Jeroen Haverkort Nieuws 25 jan 2018, 16:32

Leestijd: 3 minuten

Onder hypnose in de huid van een vluchteling kruipen

Hoe is het om vluchteling te zijn? Amnesty International liet vijf mensen hypnotiseren en filmde het om zo meer begrip te vragen voor vluchtelingen.

Marwa

In een kale ruimte zit Mirko Michetti op een stoel. De 41-jarige Belg is onder hypnose gebracht door Jos Claus. De ‘trip’ waarin hij zich bevindt is allesbehalve prettig. Mirko is Marwa geworden, een vrouw die Syrië is ontvlucht en nu veilig in Nederland is aangekomen na een helse tocht. Die helse tocht ondergaat Mirko nu ook.

„Nee!”, schreeuwt hij het uit als hij Claus hoort zeggen dat ‘er mannen zijn met grote messen die een andere boot met vluchtelingen lek steekt’. Op Mirko’s gezicht vechten woede en machteloosheid om voorrang. „Kom! Help!”, schreeuwt hij vertwijfeld. Maar het is te laat. ‘De boot zinkt, het gegil van de zinkende vluchtelingen is ondraaglijk.’ Mirko’s gezicht betrekt. Het is intrigerend om te zien hoe verdriet plaatsmaakt voor een merkwaardige vorm van berusting.

Begrip

Honderdduizenden vluchtelingen leggen jaarlijks een levensgevaarlijke reis af, waarbij ze het risico lopen op ontvoering, verkrachting of moord. Sommige vluchtelingen worden bij aankomst gearresteerd, anderen krijgen te maken met racisme, xenofobie en discriminatie. En toch staan veel Nederlanders en Belgen niet open voor het opnemen van meer vluchtelingen in hun land.

Amnesty International is daarom een campagne gestart om meer begrip te vragen voor vluchtelingen. Om de verhalen van vluchtelingen echt dichtbij te brengen nodigde Amnesty vijf mensen uit om hen een ‘vlucht te laten voelen’ van iemand die naar Nederland is gekomen als vluchteling.

Angst

Naast Mirko werden Hetty, Jessica, Kick en Diane gehypnotiseerd door hypnotherapeut Jos Claus. „Het was echt een hele heftige ervaring”, zegt Mirko. „Voordat ik aan de film meewerkte had ik een beetje angst voor vluchtelingen. Ik wist niet wat er in ze omging. Nu heb ik het meegemaakt, gevoeld, alleen laat het bij mij geen blijvend litteken achter.”

De film hakt erin. „Moet je nagaan hoe het voor ons was, laat staan voor Marwa”, zegt de 19-jarige Jessica Huyten uit Limburg. Het deel dat Marwa’s huis is geraakt door een raket vond ze het zwaarste deel van de hypnose. ‘Overal stof, je kunt moeilijk ademhalen. Je jongste broertje en zusje kun je niet vinden. Tussen het puin buiten vind je delen van hun kleding.’ Alle vijf hurken ze om denkbeeldige kledingstukken op te rapen.

Ledematen

„Ik zag echt een broekje en een shirtje liggen en zelfs ledematen”, zegt Jessica. „Het was zó ontzettend intens. Ik voelde me écht verdrietig. Maar onbewust weet je – ook al ben je gehypnotiseerd – dat het een droom is. Voor Marwa was het echter realiteit.”

Jessica hield zich nooit zo met de discussie over de vluchtelingenproblematiek bezig. „Ik negeerde het, maar nu weet ik dat het niet zo werkt. Ik weet nog niet wat ik ga doen, maar ik ben me in ieder geval bewust van het probleem.”

Ontmoeting

Als het vijftal door Claus uit de hypnose wordt gehaald wordt hen gevraagd of ze Marwa willen ontmoeten. Uit het donker komt een vrouw de kale, grijze ruimte inlopen. Stuk voor stuk willen ze Marwa een knuffel geven, daarna wordt er verdwaasd naar haar gekeken. In een tijdsbestek van vijf minuten hebben Mirko, Hetty, Jessica, Kick en Diane de meest heftige episode uit Marwa’s leven meegemaakt en ze weten met hun emoties geen raad. „Ik dacht dat het verhaal verzonnen was”, zegt Jessica. „Ik moest huilen toen ik haar zag.”

Mirko was zo beduusd dat hij amper iets uit kon brengen. „Je komt net uit een hypnose en dan zie je Marwa ineens voor je staan. We hebben amper kunnen praten, toen ik thuis kwam had ik nog zoveel vragen. Ik vind het jammer dat ik die niet heb gesteld. Deze hele ervaring heeft me bijzonder geraakt. Als ik nu iemand zie lopen vraag ik me af wat zijn of haar verhaal is.”