Merel Driessen Nieuws 24 okt 2018, 16:00

Leestijd: 4 minuten

‘Burgers in Jemen kunnen geen kant op’

We horen relatief weinig over Jemen; een land waar al ruim drie jaar een heftige burgeroorlog woedt en dat nu aan de rand van een ongekend grote hongersnood staat. Hulporganisaties roepen massaal op om de wapens neer te leggen, maar de strijdende partijen blijven door vechten. De vrede in Jemen is nog lang niet in zicht. „De Jemenieten zitten in een uitzichtloze situatie.”

Let op: de foto’s in dit artikel kunnen als schokkend worden ervaren. 

Uitgeput door oorlog

De burgeroorlog in Jemen heeft in ruim drie jaar tijd meer dan 8.000 dodelijke slachtoffers gemaakt. Meer dan 47.000 mensen raakten gewond, 14 miljoen mensen staan aan de rand van een hongersnood die ongekend groot zou zijn en 22 miljoen mensen hebben hulp nodig. „Na drie jaar burgeroorlog is het land volledig uitgeput”, vertelt Suying Lai, hoofd noodhulp bij Oxfam Novib. Lai is net twee weken terug uit het land waar de noodklok al meerdere keren is geluid. „De situatie is heel heftig. De economie ligt op z’n gat. De mensen waren al arm, maar hebben nu nog minder geld om medicijnen en voedsel te kunnen kopen.”

Ook Merlijn Stoffels van het Rode Kruis heeft gezien hoe het er in Jemen aan toe gaat. „Wat daar gebeurt, is echt een humanitair drama dat zich in stilte voltrekt”, vertelt hij. „Onze mensen komen steeds meer zwaar ondervoede kinderen tegen. We horen schrijnende verhalen van moeders die beschoten worden terwijl ze hun kinderen naar het ziekenhuis brengen.” De Jemenieten worden steeds afhankelijker van hulp van buitenaf, maar organisaties kunnen het land maar moeilijk bereiken. „De strijdende partijen leggen ons te zware restricties op om hulpgoederen in te voeren en ze helpen ons onvoldoende om mensen in nood veilig te bereiken”, aldus Stoffels.

Tekst gaat verder door onder foto.

Weinig media-aandacht

Het zijn heftige cijfers en de situatie is verschrikkelijk, maar we horen en schrijven maar weinig over Jemen. Eén van de oorzaken daarvan is dat het land niet alleen moeilijk bereikbaar is voor hulporganisaties, maar ook voor journalisten. En voor de weinige journalisten die er wel komen, is de situatie erg onveilig. Dat weten we nog wel van vorig jaar, toen Floortje Dessing samen met een aantal mensen van het Rode Kruis, waaronder Stoffels, een aantal dagen in een bunker moest schuilen vanwege hevige gevechten.

Maar ook het feit dat dit een burgeroorlog is, maakt het moeilijk. „Voor journalisten is het lastig om een burgeroorlog te verslaan. Er is vaak geen good guy aan te wijzen”, vertelt Lai. Dat blijkt ook wel bij deze oorlog. Al jaren strijden de Houthi-rebellen tegen de Jemenitische regering, die gesteund wordt door Saoedi-Arabië. Meerdere keren is geprobeerd tot een wapenstilstand te komen, maar van beide kanten werd dat gedwarsboomd.

Tekst gaat verder door onder foto.

Wrange situatie

Oxfam Novib, het Rode Kruis en veel andere organisaties proberen ondanks de moeilijke bereikbaarheid toch hulp te bieden aan de burgers van Jemen. Zo zorgt Oxfam Novi ervoor dat mensen weer toegang krijgen tot schoon drinkwater. „We proberen waterputten te repareren, maken ze schoon en zorgen voor goedwerkende waterleidingen zodat het water weer naar de huizen in het dorp kan gaan.” Met 15,7 miljoen mensen die geen toegang tot schoon drinkwater hebben, is dat ontzettend belangrijk. Het Rode Kruis probeert in gesprek te gaan met de strijdende partijen over de hulpverlening die hard nodig is. „We wijzen de strijdende partijen erop dat ze geen burgerslachtoffers moeten maken en dat ziekenhuizen toegankelijk moeten blijven.” Daarnaast verstrekt de organisatie voedsel aan de Jemenieten, dit jaar lukte dat aan meer dan 500.000 mensen.

Terwijl hulporganisaties hun best doen om het land te redden, blijft de strijd doorgaan en wordt deze door sommige partijen van buitenaf zelfs, indirect, gesteund. Een voorbeeld daarvan zijn een aantal grote Nederlandse verzekeraars. „Zes in Nederland actieve levensverzekeraars investeren in bedrijven die wapens verkopen aan Saoedi-Arabië”, vertelt Lai. En die wapens worden weer gebruikt in de strijd in Jemen. Nederland levert dan wel noodhulp, maar de verzekeringen zorgen er eigenlijk mede voor dat de strijd door kan blijven gaan. „Dat is heel wrang.”

Tekst gaat verder door onder foto.

De toekomst van Jemen ziet er slecht uit. De hongersnood die dreigt, zal voor nog meer doden zorgen. „Mijn vrees is altijd dat veel mensen dood gaan in stilte. Dan denk je aan een kind dat de eerste leeftijd niet haalt en ergens afgelegen zal sterven”, aldus Lai. Ook Stoffels vreest het ergste: „Het lastige is dat het land heel geïsoleerd ligt. De Jemenieten kunnen geen kant op. Ze zitten in een uitzichtloze situatie, maar kunnen niet anders dan wachten totdat het conflict tot een einde komt.” En terwijl ook op dit moment de kogels over en weer zullen gaan in Jemen, is het einde nog lang niet in zicht.