Amarins de Boer Nieuws 14 dec 2017, 13:41

Leestijd: 3 minuten

Mobieltje in de klas? ‘Juist een geweldige uitkomst’

De digitale wereld, smartphonegebruik, social media. Het zijn onderwerpen die al snel in een kwaad daglicht worden gesteld. Nu blijkt uit een rapport van DUO dat ruim negen op de tien leraren in het voortgezet onderwijs zich zorgen maken over het gebruik van social media door leerlingen. Drie op de vier leraren denken dat apps, zoals Facebook, Snapchat en WhatsApp zorgen voor een verminderd concentratievermogen en 22 procent denkt dat de smartphones mede de oorzaak zijn van verslechterde examenresultaten.

Het persoonlijk gebruik van telefoons in de klas mag dan gezien worden als negatief, het inzetten van smartphones als onderdeel van de les is juist positief, zegt Michel van Ast, trainer en adviseur op het gebied van onderwijs en ICT. „Smartphones inzetten tijdens de lessen is niet alleen vanuit didactisch oogpunt effectief, maar ook omdat leraren op die manier makkelijker het gesprek kunnen aangaan over de zorgen die geuit worden. Mobiele telefoons spelen in onze maatschappij zo’n nadrukkelijke rol en komen terug in vrijwel ieder beroep.”

Aantekeningen

Volgens Frans Droog, biologie- en scheikundedocent aan het Wolfert Lyceum in Bergschenhoek, is de mobiele telefoon een geweldige uitkomst. „Smartphones zijn net kleine computers, je kunt er zoveel kanten mee op.”

Bij Droog gebruiken leerlingen de telefoon om informatie op te zoeken, om aantekeningen op te maken of om op te leren. „Ik zie ook dat leerlingen er misbruik van kunnen maken, maar daar ben je als leraar zelf verantwoordelijk voor. Zolang je maar aangeeft wanneer en hoe ze hun telefoon mogen gebruiken. En als je maar duidelijke sancties stelt als daar niet naar wordt geluisterd. Bij mij moet je in dat geval de telefoon inleveren; ’s middags om 16.30 uur kan hij dan weer worden opgehaald bij de receptie. De ervaring leert dat leerlingen die regel snel genoeg doorhebben.”

‘Verbieden werkt averechts’

Volgens Van Ast gaan veel scholen verkeerd om met het gebruik van mobiele telefoons in de klas. „Ze proberen vaak op allerlei manieren het smartphonegebruik tegen te gaan. Ik heb weleens een docent gezien die met een bak bij de ingang stond en waar leerlingen aan het begin van de les hun telefoon in moesten gooien. Maar leerlingen namen dan gewoon twee telefoons mee. De hele bak lag vol met oude telefoons en hun eigen gebruikten ze onder de tafel.”

„Verbieden werkt juist averechts", zegt Van Ast. „Laat de telefoon maar gewoon omgekeerd en op stil op tafel leggen. Anders zoeken pubers juist de grens op.”

Het goede voorbeeld

Ook in de lessen van Gerrit Zandbergen, docent Geschiedenis op het Drachtster Lyceum, worden telefoons soms ingezet tijdens de lessen. „Maar wel alleen als het gebruik een toegevoegde waarde heeft, anders blijft hij in de tas.”

Zandbergen vindt de smartphone nuttig om te checken of de leerlingen de stof begrijpen. „Dan maak ik een diagnostische toets met bijvoorbeeld Kahoot (een onderwijsplatform, red.). Maar ook als leerlingen snel iets willen opzoeken of een YouTube-video willen bekijken om de stof nog beter te kunnen begrijpen, mag de smartphone worden gebruikt."

„Zolang je maar afspraken maakt met leerlingen, kan een smartphone een goed middel zijn om in te zetten in het onderwijs”, zegt Wilfred Rubens, adviseur op het gebied van ICT en leren. „En spreek leerlingen erop aan als ze zich er niet aan houden.”

Maar volgens Rubens zou dit onderzoek net zo goed kunnen worden toegepast op teammanagers. „Er is nu onderzocht hoe docenten aankijken tegen smartphonegebruik in de les, maar als je teammanagers vraagt wat zij vinden van telefoongebruik tijdens vergaderingen, zullen zij ook zeggen dat het negatieve gevolgen heeft. Docenten die het goede voorbeeld geven, dat is misschien nog wel het belangrijkst.”