Amarins de Boer Nieuws 24 nov 2017, 07:25

Leestijd: 5 minuten

Past Black Friday wel bij Nederland?

‘3 halen, 1 betalen’, ‘1 + 1 gratis’ of ‘kortingen die kunnen oplopen tot wel 80 procent’. Het zijn acties waarmee winkeliers hun klanten dit weekend, onder het mom van ‘Black Friday’, de winkel willen intrekken.

Het koopjesfeest wordt in Amerika steevast de dag na Thanksgiving gevierd. Op de dag van de dankzegging wordt stilgestaan bij een geslaagde oogst en alle andere goede dingen. De dag erna, wanneer de hele familie vrij heeft, is het dé dag om cadeautjes in te slaan voor Kerstmis. Het liefst met zoveel mogelijk korting.

Zwarte cijfers

Waar Black Friday zijn naam precies aan heeft te danken, is niet helemaal duidelijk. Mogelijk verwijst Black Friday naar de verkeerschaos die Amerika die dag kent, maar er wordt ook gezegd dat deze dag zo wordt genoemd omdat winkeliers voor het eerst dat jaar zwarte cijfers schrijven.

Sinds een aantal jaar is het fenomeen overgewaaid naar Nederland en dit jaar lijkt het koopjesfeest populairder dan ooit. Twee derde van de Nederlanders kent het begrip inmiddels, blijkt uit cijfers van het onderzoeksbureau Motivaction. Een op de vijf consumenten zegt ook daadwerkelijk op koopjesjacht te gaan. Vorig jaar was dat nog maar zeven procent.

Timing

Van de Bijenkorf en Wehkamp tot MediaMarkt en Hema: in Nederland doen zo langzamerhand heel wat winkels mee. Cor Molenaar, retaildeskundige en bijzonder hoogleraar eMarketing aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, snapt wel hoe dat komt. Het feest dat we volgens hem te danken hebben aan de internationalisering komt op het juiste moment. „Het sinterklaasfeest komt eraan en ook kerstcadeautjes kunnen alvast worden gekocht. Daardoor is het voor zowel de stenen winkels als de webwinkels gunstig om mee te doen. Daarnaast ontvangt iedereen tot het einde van het jaar nog twee keer zijn salaris. Grote kans dat consumenten dankzij Black Friday meer besteden.”

Paul te Grotenhuis van de brancheorganisatie Inretail gelooft niet dat Nederlanders dankzij dit kortingsweekend meer gaan consumeren. „Als een winkelier nu korting geeft, geeft hij misschien wel een stukje van zijn winst weg. Wat klanten nu kopen, hadden ze op een ander moment wellicht tegen een hogere prijs gekocht.” Henk Hofstede, sectorbankier retail bij ABN Amro, sluit zich hierbij aan: „Je geeft vooral je marge weg en verschuift de omzet. Het is logischer om de kortingen na de feestdagen te geven, als je eventueel met overtollige voorraden zit.”

Koopjesjager

Heleen Bastiaanse uit Ede is blij met het koopjesfeest en hoopt dit weekend haar slag te slaan. Het Amerikaanse feest heeft inmiddels ook die plaats bereikt, dus de 21-jarige studente hoopt morgen een paar warme truien en broeken te scoren. „Die heb ik hard nodig”, zegt Heleen die tot voor kort nog nooit van Black Friday had gehoord. „Het is dat ik nu een bijbaan heb in een kledingwinkel”, zegt ze lachend. „Wij doen ook mee, heel veel kleding is dit weekend afgeprijsd. Er wordt extra personeel ingezet, want er wordt rekening gehouden met grote drukte.”

Maar niet iedere Nederlander is fan van Black Friday. Rachel Kramer (23) zegt dat ze zelf wel bepaalt wanneer ze gaat winkelen. „Zo’n dag zorgt voor chaos, mensen worden er zo hebberig van”, vindt de Utrechtse. „Het is natuurlijk handig als je een cadeau voor Sinterklaas of kerst wilt halen en zo meer korting kunt krijgen, maar zelf zou ik nooit bewust gaan winkelen omdat het Black Friday is.”

Oplichterij?

Maar of die kortingen wel zo echt zijn? Volgens een steekproef van de Britse Consumentenbond is zestig procent van de producten die Britse (web)winkels als aanbieding aanprijzen in de rest van het jaar voor dezelfde en soms zelfs voor een lagere prijs te koop.

De Nederlandse consumentenbond heeft niet onderzocht of dit soort ‘oplichterij’ ook in Nederland gebeurt, maar ze sluiten het niet uit. „Uit meerdere onderzoeken blijkt dat de ‘van’-prijs die genoemd wordt bij een actie vaak niet klopt. Dan staat er bijvoorbeeld van 59 naar 39 euro, terwijl het product nooit meer dan 49 heeft gekost", legt Joyce Donat van de Consumentenbond uit. „Dat is in Nederland strafbaar, maar gebeurt helaas nog wel. Laat je dus niet te veel leiden door de oorspronkelijke prijs."

‘De beleving’

Molenaar vindt dat we vooral naar het grotere geheel moet kijken en dat we Black Friday juist moeten omarmen. „Het gaat om de beleving, de sfeer. We moeten het zien als een leuk feestje. Het duurt nog zes weken tot Kerstmis, dus winkeliers kunnen nu goed inspelen op het gevoel van ‘dan heb ik het maar vast in huis’. Kerst is vaak een drukke en stressvolle periode, dus als jij het gevoel hebt dat er leuke korting bij zit, ben je eerder geneigd om een impulsaankoop te doen.”

Volgens de Consumentenbond is het belangrijk om vast te houden aan de prijs die je ervoor over hebt. „Mensen zijn nu eenmaal gevoelig voor aanbiedingen en voordeeltjes. Als je voorgespiegeld krijgt dat je een geweldige deal hebt, dan wil je dat vaak kopen. Maar kijk gewoon naar de huidige prijs. Heb je dat ervoor over of niet?", aldus Donat.

„Gelukkig zijn Nederlanders ook vaak realistisch”, zegt Hofstede. „Twee derde van de consumenten wil zich zo’n dag niet laten opdringen: zij bepalen zelf wel wanneer ze gaan kopen. We blijven ten slotte een nuchter volk."