Jelmer Visser Nieuws 31 mei 2018, 18:00

Leestijd: 3 minuten

Meeste wilde berggorilla’s in 40 jaar geteld

De berggorilla is een van de meest bedreigde diersoorten op aarde. Toch lijkt er hoop aan de horizon te verschijnen; sinds 2010 is de populatie met 25 procent gegroeid.

Deze gorilla komt alleen voor in het Virunga Massief, een gebergte dat zich uitstrekt langs Congo, Rwanda en Burundi en in een afgelegen natuurreservaat in Oeganda.

Hartverwarmend

De groei van de populatie wordt gezien als een groot succes voor organisatie die proberen het leefgebied van de bedreigde dieren in stand te houden en ze te beschermen tegen bedreigingen. In een groot deel van de habitat van de berggorilla is al decennialang een gewapend conflict bezig.

Sir David Attenborough, de wereldberoemde natuurdocumentairemaker, maakte in 1979 voor het eerst kennis met de gorilla’s. „Toen ik de berggorilla’s voor het eerst bezocht, was de situatie schrijnend. Het aantal van deze dieren dat nog in het wild leefde was schrikbarend laag. Het is hartverwarmend om te zien hoe de inzet van vrijwilligers, hulporganisaties, gemeenschappen, overheden en NGO’s een positief effect heeft gehad”, aldus Sir Attenborough tegen The Guardian.

Toch waarschuwt de filmmaker, die ook ambassadeur is van het Wereldnatuurfonds. „De bedreigingen waar de berggorilla’s mee te maken hebben zijn nog niet helemaal verdwenen. Het is nu de uitdaging om de resultaten die we nu geboekt door te zetten.

Telling

De nieuwe telling werd gedaan door twaalf teams die meer dan 2000 vierkante kilometer, ruig en bebost terrein, hebben uitgekamd. Ze gingen op zoek naar sporen van de dieren zoals nesten en etensresten. Ook verzamelden zij monsters van uitwerpselen voor genetisch onderzoek.

Uit de resultaten is gebleken dat de Virunga-populatie in acht jaar tijd is gestegen van 480 naar 604 dieren onderverdeeld in 41 groepen. Een groep gorilla’s kan uit tientallen exemplaren bestaan. Op de andere plek waar de berggorilla voorkomt, het in Oeganda gelegen Bwindi National Park, zijn meer dan 400 mensapen geteld.

Deze toename lijkt in verband te staan met het introduceren van parkwachters, veterinaire zorg, welzijnsprojecten en de introductie van toerisme op gereguleerde basis.

Toch zijn er nog steeds gevaren voor de apen. Een directe bedreiging komt van vallen waarbij touwen of snaren gebruikt worden. Deze worden door jagers eigenlijk gebruikt om antilopes te vangen. Maar soms verstrikt een gorilla zich ook in zo’n val. Hierbij kan hij zich verwonden of zelfs komen te overlijden. Ook tijdens de telling werd een overleden gorilla in zo’n val aangetroffen.

Gorilla’s

Hoewel het iets beter gaat met de bedreigde diersoort is zijn UICN-status nog steeds kritiek. Met deze kritieke IUCN-status, is het voortbestaan van het in de bergen wonende familielid van de laaglandgorilla nog steeds uiterst onzeker. Zeker op langere termijn. In de jaren ’70 waren natuurorganisaties op het nippertje. Als zij niet hadden ingegrepen dan zou deze apensoort nu helemaal niet meer op de planeet voorkomen.

Dit is het tweede goede nieuwsbericht in korte tijd voor gorilla-liefhebbers. In april kwam naar voren dat er veel meer westelijke laaglandgorilla’s waren dan vroeger werd aangenomen. Er zouden maar liefst twee keer zoveel van deze mensapen in de regenwouden in het westen van het Afrikaanse continent rondlopen. Van dit type mensaap leven er ongeveer 360.000 in het wild. Toch wordt ook deze ondersoort bedreigd door ziekte, stroperij en houtkap.

De gorilla is na de chimpansee en de bonobo het dier dat in de evolutielijn het dichtste bij de mens staat. De familie van de gorilla’s en de voorouders van de moderne mens scheidden zo’n 10 miljoen jaar geleden van elkaar.