Goed idee? Terugkomdag voor beginnende chauffeurs
In België moeten bestuurders die vanaf juli hun rijbewijs halen, verplicht na een half jaar opnieuw bij de rij-instructeur verschijnen. Zo’n terugkomdag is helemaal niet zo’n gek idee: het kan de veiligheid op de weg ten goede komen, maar het zelfvertrouwen van de beginnende chauffeur absoluut ook.
Beginnende bestuurders vormen de grootste risicogroep als het gaat om ongelukken. Om deze reden is de Belgische overheid bezig met het hervormen van de rijopleiding. Het terugkommoment is hier onderdeel van. Nieuwbakken bestuurders krijgen zes maanden na het behalen van hun rijbewijs de uitnodiging om een middag terug te komen.
Hoe de cursus eruit komt te zien is nog niet helemaal duidelijk, maar gedacht wordt aan een groepsgesprek en een rijcursus op afgesloten terrein. Dit zal de bestuurder naar verluidt ongeveer 100 euro kosten. Weigert de chauffeur na een half jaar terug te komen, dan hangt hem of haar een boete van 4.000 euro boven het hoofd. Is het een idee om zoiets ook in Nederland in te voeren?
Puntensysteem
„We doen in Nederland al veel voor de beginnende bestuurder”, vertelt Irene Heldens van het CBR. „Zo biedt het begeleid rijden voor veel jongeren van 17 al echt een uitkomst. En we hebben strenge eisen voor beginnende bestuurders: het toegestane alcoholpromillage is minder hoog, er zijn minpunten voor fout gedrag. We wijzen kandidaten erop dat het belangrijk is om je goed voor te bereiden op het examen, we denken dat dit de kilometers erna ten goede kan komen.”
Dat is Belinda van Drosthagen van rijschool Overtoom in Amsterdam met Heldens eens. „Als het bedoeld is voor de veiligheid op de weg, dat wordt al gecontroleerd met een puntensysteem. Maar een soort evaluatie vind ik wel een goed idee.” Van Drosthagen kent veel gevallen van mensen die nog niet zo lang hun rijbewijs hebben en de weg niet op durven. Iets waar volgens haar tijdens de opleiding meer aandacht aan besteed moet worden.
„Op het moment dat je dan alleen gaat rijden steekt de spanning de kop op. Dat kan door iets heel kleins veroorzaakt worden, bijvoorbeeld doordat de motor afslaat. Vervolgens komt daar vermijdingsgedrag bij kijken: ‘ik woon in de stad en heb ook geen parkeervergunning, mijn vriend rijdt graag’. Met een goede opleiding kun je al heel veel doen aan de zelfverzekerdheid van de bestuurder.”
Ze krijgen bij rijschool Overtoom veel telefoontjes van mensen die ergens anders een tiendaagse cursus hebben gevolgd. „Angst om te rijden wordt bij dit soort cursussen niet behandeld, dan krijg je dat mensen later gaan zeggen: ik voel me niet veilig achter het stuur.” Idris Ozaltun van opfris-rijles.nl beaamt dit. „Laat ik het zo zeggen: dat wij opfrislessen aanbieden, geeft al aan dat de behoefte er is. Veel rijlessen in Nederland worden examengericht gegeven. Er zijn heel veel onderdelen die je heel snel doorloopt, zo wordt het meer een soort productiewerk van de instructeurs.”
Verplichte bijscholing
Ozaltun is dan ook een groot voorstander van de terugkomdag die ze in België willen invoeren. „Niet met het idee dat je je rijbewijs kan verliezen, maar meer als een verplichte bijscholing. Een half jaar na het examen is daarvoor het goede moment, want dan zit je er dicht genoeg op. Ik denk dan aan een opfriscursus van minstens 90 minuten, het liefst verdeeld over een aantal dagen.”
Van Drosthagen ziet ook wel wat in de terugkomdag: „Los van de consequentie, want dan komen er weer faalangst en spanning bij kijken en daar ga je niet fijner van rijden. Waar ik wel benieuwd naar ben, is hoe dat juridisch in elkaar zou steken. Doe je dat bij dezelfde rijschool als waar je gelest hebt, of is dat onafhankelijk?”
Drama op de snelweg
Eva de Jong* (23) is zo iemand die het autorijden vermijdt. „Op een landweggetje in Friesland bij mijn ouders is het prima hoor, maar zodra ik op een drukke (snel)weg rijd: drama. Dan begin ik te zweten, kan ik niet meer multitasken en word ik heel gestrest. Ik vergeet afslagen, waardoor ik nog meer in paniek raak.”
Of ze ooit over een opfriscursus autorijden heeft nagedacht? „Nee, maar het zou zeker geen gek idee zijn. Ik denk ook dat zo’n terugkomdag een goed idee is. Als je dat verplicht invoert, maakt dat jongeren ook bewust. Ik zou het niet insteken als een examen. Zeker mensen die al staatsexamen hebben gedaan, zullen er dan enorm tegen opzien. Wel als een bepaalde cursus, een verplichte. En de lengte ervan zou ik laten afhangen van hoe goed je het doet.”
* echte naam is gefingeerd en bekend bij de redactie