Hoe voorkom je een celstraf in het buitenland?
Een jaar cel. In Cambodja. Dat klinkt als een nachtmerrie, maar het hangt een 22-jarige Nederlandse toerist in Cambodja wel boven het hoofd. De Nederlander was op vakantie in het Aziatische land en zou daar ‘pornografisch gedanst’ hebben. En pornografie is strafbaar in Cambodja. Maar zowel de situatie als de straf zelf zijn volgens kenners te voorkomen.
In eerste instantie moet je je niet onsterfelijk voelen, vertelt Dr. John Kleinen, als Aziëkenner verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. „Buitenlanders worden niet zo makkelijk aangehouden als ze op de brommer zitten en een verkeersovertreding maken. Dan denkt zo’n agent dat een dergelijke toerist contact heeft met de ambassade en daar brandt hij zich liever niet aan. Dan melkt hij liever de lokale bevolking uit. Maar soms gedragen buitenlanders zich echt te slecht, zeker als ze wat gedronken hebben. Ik heb ook in Hanoi weleens een buitenlander gecorrigeerd, omdat het echt absurd was wat hij deed.”
Mr. Willem Jan Ausma van Ausma De Jong Advocaten ziet het geval van de toerist in Cambodja ook als bewijs dat een goede voorbereiding nooit mis is. „In dit land kan het zijn dat iets wat wij niet zo erg vinden je heel erg zwaar wordt aangerekend. We hebben eerder ook een Nederlandse toerist in Myanmar gezien die zich ergerde aan het geluid van een gebed en de stekker uit de speaker trok. Die is veroordeeld tot drie maanden celstraf voor heiligschennis. Die werd zo’n beetje gelyncht in het hotel. Mensen voelen zich dan zo aangetast in hun geloof en rituelen. Die dingen moet je gewoon niet doen.”
Opgepakt
Die informatie is voor de bovenstaande toerist echter mosterd na de maaltijd, want de Nederlander is al opgepakt. Maar ook na de arrestatie hoef je als toerist niet te vrezen dat je lot al vastligt. Ausma: „Als Nederlander zou je op zoek kunnen gaan naar een advocaat daar en daarmee in overleg kunnen treden. Meestal weten die de juiste weg wel te bewandelen. Je kunt bijvoorbeeld op borgtocht vrij komen of laten regelen dat er een boete betaald moet worden.”
Daarbij helpt onder meer het ministerie van Buitenlandse Zaken. „In principe wordt de Nederlandse ambassade eerst via de lokale autoriteiten op de hoogte gesteld”, vertelt een woordvoerder van het ministerie. „Daarna kan de opgepakte aangeven of hij behoefte heeft aan consulaire hulp. Sommigen zeggen ja en sommigen nee, maar de ervaring leert dat de meeste mensen dat wel willen. Wanneer dat het geval is, word je bezocht door de ambassade en kunnen we helpen met het zoeken naar een advocaat als dat niet zelf lukt. Ook kunnen we ervoor zorgen dat er een contactpersoon in Nederland komt en zit er een kleine financiële toelage van 30 euro aan vast.”
https://twitter.com/BastilleGlobal/status/958585740463607808
Maar ook de macht van Buitenlandse Zaken is begrensd. „Dat pakket consulaire bijstand is redelijk uitgebreid. Maar we kunnen ons nooit met de rechtsgang bemoeien, net zoals wij het niet leuk zouden vinden als een ander land zich met onze rechtsgang zou gaan bemoeien.”
Sisser
Over de specifieke zaak van de ‘pornodanser’ bestaat volgens de woordvoerder van BuZa nog onduidelijkheid. „Wij hebben nog geen officiële bevestiging van de Cambodjaanse autoriteiten gekregen dat er een Nederlander is opgepakt. Maar we willen wel kunnen blijven handelen. Dus we hebben, omdat wij geen ambassade in Cambodja hebben, aan de Britten gevraagd om de betrokkene te bezoeken. Daarna horen wij van hen hoe dat bezoek is verlopen en of betrokkene consulaire bijstand wil. Dat communiceren wij vervolgens met de contactpersoon.”
Men rekent echter op een goede afloop. Kleinen: „Het kan voor de lokale politiechef een makkelijke manier zijn om zijn zakken te vullen. Cambodja is door en door corrupt. Bij drugs moeten ze echt tot strafrecht overgaan en kun je zelfs de doodstraf krijgen. Maar dit kost die jongelui alleen hun vakantie en een boete.”
Ausma vult aan: „Ik denk dat het vooral een statement is. Sommige landen zijn wars van dit soort voorvallen, dus men zendt hiermee de boodschap: ‘Dit zijn onze regels en daar heb je je aan te houden.’ Dus het is even spierballen tonen en uiteindelijk zal het wel met een sisser aflopen.”