Johan van Boven Nieuws 6 mrt 2018, 13:01

Leestijd: 3 minuten

Engeland in ban van James Bond-achtige vergiftiging

Het had zomaar de openingsscène van een misdaadserie kunnen zijn, of van de nieuwe James Bond-film. Een man en een vrouw die ijlend op een bankje worden aangetroffen, terwijl ze met hun hand naar de hemel wijzen. Ooggetuigen schrikken zich kapot en schakelen direct hulpdiensten in. Niet veel later wordt bekend dat het waarschijnlijk om een voormalige spion uit Rusland gaat en dat er gif in het spel is.

In het Zuid-Engelse Salisbury is er de afgelopen dagen echter geen acteur aan te pas gekomen, maar is het bittere ernst. Groot-Brittannië is dan ook in de ban van de het verhaal dat omgeven is door een mysterieuze waas. Het draait allemaal om Sergei Skripal, die in 2006 werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 13 jaar omdat hij in opdracht van de Britse geheime dienst MI6 in Rusland spioneerde en staatsgeheimen had onthuld. Zo gaf hij namen door van talloze Russische agenten die in Europa actief waren. „Jullie hebben me door…”, zou hij tijdens zijn arrestatie teleurgesteld hebben gezegd.

Dankzij een spionnenuitwisselingsprogramma van Rusland en de Verenigde Staten kreeg Skripal in 2010 zijn vrijheid terug, waarna hij samen met een andere Russische spion in Engeland een nieuwe identiteit, een huis en een uitstekend pensioen. Nu hij bijna acht jaar later onwel werd op een bankje in een winkelcentrum duiken er direct verhalen op over vergiftiging. De politie had tenslotte verklaard dat Skripal en zijn 33-jarige dochter Yulia waren blootgesteld aan een nog onbekend middel. In de buurt van het bankje waar het duo werd gevonden lag braaksel.

Merkwaardig

Het Kremlin in Moskou was er als de kippen bij om betrokkenheid van Rusland te ontkennen. Rusland spreekt van een tragisch ongeluk. De Britse politie denkt daar uiteraard anders over en neemt de zaak hoog op. „We zullen deze zeer merkwaardige gebeurtenis zo snel mogelijk tot op de bodem uitzoeken.”

Lokale ondernemers hebben inmiddels videobeelden van hun bewakingscamera’s waarop de 66-jarige Skripal samen met zijn dochter te zien is, doorgespeeld naar verschillende media. Op basis daarvan werd geconcludeerd dat de Rus een bezoek heeft gebracht aan het restaurant Zizzi, waar hij en zijn metgezel hoogstwaarschijnlijk zijn vergiftigd. Twaalf andere mensen vertoonden dezelfde verschijnselen (voornamelijk overgeven) als de twee Russen. De pizzatent moest de deuren sluiten, zodat de politie onderzoek kan doen.

Skripal en zijn dochter liggen in kritieke toestand in het ziekenhuis. De ex-spion zou een aantal jaren geleden hebben gezegd voor zijn leven te vrezen, nadat zijn vrouw en zoon waren omgekomen bij een auto-ongeluk.

Het verhaal doet denken aan de dood van Aleksandr Litvinenko. Deze ex-officier van de Russische veiligheidsdienst FSB en voorganger KGB was een fel tegenstander van de regering-Poetin. Hij ontsnapte aan vervolging door naar Engeland te vluchten. Daar werd hij in oktober 2006 genaturaliseerd tot Brits staatsburger. In november van dat jaar werd hij met vergiftigingsverschijnselen opgenomen in een Londens ziekenhuis. Later bleek hij het gif te hebben ingenomen toen hij een kopje groene thee dronk met enkele Russische oude bekenden. Hij was ervan overtuigd dat de Russische overheid achter de aanslag op zijn leven zat. Drie weken na het fatale kopje thee overleed hij.