Trevor (20) raakte overspannen toen hij 17 was
Overspannen raken is tegenwoordig niet meer zo gek. In 2015 had een op de zeven werknemers burn-outklachten, bleek uit onderzoek van het CBS en TNO. Maar het komt ook steeds meer voor onder jongeren. Zo ook de inmiddels twintigjarige Trevor*. Hij raakte op zijn zeventiende al overspannen.
Een ijverige student was Trevor niet echt. Sterker nog, hij liep er eigenlijk de kantjes vanaf en ging met de hakken over de sloot naar 6-vwo. „Buiten de lessen om was ik wel altijd erg druk”, vertelt hij. „Ik zat in de leerlingenraad en de medezeggenschapsraad en allerlei commissies. En buiten school had ik werk à twintig uur in de week, terwijl ik dat werk helemaal niet zo leuk vond. Ik kon dat op zich redelijk combineren, maar toen kwam ook nog de druk van het profielwerkstuk erbij. Dat ging ik in m’n eentje doen, maar dat kon ik helemaal niet aan. Die combinatie van activiteiten en de druk van school werd zo erg, dat ik overspannen raakte. Wat ik ook te doen had, dingen als ‘slaap’ en ‘rust’ moest ik eigenlijk een beetje tussendoor plannen.”
Huilend van de trap
Trevor realiseerde zich op een letterlijk pijnlijke manier dat het niet goed zat: „Op een gegeven moment werd ik wakker met zo’n enorme hoofdpijn dat ik niet meer kon lopen, omdat elke stap die op de grond zette veel te veel pijn deed. Dat bleek migraine te zijn, wat ik nog nooit gehad had. Ik heb er een kwartier over gedaan om huilend de trap af te komen. Ik ben toen naar de huisarts gegaan, die gaf in eerste instantie gewoon wat medicijnen."
„Maar toen kwam er binnen een week een tweede migraineaanval bovenop”, gaat hij verder. „Dat is iets wat best wel zelden gebeurt, maar dat gebeurde omdat ik meteen weer verder ging met werken. Toen ben ik teruggegaan naar de huisarts en die is een beetje gaan graven in mijn dagbesteding. Hij zei: ‘Volgens mij ben je gewoon op.’”
Veel geëist
Trevor is niet de enige jongere die last heeft van druk. Uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht, het Trimbos Instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat 35 procent van de studenten zich vorig jaar onder druk voelde staan door zijn school werk. Dat is een stijging van acht procentpunt ten opzichte van 2013.
Het verbaast Trevor niets, zegt hij. „Ik denk dat er best wel veel geëist wordt van middelbare scholieren op het vlak van kennis en kunde. Ik had bijvoorbeeld qua inzicht wel vwo-niveau, maar ik ben bewust HBO gaan doen, omdat je op de universiteit ook allerlei onderzoeken moet doen. Dat vond ik verschrikkelijk. En het klinkt flauw, maar door internet en social media is volgens mij de sociale druk tegenwoordig ook toegenomen. Je bent elk moment van de dag bereikbaar en er wordt superveel van je verwacht op social media. Ik spreek weleens vrienden bij wie het niet zo lekker gaat, maar dan kijk ik op hun Instagram en dan zie ik dat helemaal niet terug. Als je je dan zelf niet zo goed voelt en je kijkt op Instagram, denk je: ‘Oh, al die mensen hebben het zo goed voor elkaar.’”
Op de rem
Inmiddels doet Trevor dus een HBO-studie. Hij heeft van zijn eerdere ervaring geleerd en gaat nu sneller op de rem staan. Voor iedere jongere die in dezelfde situatie zit, heeft hij nog een paar tips: „Er zijn twee dingen echt heel belangrijk. Het eerste is dat je iets echt niet moet doen als het niet relaxt voelt of je het gevoel hebt dat het wat te veel wordt. Het tweede is: praat over waar je mee zit. Ik ben achteraf naar een begeleider bij de huisarts gegaan. Daar heb ik een uur non-stop gepraat. Toen dacht ik: ‘Ik had al deze dingen zoveel eerder moeten zeggen.’ Praat over waar je mee zit en trek op tijd aan de bel. Dat is voor iedereen beter. Het voelt misschien als een zwaktebod, maar je gaat je nog veel zwakker voelen als je aan je bed gekluisterd ligt en echt niets meer kan.”
*De naam van Trevor is gefingeerd. Zijn echte naam is bij de redactie bekend.