Imre Himmelbauer Nieuws 11 jun 2018, 19:59

Leestijd: 3 minuten

‘Deze dynamiek van Noord-Korea zie je al jaren’

Denuclearisering van Noord-Korea. Dat is morgen het doel van de Amerikaanse president Donald Trump bij zijn top met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. Helaas zal het zover niet komen, zegt Casper van der Veen. Hij is Noord-Koreadeskundige en bracht onlangs het boek De Kim-dynastie. Geschiedenis van Noord-Korea uit. „Je kunt je afvragen hoe oprecht de intenties van Noord-Korea zijn.”

Wat verwacht je van de top?

„Waarschijnlijk levert het een mooie foto op van Trump en Kim, die Kim mooi aan zijn eigen bevolking en aan bevriende landen als Syrië en Iran en clubs als Hezbollah kan laten zien. Daar kan hij aan de ene kant mee laten zien dat Noord-Korea serieus genomen wordt door de VS en aan de andere kant toont het dat het ontwikkelen van kernwapens loont en je verder brengt."

„Maar de standpunten liggen qua denuclearisering zó ver uit elkaar: De VS blijven vasthouden aan complete denuclearisering van Noord-Korea, terwijl Pyongyang eigenlijk niet eens bereid is tot enige denuclearisering. Daardoor kán de top op dat gebied eigenlijk niets opleveren."

Wat wil Noord-Korea dan met die top?

„Noord-Korea is vooral afgelopen jaar in het nieuws geweest vanwege zijn kern- en raketproeven. Daarbij had het regime één doel: de Verenigde Staten met een kernwapen kunnen raken. Dat doel is bereikt. Nu hoeven ze die tests niet meer uit te voeren en kunnen ze op de diplomatieke tour gaan, om daar voordelen uit te slepen."

„Ik heb begrepen dat Kim en Trump de eerste twee uur alleen met elkaar en een paar tolken gaan zitten. Misschien weet Kim dan met een retorisch trucje Trump te bewegen tot wat sanctieverlichting of olieleveranties. Dat zou mooi meegenomen zijn voor Noord-Korea."

In je boek heb je het vaak over de Noord-Koreaanse charmeoffensieven. Kunnen we de ontmoeting tussen Kim en de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-In, de top met Trump en de Noord-Koreaanse deelname aan de Olympische Winterspelen in Zuid-Korea ook zien als charmeoffensief?

„Zeker. Als je die raketproeven van vorig jaar en deze top ziet, is het eigenlijk een enorm uitvergrote versie van wat je al jaren ziet. Het is nu veel groter en gevaarlijker, maar de dynamiek is in zekere zin hetzelfde. Er wordt eerst geweldig veel gedreigd. Daarbij proberen de Noord-Koreanen vooral Zuid-Korea en de VS tegen elkaar uit te spelen."

„Toen Noord-Korea in januari begon over nauwere samenwerking tussen Noord- en Zuid-Korea, waren de VS ook nog heel erg op ramkoers met Pyongyang. President Moon Jae-In heeft sinds mei vorig jaar geprobeerd de Noord-Koreanen aan de onderhandelingstafel te krijgen. Dat lukte nooit. En een maand nadat Noord-Korea een raket heeft ontwikkeld die de VS kan raken, willen ze opeens wel aan tafel. Dan kun je je afvragen hoe oprecht de intenties van de Noord-Koreanen zijn."

In je boek staat ook dat noodhulp aan Noord-Korea eigenlijk alleen de elite van het land bereikt. Is er dan toch een manier om de situatie te verbeteren?

„Er is helaas geen quick fix voor het probleem. Wat je eigenlijk zou moeten doen, is aan de Chinezen laten zien dat het steunen van het Kim-regime niet in hun belang is. Hun belang is stabiliteit in de regio en aan hun oostgrens. Daar zorgde Noord-Korea, zeker vroeger, niet bepaald voor. Maar een plotselinge val van het regime zorgt voor nog meer onrust. Dus als je China aan boord zou kunnen krijgen om een burgerbeweging in Noord-Korea te steunen die steeds machtiger wordt, dan zou dat heel goed kunnen werken.”