Druk op wapenwet VS groeit, al zijn het babystapjes
De schietpartij op een high school in Florida van twee weken geleden heeft veel losgemaakt. Net als na andere school shootings is er verdriet, onbegrip en woede over de huidige wapenwetgeving, maar het lijkt of er ditmaal iets in beweging is gezet.
Op 14 februari 2018 werd Marjory Stoneman Douglas High School in het Amerikaanse Parkland opgeschrikt door de 19-jarige Nicolas Cruz die met een wapen het gebouw betrad. Met een AR-15 schoot hij zeventien mensen dood, tientallen raakten gewond. Twee weken later is er nog veel media-aandacht voor de schietpartij. „Normaal gesproken houden dit soort verhalen de media een à twee dagen bezig, nu is het al ruim twee weken in het nieuws”, licht Amerikadeskundige Victor Vlam toe.
Students at Pittsfield and Taconic high schools in Pittsfield, Massachusetts protest gun violence and walk out in solidarity with shooting victims at Marjory Stoneman Douglas High School in Parkland, Florida.
Berkshire Eagle photos by Gillian Jones and Ben Garver. pic.twitter.com/PYAA3PdhPR— Berkshire Eagle (@BerkshireEagle) February 27, 2018
Scholieren staan op
Dit heeft met verschillende factoren te maken. „Er zijn in de afgelopen tijd ongelooflijk veel schietpartijen geweest. Hoewel het land een bloederige geschiedenis met wapengeweld heeft, voltrokken de ergste 5 à 10 ‘mass shootings’ zich in de afgelopen tien jaar”, aldus Vlam. Ook de demonstrerende scholieren van Marjory Stoneman Douglas High School, gesteund door jonge mensen op andere plekken in het land maken indruk. „Dat de mensen die zich voor de schutter in kasten moesten verstoppen hun ze hun verhaal komen vertellen, speelt een grote rol. Maar soms is het ook een kwestie van toeval", aldus de Amerika-deskundige.
„Daarbij was dit een goede school met welbespraakte kinderen en dat kan in de VS nogal eens variëren. Ik sta met verbazing te kijken hoe ze het aanpakken, het is echt een slimme campagne", vervolgt Vlam. „Zo werden ze aangevallen door rechtse groeperingen, die zeiden: ‘dit zijn acteurs!’ Een scholier reageerde daar heel wijs op door hen hartelijk te bedanken voor de media-aandacht die dat weer genereerde.”
At the same time, we implore our elected officials to enact common sense gun reform and pass the following regulations: https://t.co/J4OcB6XJnu pic.twitter.com/VUuFKkyk6c
— DICK'S Sporting Goods (@DICKS) February 28, 2018
Minimumleeftijd van 18 naar 21
Amerika’s grootste wapenverkoper Walmart, Dick’s Sporting Goods en Kroger ondernemen actie. De bedrijven verhogen de minimumleeftijd voor het aanschaffen van een wapen naar 21 jaar en passen hun assortimenten aan. Vlam: „Dit moet je vooral als een statement zien. Ze steunen vooral het sentiment, het is symboolpolitiek. Kijk maar hoeveel wapens er in omloop zijn.”
Ook in de politiek is er beweging. President Trump maakte dinsdag in een openbare vergadering een statement met betrekking tot wapenrestricties. Hij deed het voorstel om de minimumleeftijd voor het aanschaffen van wapens te verhogen van 18 naar 21, wil de zogeheten bump stocks verbieden (apparatuur waarmee semi-automatische wapens omgebouwd kunnen worden tot volautomatische wapens) en een strengere check doen van kopers. Vlam: „Beter antecedentenonderzoek is het meest waarschijnlijke wat er gaat gebeuren, dat is wel winst. Maar ja, je kunt ook op internet een wapen kopen en zo’n onderzoek omzeilen.”
De druk op wetsveranderingen wordt in ieder geval wel opgevoerd, al zijn het „slechts babystapjes", zegt Vlam. „Het gaat vooral om het sentiment. Dat zie je ook terug in de peilingen: 75 procent is vóór meer restricties in wapenwetten. Ik denk dat het zeker nog een aantal jaar duurt voordat die restricties noemenswaardig zijn.”
Students stage "lie-in" protest outside White House to demand action on gun control after Florida shooting https://t.co/mS1M1qksLK pic.twitter.com/YyqUNjGXF3
— The Hill (@thehill) February 19, 2018
Wapenrestricties
„De VS lijkt terug te gaan naar een bepaalde norm", schetst Vlam. „Dat wapens zo’n groot onderdeel zijn van de cultuur is iets recents. Dit kwam in de jaren ‘80 onder president Reagan op. In de jaren ‘60 was de bevolking nog heel erg voor wapenrestricties. Maar zulke grote incidenten als van de laatste jaren leiden in kleine stapjes naar nieuwe bewegingen.”
Naast de omstreden wapenwetgeving speelt er volgens Vlam nog een factor mee in het schrikbarende aantal school shootings in de VS en dat is het taboe op psychische aandoeningen. „Het is heel lastig om zaken als depressie bespreekbaar te maken. Behandelingen hiervoor zijn ook vrij moeilijk te krijgen. En we zien achteraf toch vaak dat daders al langer kampten met psychische problemen. Volgens de Republikeinen is dit mental health probleem de grootste oorzaak. Hier ben ik het niet mee eens, dit is toch zonder twijfel de te soepele wapenwet.”