Jelmer Visser Nieuws 9 sep 2018, 20:35

Leestijd: 2 minuten

Flinke winst voor ‘rechts blok’ in Zweden

Met een minimaal verschil is het blok van linkse partijen zondagavond tijdens de verkiezingen voor het Zweedse parlement de grootste geworden. Met slechts 0,2 procentpunt verschil is het zogenaamde centrumlinkse blok met 39,6 procent van de stemmen groter gebleven dan het centrumrechtse blok die bleef steken op 39,4 procent. Dit blijkt uit de eerste prognoses van de uitslag.

#UPDATE Take a look at percentage results by party for national elections in Sweden, according to exit polls pic.twitter.com/TZ9agxSu1r

— AFP News Agency (@AFP) September 9, 2018

Twee blokken

De regerende Sociaaldemocraten blijven de grootsten, veel reden om te juichen zullen ze echter niet hebben. Met een percentage van rond de 28,3 procent van de stemmen is dit het slechtste resultaat sinds 1908 voor deze partij.

De grote winnaars zijn de Zweden Democraten die van 13 procent naar 17,7 procent van de stemmen gaan. Hiermee is het nu de derde partij van het land. Dit ging vooral ten koste van de steun voor de Gematigde Uniepartij, een iets minder rechtse politieke partij, zij leverden 5 procent in.

Het Zweedse parlement werkt net als onze regering met coalities. In het Scandinavische land is het echter minder gebruikelijk dat links en rechts samen een regering vormen. Normaliter regeert óf het linkse óf het rechtse blok het land.

Deze gebruikelijke blokcoalities zijn vanwege de verkiezingsuitslagen van zondag niet mogelijk. Geen enkel kamp heeft een meerderheid gehaald, er zal dus door een van beide een samenwerking met de andere flank moeten worden gezocht. Dit zal naar verwachting resulteren in zeer moeizame onderhandelingen. Sommige Zweden denken zelfs dat deze samenwerking in zijn geheel niet mogelijk is.

Wat nu?

Omdat de verschillen uiterst klein zijn, is het nog niet bekend wie het initiatief gaat nemen om een nieuwe regering voor het land samen te stellen. Wel zijn alle partijen, zowel op links als op rechts, het met elkaar eens dat zij niet in een coalitie zullen stappen met de extreemrechtse Zweden Democraten.

Zweden heeft zondag een behoorlijke ‘ruk naar rechts’ gemaakt. Dat is in grote mate te danken aan de anti-immigratiepartij Zweden Democraten, onder leiding van de populist Jimmie Åkesson. Hij wordt ook wel de Zweedse Geert Wilders genoemd. De Zweden Democraten zijn felle tegenstanders van het ruimhartige asielbeleid van het land en willen de grenzen sluiten voor vluchtelingen.

Het land in het noorden van Europa bood in 2015 een groep van 160.000 immigranten asiel aan, veel van hen kwamen uit Syrië. Verhoudingsgewijs is er geen Europees land dat meer vluchtelingen opnam tijdens de grote vluchtelingencrisis.

De grote winst van de Zweden Democraten past in een patroon dat in meer Europese landen zichtbaar is. Rechts-populistische en extreemrechtse partijen groeien in populariteit. Ook in Italië, Oostenrijk en Duitsland hebben dit soort partijen het goed gedaan. In Nederland doet Forum voor Democratie het goed in de peilingen. Deze partij staat in de peiling van peil.nl op 16 zetels en is daarmee even groot als de PVV.