Vijf vragen over Europees onderzoek naar IKEA
De Europese Commissie heeft maandag aangekondigd onderzoek te gaan doen naar IKEA. De Zweedse meubelgigant wordt ervan verdacht belasting te hebben ontweken via Nederland.
Meer dan een jaar geleden pleitte de Europese politieke partij de Groenen al voor een onderzoek naar IKEA. De partij liet een onderzoek uitvoeren en concludeerde dat Europese landen tussen 2009 en 2014 al 1 miljard euro aan inkomsten misliepen door belastingontwijking.
Nu gaat de Europese Commissie dus onderzoek doen naar belastingontwijking door IKEA. Metro beantwoordt vijf vragen:
1 Waarom doet de Europese Commissie onderzoek?
In Brussel verdenken ze IKEA ervan belasting te hebben ontweken. De meubelgigant zou afspraken hebben gemaakt met de Nederlandse Belastingdienst waardoor IKEA minder belasting hoeft te betalen dan andere bedrijven. EU-commissaris Margrethe Vestager heeft maandag een diepgaand onderzoek naar deze afspraken geopend. Volgens Vestager heeft IKEA de afspraken in 2006 en 2011 met de Belastingdienst gemaakt.
2 Hoe heeft Ikea belasting ontweken?
IKEA bestaat uit twee holdings: de IKEA Group, waaronder alle meubelwinkels hangen, en Inter IKEA Systems dat gaat over het intellectueel eigendom. De laatste holding is gevestigd in Delft. Alle IKEA-winkels wereldwijd moesten 3 procent van hun omzet betalen aan deze holding voor het gebruik van IKEA-logo’s.
In 2006 maakte de meubelgigant een afspraak met de Belastingdienst waardoor het ‘significant’ minder belasting hoefde te betalen. Een groot deel van de winst sluisde IKEA door naar Luxemburg, waar geen belasting over de winst hoefde te worden betaald.
Toen de Europese Commissie deze regeling in 2011 als illegaal bestempelde, probeerde IKEA het via een andere weg. De meubelgigant maakte een nieuwe afspraak met de Belastingdienst en verschoof de winst naar Liechtenstein.
3 Om hoeveel geld gaat het?
De Europese Commissie noemt in haar verklaring geen precieze bedragen. De Europese politieke partij de Groenen deed al eerder onderzoek naar belastingontwijking van IKEA. Zij noemde toen een bedrag van bijna een miljard euro tussen 2009 en 2014.
4 Wat zegt IKEA?
In een reactie op het onderzoek naar de Nederlandse belastingdeals zegt IKEA zich gewoon aan de belastingregels te houden in alle gebieden waar de meubelgigant actief is. Volgens het Zweedse bedrijf komt de manier waarop het door de Nederland belast is overeen met de Europese regels. „Het is goed dat dit onderzoek dat kan bevestigen en duidelijkheid kan verschaffen.”
IKEA vindt dat het onderzoek een zaak is tussen de Europese Commissie en Nederland. Het bedrijf zegt mee te werken aan het onderzoek en vragen van Nederland en de Commissie te willen beantwoorden. IKEA zal zelf de beslissing van Vestager bestuderen.
5 Waarom alweer via Nederland?
Het is niet de eerste keer dat Nederland in het nieuws komt vanwege omstreden belastingafspraken. In 2016 moest Nederland van de Europese Commissie bijna 26 miljoen euro terugvorderen van Starbucks. Volgens de Commissie genoot de Amerikaanse koffieketen miljoenen euro’s voordeel via een deal met de Belastingdienst.
De Nederlandse overheid is niet vies van deals met multinationals. Via belastingtechnische maatregelen hoeven buitenlandse investeerders en multinationals minder belasting af te dragen als zij zaken doen in ons land. De overheid wil dat ons land zo profiteert van nieuwe handelspartners, extra werkgelegenheid en een bloeiende economie.
Multinationals hoeven maar over een deel van hun winst belasting te betalen. Het belastingtarief staat vast, maar over welk deel ze dat betalen, kunnen ze onderhandelen met de Belastingdienst. Daarnaast kunnen buitenlandse investeerders afspraken maken met de Belastingdienst over de verkoop van producten en diensten aan het eigen bedrijf. Zo ontwijken ze belasting voor grote multinationals.