Vijf vragen over de Wet Hillen
Partijen in de Tweede Kamer voerden dinsdagavond een marathondebat. Oppositiepartijen 50PLUS en PVV wilden zo’n 35 uur debatteren over de afschaffing van de Wet Hillen, ook wel de ‘aflosboete’ genoemd. Eén van de plannen van het kabinet Rutte III die een hoop gaat veranderen voor huizenbezitters.
1. Wat is de Wet Hillen?
De Wet Hillen is een belangrijke regeling voor huizenbezitters die hun hypotheek volledig hebben afgelost. In de wet staat dat het eigenwoningforfait vervalt als dit hoger is dan de hypotheekrenteaftrek. Eigenwoningforfait? Hypotheekrenteaftrek? Twee ingewikkelde begrippen. Metro legt het je uit.
Het eigenwoningforfait is een soort belasting op het bezitten van een huis. Het is een percentage van de WOZ-waarde van je woning, die je optelt bij je belastbaar inkomen. De hypotheekrenteaftrek is een soort korting op de belasting die je betaalt. De rente die je betaalt op je hypotheek, mag je aftrekken van je belastbaar inkomen. Hierdoor betaal je dus minder belasting.
Stel: je hebt je hypotheek van 300 duizend euro afgelost. Je betaalt dus geen hypotheekrente en hebt geen hypotheekrenteaftrek meer. Maar het eigenwoningforfait is er nog wel. Dat betekent dat er dus geen sprake is van een belastingvoordeel, maar van een belastingnadeel. Met de Wet Hillen vervalt in dat geval het eigenwoningforfait en hoeven huizenbezitters dus geen extra belasting te betalen.
2. Waarom wil het kabinet de wet afschaffen?
In 2005 is de Wet Hillen in het leven geroepen om het aflossen van de hypotheek te stimuleren. Maar sinds een aantal jaar is iedereen die een nieuwe hypotheek aanvraagt verplicht deze af te lossen. Daarom hoeven huizenbezitters volgens Rutte III niet extra gestimuleerd te worden om hun hypotheek af te lossen: ze moeten dat toch wel. De Wet Hillen is daarmee overbodig geworden.
Voor mensen met een hoog inkomen is het misschien geen ramp om het eigenwoningforfait te blijven betalen. Maar voor mensen met een laag inkomen is het wel een probleem. Door de afschaffing van de Wet Hillen moeten zij het eigenwoningforfait blijven betalen, of zij nou netjes hun huis hebben afbetaald of niet. Zij worden dus relatief hard geraakt.
3. Wat betekent dat voor mij?
De afschaffing van de Wet Hillen is niet het enige wat verandert aan je hypotheek. Kabinet Rutte III wil het eigenwoningforfait verlagen van maximaal 0,75 procent naar 0,6 procent. Dit doet het kabinet ter compensatie van de afschaffing van de Wet Hillen en de versnelde afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Je leest het goed: ook de hypotheekrenteaftrek verandert. Rutte III heeft besloten dat die versneld afgebouwd moet worden met 3 procent per jaar tot 37 procent in 2023. (Toekomstige) huizenbezitters lopen daardoor flink wat belastingvoordeel mis.
Het betekent dus dat je het eigenwoningforfait moet blijven betalen, of je nou je hypotheek hebt afgelost of niet. Daartegenover staat dat het eigenwoningforfait wél wordt verlaagd: je betaalt dus minder belasting. Máár de hypotheekrente wordt ook verlaagd, waardoor je dus minder korting op je belasting krijgt.
4. Waarom werd er een ‘marathondebat’ over gehouden?
Oppositiepartijen 50PLUS en PVV zijn tegen de afschaffing van de Wet Hillen. Dinsdagavond vond er een debat plaats over de afschaffing van de wet. Het werd een zogenaamd marathondebat, omdat 50PLUS en PVV een spreektijd van in totaal 35 uur hadden aangevraagd. Als het de twee oppositiepartijen echt zou lukken om 35 uur te debatteren, kan de Kamer niet op tijd beslissen over de kwestie en wordt de regeling een jaar uitgesteld.
Het urenlang debatteren om iets tegen te houden, wordt ook wel filibusteren genoemd. Al eerder probeerden de PVV en de SP het ook, met het Europees noodfonds en het eigen risico in de zorg. Vooral in de Verenigde Staten wordt filibusteren vaak gebruikt om beslissingen tegen te houden.
5. Wat is de uitkomst van dat marathondebat?
In de plaats van de 36 uur die voor het marathondebat gepland stond, was na 8 uur het eerste deel van het marathondebat al voorbij. Om 05:00 uur stopte de Tweede Kamer ermee. 50PLUS-Kamerlid Martin van Rooijen had vijftien uur spreektijd gereserveerd, maar hield het uiteindelijk nog geen 4,5 uur vol. In zijn spreektijd haalde hij onder meer herinneringen op aan de tijd dat hij staatsecretaris was in het kabinet Den-Uyl (1973-1977). PVV-Kamerlid Edgar Mulder moest na twee uur noodgedwongen stoppen, terwijl hij vijftien uur had aangevraagd. Volgens de Kamerleden en de Kamervoorzitter ging hij te ver terug in de geschiedenis om zijn betoog te onderbouwen.
Het debat gaat woensdagavond om 20:00 uur verder. Maar de kans dat de twee oppositiepartijen de stemming over de wet nog tegen kunnen houden, is minimaal geworden.
"Godsamme Henk, jij zou de Red Bull toch mee nemen?!" #filibuster pic.twitter.com/JnGFHh5iFy
— Daan Jongen (@Daanjongen) November 21, 2017