‘meer’ zijn. Eén jointje is niet genoeg, toen ik eenmaal het eerste trekje had genomen was ik ook van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat stoned.”

Zo ging het eigenlijk met alles in zijn leven. Eén biertje werd een sixpack, een pilletje werden er tien. „Extreem gebruik. Iedere keer als ik kennis maakte met een nieuw middel, sloeg ik daarin door.” Na de wiet volgde xtc op zijn 18e. „Ik heb toen ook weleens cocaïne gesnoven, maar dat was mij te duur. Pas op mijn 21e kwam ik daar opnieuw mee in aanraking en toen kon ik geen nee zeggen.”

Rijp voor de kliniek

Met het gebruik van cocaïne komt Lettinga’s leven in een stroomversnelling. „De coke gebruikte ik in combinatie met grote hoeveelheden alcohol en als ik erop terugkijk, was ik op mijn 27e eigenlijk al wel rijp voor de kliniek.” Het moment dat hij zijn afstudeerstage op Curaçao vroegtijdig moet stoppen door het veelvoudige drugsgebruik, is een dieptepunt. „Maar dat had ik toen niet door. Toen manipuleerde ik de boel en wist ik het allemaal zo te verdraaien dat niemand doorhad hoe het echt met mij ging.”

Goed ging het namelijk allang niet meer. „Iedere dag gedurende een halfjaar lang gebruikte ik toen coke. En dan te bedenken dat het nog zeven jaar zou duren voordat ik echt zou starten met afkicken.” Het is bijna een wonder te noemen dat Lettinga er niets aan over heeft gehouden. „Je zou denken dat ik lichamelijke of mentale klachten zou hebben na zo’n langdurige verslaving, maar dat is niet het geval. Ik merk alleen dat mijn geheugen niet meer hetzelfde is. Ik vergeet dingen en bijvoorbeeld hoofdrekenen gaat niet meer zo goed als vroeger.” Op dat na gaat het goed met hem en „dat heb ik mede aan mijn zus te danken”.

Problematisch

Zij was namelijk degene die doorhad dat hij in een diep dal zat, waar hij zelf niet meer uit kon komen. „Ik was toen 31 en ik zag het niet meer zitten. Ik trok me terug, letterlijk. Ik deed de gordijnen dicht en sloot me af van de wereld, met drie gram coke op de tafel en een koelkast vol met bier.” Toen ging het van kwaad tot erger. „Ik zag dat mijn vrienden de drugsfase gehad hadden. Ze gingen samenwonen, kregen kinderen, terwijl mijn relatie uit was gegaan door de drugs.” Om de gevoelens te vergeten gebruikte Lettinga meer. „Maar zo werkt het niet.”

„Wanneer je alleen thuis iets gaat gebruiken, is het problematisch. Dan zit je er diep in.” En dat zat hij ook. „Mijn zus had door dat het hard ging en ze heeft me in al die jaren geprobeerd te helpen. Op mijn 34e stond ik daar eindelijk voor open. Ik wilde geholpen worden, ik kon het niet meer zelf.”

Diepe schaamte

„Toen ik eenmaal in de kliniek zat, kreeg ik pas door wat ik haar en de rest van mijn familie al die jaren aan had gedaan. Daar dacht ik niet aan toen ik verslaafd was, toen draaide alles om het fixen van een volgende dosis. Ik schaamde me, diep. Maar mijn zus zei me ‘je bent nu eenmaal mijn broertje’ en daarom heeft ze altijd de deur voor me opengehouden.” Ondanks dat het vertrouwen weg was. Met zijn familie heeft Lettinga inmiddels een goede relatie. „Mijn ouders hebben nooit doorgehad hoe erg het met me was, maar ik ontkende ook altijd. Had altijd een weerwoord klaar.”

Inmiddels gaat Lettinga met zijn eigen bedrijf Cleanverslavingszorg langs scholen, om zijn verhaal te vertellen. „Wanneer leerlingen gaan nadenken over verslaving en middelengebruik, dan heb ik mijn doel bereikt.” Ook helpt hij verslaafden, op de manier waarop hij ook geholpen is. „Hoe ik mij nu voel, dat gun ik andere mensen ook. Op deze manier hoop ik mijn steentje daaraan bij te kunnen dragen."