Imre Himmelbauer Nieuws 2 jul 2018, 16:14

Leestijd: 3 minuten

‘Inburgeringsbeleid op de schop, dat was nodig ook’

Het beleid rond inburgering gaat flink op de schop. De verantwoordelijkheid voor het inburgeren zelf blijft, maar het regelen van geld en een goede inburgeringscursus wordt weer de taak van de gemeente in plaats de inburgeraar zelf. Een goede zaak, zo vindt Dr. Saskia Bonjour.

Bonjour is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en heeft meerdere onderzoeken gedaan naar inburgeringbeleid. „Ik ben erg positief over de switch. Dat de gemeenten weer over het inburgeringsproces gaan en de overheid ervoor betaalt”, zegt zij.

Ingewikkeld en lastig

De afgelopen jaren moesten inburgeraars hun cursus zelf betalen en uitzoeken, onder het mom van eigen verantwoordelijkheid. Dat werkte volgens Bonjour niet: „Iedereen die enige ervaring hiermee heeft, of zelfs iemand die er totaal geen ervaring mee heeft, kan dat volgens mij wel aanvoelen. Je bent helemaal nieuw in een land en moet dan een taalaanbieder uitzoeken en een lening aangaan. Dat is vreselijk ingewikkeld en lastig voor mensen die ook allerlei andere dingen op hun bord hebben.”

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beaamt dat het oude systeem niet de gewenste resultaten opleverde: „Dat stelsel werkte voor sommigen heel goed. Maar voor nieuwkomers die bijvoorbeeld nooit school hadden gehad, was dat gewoon te ingewikkeld”, vertelt woordvoerder Ivar Noordenbos.

Hij gaat verder: „Wat in de praktijk gebeurde, was dat te veel mensen niet slaagden en vastliepen in dat stelsel. Uiteindelijk kwamen zij niet aan het werk, leerden zij niet en kwamen ze in de bijstand terecht. De gemeenten zelf hebben ook lang gevraagd om de regie weer terug te krijgen, dat is eigenlijk wat er met dit nieuwe beleid ook gebeurd. Gemeenten krijgen geld, gaan lessen inkopen bij goede commerciële bureaus en gaan met nieuwkomers een soort van inburgeringsplan maken. Daardoor leg je verantwoordelijkheid bij de inburgeraar zelf, maar de regie bij de gemeentes, zodat inburgeraars niet verdwalen in dat ingewikkelde stelsel.”

Ideologisch pingpong

Ook de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt het goed te vinden dat de regie weer terug in handen is van gemeentes, ondanks het feit dat het nóg een extra taak is voor hen. „We zijn hier blij mee”, aldus een woordvoerder. ­„Toen het inburgeren bij de gemeenten lag ging alles goed, toen het weggehaald werd hadden we er geen zicht meer op. Het klopt dat het veel werk is dat op de gemeenten afkomt, maar het is een logische verantwoordelijkheid voor de gemeenten.”

En nu is het hopen dat het beleid niet voor de zoveelste keer verandert. „Sinds de wet in 1996 is ingevoerd, is er een soort van ideologisch pingpong heen en weer”, lacht Bonjour. „’Moeten de inburgeraars het zelf regelen en zelf betalen of zijn ze daartoe als nieuwelingen nog niet toe in staat?’, was altijd de vraag. Het was tot nu toe elke keer zo dat de inburgeraars het maar zelf moesten regelen als de VVD in het kabinet zat. Wat dat betreft geeft het me nu ook hoop dat deze verandering met de VVD als regeringspartij is doorgevoerd. Kennelijk is dat systeem zó ineffectief gebleken, dat zelfs een VVD-regering heeft besloten dat het toch echt op kosten van de overheid door de gemeente zal moeten worden geregeld.”