Merel Driessen Nieuws 25 jun 2018, 15:59

Leestijd: 3 minuten

‘Minder vaccinaties door viraalgaande flauwekul’

Ooit leek het zo vanzelfsprekend om peuters te vaccineren tegen onder meer de mazelen en polio, maar anno 2018 vinden steeds meer ouders het niet nodig. Het RIVM maakte maandag bekend dat het aantal kinderen dat gevaccineerd wordt tegen verschillende infectieziekten opnieuw gedaald is. En dat is een zorgelijke trend, zegt Ruud Coolen, directeur van het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik.

Grote zorgen

Iets meer dan 90 procent van de tweejarigen was vorig jaar gevaccineerd tegen de infectieziekten die in het Rijksvaccinatieprogramma zijn opgenomen. Twee jaar geleden was dat nog ruim 91 procent. Een daling van één procent lijkt misschien weinig, maar is wel zorgelijk zegt Coolen: „Als het aantal kinderen dat gevaccineerd wordt blijft dalen en het onder een bepaalde graad uitkomt, zijn we niet meer collectief beschermd tegen een uitbraak.”

Niet alleen de vaccinaties tegen de algemene infectieziektes dalen. Het aantal meisjes dat zich laat inenten tegen baarmoederhalskanker neemt nog veel sterker af. In twee jaar tijd ging het percentage van 61 procent naar 45,5 procent. Nienke van Trommel is gynaecoloog aan het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis en maakt zich grote zorgen: „De kans dat je baarmoederhalskanker krijgt als je je vaccineert is 70 procent minder dan wanneer je dat niet doet. Jaarlijks krijgen zo’n 700 vrouwen in Nederland deze vorm van kanker. Door te vaccineren zou je het bij meer dan de helft voorkomen kunnen worden.”

‘Indianenverhalen’

Een aantal jaar geleden waren het nog vooral de mensen uit de biblebelt die niet gevaccineerd waren, maar ook niet-gelovige mensen negeren nu steeds vaker het advies van de artsen. Hoe komt dat? Zowel Coolen als Van Trommel zien dat mensen vaak bang zijn voor vaccinaties. „Ze denken dat ze door de vaccinatie een auto-immuunziekte krijgen of een chronisch vermoeidheidsyndroom. Er zijn duizenden mensen onderzocht in grote studies naar deze eventuele bijwerkingen van vaccinaties, maar bij niet een is er vastgesteld dat vaccinaties grote negatieve gevolgen hebben. Er is geen verband tussen een chronisch vermoeidheidsyndroom en een vaccinatie”, aldus Van Trommel. „Het zou heel fijn zijn als mensen dit willen aannemen van dokters.”

Coolen ziet veel „indianenverhalen” op het internet rondgaan. „Zo wordt er gezegd dat je autisme zou kunnen krijgen van vaccins, maar dat is werkelijk nergens bewezen.” Volgens hem daalt vaccinatiegraad het hardste onder hoogopgeleiden. „Er is een bepaald segment in de populatie die zegt dat elk vaccin mogelijk risico’s met zich mee kan brengen en hun kind daar niet aan bloot wil stellen. Daarnaast is er een groep die uitgaat van het natuurlijk leven en weerstand bij hun kinderen wil opbouwen door ze niet bloot te stellen aan vaccins en dergelijke.”

Kanker voorkomen

Volgens Van Trommel moeten ouders in het geval van het vaccin tegen baarmoederhalskanker een goede afweging maken: „Ik heb een vaccin waardoor de kans op baarmoederhalskanker met 70 procent afneemt en ik heb een angst voor een grotere kans op bijwerkingen zoals chronisch vermoeidheidsyndroom wat nooit in grote onderzoeken onderbouwd is.” De gynaecoloog heeft zelf drie dochters en is van plan ze alle drie te laten vaccineren. Ze vindt het belangrijk dat er goede voorlichting wordt gegeven. „Er is een reële kans om kanker te voorkomen (met dit vaccin, red.) en de bijwerkingen waar mensen bang voor zijn, zijn nooit aangetoond.”

Ook Coolen vindt dat goede voorlichting belangrijk is: „Wat mij betreft is het een collectieve opdracht van organisaties richting het publiek om een tegengeluid te geven aan de viraalgaande flauwekul en de indianenverhalen. De mensen die hierin actievoeren, zijn ongelofelijk fanatiek. Daar zal je een antwoord op moeten verzinnen.”