Lisa Vermeij Nieuws 22 feb 2018, 15:45

Leestijd: 5 minuten

Hebben aanstaande ouders een ‘ouderschapscursus’ nodig?

Tegenwoordig zit er overal een gebruiksaanwijzing bij; zelfs bij zoiets simpels als een flessenopener krijg je er één. Maar bij een van de belangrijkste ‘cadeaus’ uit je leven, een baby, zit géén gebruiksaanwijzing. En dat zou misschien toch best handig zijn?

Scheidingen voorkomen

Grote kans dat je op puppycursus gaat als je een puppy neemt. Wil je autorijden, dan neem je rijlessen. Ons hele leven leren we er van alles bij. Nu zijn er natuurlijk genoeg boeken te vinden over het opvoeden van een kind, maar de geboorte van een baby heeft ook een grote impact op je relatie. En als het aan het Platform Scheiden zonder Schade ligt, kunnen aanstaande ouders best wat hulp gebruiken.

Het Platform Scheiden zonder Schade, onder leiding van oud-minister André Rouvoet, pleit voor een actieplan dat op 22 februari wordt aangeboden aan de ministers Sander Dekker (Rechtsbescherming) en Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Zo’n 16.000 kinderen hebben ernstige last van de scheidingen van hun ouders. Het Platform Scheiden zonder Schade wil deze problemen voorkomen. Hoe? Door aanstaande ouders voor te bereiden op het ouderschap door middel van bijvoorbeeld een cursus. Als ouders beter worden voorbereid, is de kans op een scheiding later kleiner. En dat voorkomt weer schade bij het kind.

‘Relatie ouders is belangrijker dan mooie spullen of goede voeding’

Een scheiding kan grote gevolgen hebben voor de mentale gezondheid van een kind. Maar niet alleen een scheiding, ook conflicten tussen ouders kunnen al invloed hebben op de ontwikkeling van een kind. Het aantal scheidingen neemt de laatste jaren toe en zo’n 40 procent van de ouders met kinderen onder de 4 jaar gaat scheiden. „Als je kijkt naar wat nu de belangrijkste factor is voor een gelukkige opvoeding van een kind, dan is dat de relatie tussen de ouders. Het gaat niet om dure kleding, mooie babykamers of biologisch eten”, zegt filosoof Corrie Haverkort tegen Metro. Ze schreef samen met pedagoog Marlijn Kooistra-Popelier het boek Liever liefde dan de beste buggy over wat er allemaal gebeurt, zowel mentaal als fysiek, als je een kind krijgt.

Net zo normaal als een bezoekje aan consultatiebureau

Je kunt je afvragen: ‘Waarom zou de overheid zich bemoeien met de opvoeding van een kind?’ Haverkort legt uit dat kinderen op latere leeftijd nog problemen kunnen ervaren van een scheiding of ruzies van hun ouders. Ze hebben meer stress, problemen op school en werk, kunnen eerder crimineel gedrag vertonen en ondervinden vaker problemen in hun toekomstige relaties. De filosoof hoopt dan ook dat er actie wordt ondernomen en dat een eventuele cursus straks net zo normaal wordt als een bezoekje aan het consultatiebureau.

In de gemeente De Meern zijn ze al begonnen met de nodige voorbereidingen vanuit de overheid. Alle aanstaande ouders krijgen als kraamcadeau een boekje met een ouderschapsbelofte.

Ouders hebben meer stressfactoren

Maar het is de samenleving toch al duizenden jaren gelukt om kinderen op te voeden? Haverkort: „Ja, maar ouders moeten tegenwoordig al zoveel ballen in de lucht houden. Beide ouders werken, opa’s en oma’s wonen vaak verder weg, ouders willen een leuk sociaal leven leiden, ze moeten de hypotheek betalen en dan ook nog tijd voor elkaar zien te maken. Er zijn tegenwoordig veel meer stressfactoren.”

Betutteling

Sigrid (45) is fotograaf en heeft twee kinderen van 15 en 18 jaar en vindt een eventuele opvoedcursus maar betutteling. „Elke baby en elke relatie is anders en je kan pas in de praktijk ervaren hoe je gaat reageren op alles”, zegt ze. De moeder van twee puberdochters snapt dat het handig kan zijn om aanstaande ouders wat handvatten aan te reiken, maar volgens haar kan je dan tijdens de opvoeding handelen volgens richtlijnen in plaats van op je eigen gevoel en intuïtie. Sigrid was zelf nog maar een halfjaar samen met haar partner toen ze kozen voor kinderen. „We zijn nog steeds samen hoor. Maar wij hebben van tevoren gewoon goed gepraat over het ouderschap. Je kan wel van alles gaan bedenken en voorbereiden, in de praktijk gaat het toch altijd anders.”

Prachtig, maar stressvol

Romy Jeltema is NLP-coach en begeleidt vooral jonge ouders en ouders met relatieproblemen. Volgens Jeltema zou het alleen maar goed zijn als aanstaande ouders begeleiding krijgen bij het aanstaande ouderschap. „Het krijgen van een kind is een hele belangrijke gebeurtenis. Het is prachtig, maar hoe dan ook stressvol en het brengt veel verantwoordelijkheid met zich mee.”

Het kan zijn dat je anders over de opvoeding denkt of dat het ouderschap je heel anders bevalt; de noodzaak is om goed te blijven communiceren, maar daar is niet altijd tijd voor. Jeltema laat weten dat het juist daarom van belang is dat partners voor dat ze aan kinderen beginnen al goed weten hoe ze over de opvoeding denken. Tijdens haar coachingsessies ziet Jeltema veel stellen die de aandacht voor elkaar zijn verloren. De kersverse ouders hebben aandacht voor het kind, maar vergeten om nog samen dingen te doen. „Naast ouders ben je ook partners. Dus blijf met elkaar op date gaan en doe ook eens iets leuks zonder je kind.”

Vergelijking met relatietherapie

Rianne Kleijntjes (32) en haar vriend hebben al een aantal jaar een fijne relatie en zouden in de toekomst wel kinderen willen. Rianne denkt dat een eventuele cursus juist handig en leerzaam zou kunnen zijn. „Bij vriendinnen heb ik gezien wat voor impact het heeft op je eigen leven, maar ook op het leven samen met je partner. Het kan je liefde voor elkaar enorm versterken, maar het gebeurt ook dat je alleen nog oog hebt voor je kind.” Volgens Rianne kan er altijd van alles gebeuren maar telt een voorbereid mens voor twee. „Ik denk dat je het beter kunt vergelijken met relatietherapie, maar dan als vrolijk verliefd koppel dat graag ouders wordt en dat als gezin samen blijft.”