‘Ik ken geen kind dat niet wil buitenspelen’
Voor veel kinderen in Nederland was het woensdag de dag om achter de iPad vandaan te kruipen en buiten te gaan spelen. Het was namelijk Nationale Buitenspeeldag. Maar hoe zorg je ervoor dat jouw kind niet alleen op deze dag in de boom klimt en morgen weer naar de iPad grijpt?
Eigen plek
Dat buitenspelen goed is voor de gezondheid van kinderen, zal je vast en zeker niet verbazen. Maar buitenspelen zorgt er ook voor dat kinderen een eigen plek hebben, vertelt pedagoog Jacqueline Schot. „Buitenspelen is bij uitstek de plek waar, als het goed is, ouders niet steeds in je nek hijgen.” Daarnaast leren kinderen er sociale vaardigheden, doordat ze in contact komen met andere kinderen. En ze leren buiten hun eigen grenzen kennen. „Een kind klimt bijvoorbeeld in een boom en schat in hoe hoog hij of zij durft.”
Duidelijke regels over beeldschermgebruik
Maar door onder meer iPads en smartphones blijven kinderen steeds makkelijker binnen. Beeldschermgebruik, noemt Schot het: „Je kan het niet meer wegdenken en dat moet je ook niet willen. Maar wat er vaak aan ontbreekt in het opvoeden hierin, is dat er van af begin af aan heel duidelijke regels worden afgesproken.” Ze vindt dat ouders hetzelfde moeten omgaan met het beeldschermgebruik van kinderen als de bedtijd van kinderen. „Dingen als bedtijd en dank je wel zeggen zijn normen en waarden die de meeste ouders hun kinderen meegeven, maar over beeldschermgebruik zie ik dat dat niet aan de orde is.”
En Schot snapt het ook wel, omdat het beeldschermgebruik volgens haar ontzettend makkelijk is. „Ik zie bij jonge kinderen dat als ze gaan huilen, hun ouders een telefoon bij ze in de hand duwen. Dat mag een keer, maar niet altijd.” Volgens Schot creëert een ouder zo het idee bij het kind dat het altijd op de iPad of telefoon mag als het vervelend doet. Bovendien moeten ouders ook het goede voorbeeld geven door zelf niet altijd met hun telefoon bezig te zijn of er altijd met een half oog op te kijken.
Geen grote tuin nodig
Hoe krijg je een kind dan naar buiten? Stimuleer ze, legt Schot uit. „Als je je kind de kans biedt om de hele dag op de bank te liggen met de iPad, dan gaan ze niet naar buiten. Maak het dus vooral leuk voor ze om naar buiten te gaan. Ik heb nog nooit een kind meegemaakt dat niet graag naar buiten wil.” En daar heb je geen gigagrote tuin voor nodig, meent ze. Een bakje water of hoopje zand op het balkon is al genoeg voor veel kinderen. „En ga lekker met ze wandelen, lopen of fietsen.”
Toch gaat het buitenspelen zelf ook niet altijd zoals het zou moeten voor een kind. VeiligheidNL begon vorig jaar de campagne Risicovol Spelen, omdat kinderen steeds minder ruimte hebben om te leren omgaan met risico’s door de beschermende houding van de maatschappij. Ook Schot ziet dat en dan voornamelijk bij basisschoolkinderen: „Vaak zitten ze op de achterbank in de auto of voorin in de bakfiets. Ze hoeven zelf niet te fietsen, terwijl dat hartstikke goed is.”
Zelfstandig
Schot wil ouders niet adviseren om hun kinderen alles maar te laten doen. „Maar je moet ze ook kunnen laten experimenteren. Een klein stukje uit de boom vallen is helemaal niet erg. En ga bijvoorbeeld samen met ze een vuurtje stoken. Dat vinden ze spannend en harstikke leuk.” Ze vindt dat kinderen steeds meer moeten leren en presteren in deze maatschappij, maar geen vaardigheden leren terwijl je die wel nodig hebt in het leven. „Je voedt ze op om ze zelfstandig te maken en dat leer je ze niet door ze alles uit handen te nemen.”