‘Minder vluchtelingen, daar is toch niemand tegen?’
Een glimlach van oor tot oor. Dat hoopt directeur Tineke Ceelen van de Stichting Vluchteling te bereiken met de nieuwe campagne ‘Minder, Minder, Minder’ die vandaag officieel wordt gelanceerd met – onder andere – maandag een advertentie in Metro. Het had een verrassing moeten zijn, maar de campagne lekte vrijdag vervroegd uit doordat een medewerker van het buitenreclamebedrijf de borden per ongeluk al op straat plaatste.
Positieve draai
De leus waarvoor Geert Wilders vorig jaar werd veroordeeld wegens groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie is door de Stichting Vluchteling gekozen om het debat over vluchtelingen een positieve draai te geven. Nooit waren wereldwijd meer mensen op de vlucht voor oorlog en geweld dan dit jaar: 65 miljoen volgens recente schattingen. ,,Minder vluchtelingen, daar kan niemand toch iets tegen hebben?’’ zegt Ceelen droogjes tegen Metro. ,,Door de uitspraak van Wilders in een andere context te gebruiken geven we er alleen een positieve draai aan. Maar als onze campagne schuurt, dan hebben we ons doel bereikt.’’
Belachelijk laag
Want minder vluchtelingen betekent voor Ceelen zeker niet dat de grenzen in Nederland dicht moeten. ,,Het armzalige aantal van 500 vluchtelingen dat Nederland nu volgens afspraken met de UNHCR opneemt, gaat nu omhoog naar 750: nog altijd een belachelijk laag aantal voor zo’n rijk en welvarend land als Nederland. Verreweg de meeste vluchtelingen worden nu al opgevangen in de eigen regio. Buurlanden die ineens een stroom van honderdduizenden, zelfs miljoenen mensen moeten opvangen uit een land waar een burgeroorlog heerst worden in alle opzichten ontwricht. En als dat gebeurt worden de grenzen gesloten en worden vluchtelingen veroordeeld tot opsluiting in een oorlogsgebied.’’
Ceelen is gemiddeld één keer per maand in zo’n conflictgebied om met eigen ogen te aanschouwen hoe medewerkers van haar organisatie helpen om de omstandigheden waarin vluchtelingen leven te verbeteren. Onlangs was ze nog in Bangladesh, dat te maken heeft met honderdduizenden Rohingya die uit buurland Myanmar zijn verdreven. ,,Het beeld van een vrouw die heeft gezien hoe haar hele familie is uitgemoord en haar baby in het vuur is gegooid. Hoe kan iemand zo’n trauma ooit nog te boven komen?’’
Ze somt de conflicten en potentiële brandhaarden op die de vluchtelingenstroom het komende jaar nog verder zullen laten toenemen. ,,Behalve de situatie in voormalig IS-gebied, Libanon en Bangladesh volgen we op de voet wat er nu in Zimbabwe en Congo gebeurt.’’ De middelen van hulporganisaties zijn lang niet voldoende om al die mensen te helpen.
Vreselijke reacties
De afgelopen jaren is het sentiment tegenover vluchtelingen verhard, maar niet bij iedereen, constateert Ceelen. ,,De foto van het verdronken 2-jarige Syrische vluchtelingetje Aylan heeft bij ons voor veel extra donateurs gezorgd. Maar anderzijds levert elke publicatie over het vluchtelingenprobleem ook weer de meest vreselijke reacties op social media op. Soms zit ik op een dag duizenden walgelijke, anonieme reacties te verwijderen van onze Facebookpagina.’’
Maar ook in haar eigen kring kreeg Ceelen de afgelopen jaren veel kritische vragen. ,,Vooropgesteld: niemand verlaat huis en haard voor de lol. Maar er is natuurlijk wel een verschil tussen oorlogsvluchtelingen en economische migranten. Ik heb er best moeite mee dat mensensmokkelaars erop rekenen dat hulporganisaties die mensen die in rubberboten de zee opgaan wel oppikken. Eigenlijk is dat een zaak van de kustwacht. Anderzijds: moet je die mensen dan maar laten verdrinken?’’
Koffiepot
Naar aanleiding van de campagne hoopt Ceelen het debat aan te kunnen gaan met politici die in haar ogen nog altijd te weinig leiderschap tonen bij het oplossen van het vluchtelingenprobleem. Ook met Geert Wilders van wie ze de uitspraak immers heeft overgenomen? ,,Nee, niet met hem. Dat is zinloos. Dan kun je net zo goed tegen een koffiepot praten’’