Sander Schomaker Nieuws 1 nov 2017, 13:33

Leestijd: 2 minuten

De sleepwet: wat is waar en wat niet?

Er komt een referendum over de zogenoemde aftapwet, ook wel sleepwet genoemd. Dat heeft de Kiesraad woensdag bekendgemaakt. Het referendum zal zo goed als zeker samenvallen met de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart. Maar wat is die sleepwet nou?

Wat is de ‘sleepwet’ in het kort?

De ‘sleepwet’, of de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv), zoals de officiële naam luidt, maakt het mogelijk dat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) grote hoeveelheden internetverkeer via de kabel mogen aftappen.

De AIVD leest straks dus al mijn appjes?

Nee, ten eerste moet er een bepaalde dreiging zijn voordat de inlichtingendiensten de glasvezelkabels van een verdachte en zijn omgeving mogen aftappen. Bovendien zijn appjes op Whatsapp sowieso niet te lezen vanwege de beveiliging, de zogenaamde encryptie, die het chatprogramma gebruikt.

Aftappen van glasvezelkabels? Daar vallen telefoongesprekken dus niet onder?

Juist wel. Telefoonverkeer, e-mails, sociale media, Whatsapp enzovoort verloopt uiteindelijk allemaal via glasvezelkabels.

De oude wet was toch voldoende?

In de oude wet (uit 2002), die dus op 1 mei 2018 wordt vervangen door de Wiv, is het voor de inlichtingendiensten alleen mogelijk om gericht communicatie via kabels af te tappen. Zo’n internet-tap is te beperkt om professionele hackers of terroristen te monitoren.

De inlichtingendiensten richten zich met de ‘sleepwet’ volledig op de laptops en computers van verdachte personen.

Natuurlijk zal het grootste gedeelte van het aftappen inderdaad bij laptops en computers gebeuren, maar vergeet niet dat steeds meer apparaten de komende jaren van wifi worden voorzien. Nu hebben we al horloges, ijskasten en zelfs auto’s die verbonden zijn met een computer. Ook die apparaten kunnen allemaal getapt worden door de inlichtingendiensten.

De héle wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) is dubieus en moet eigenlijk van tafel.

Nee, absoluut niet. De dreiging van terrorisme en hackers wordt iedere jaar groter en de veiligheidsdiensten moeten in staat zijn het land te beschermen tegen dit soort aanvallen. Daarvoor is deze nieuwe wet noodzakelijk. Dus niet de hele wet is omstreden, alleen bepaalde delen daarvan.

De AIVD luistert en leest straks dus de hele dag mee op zoek naar interessante informatie?

De AIVD heeft wel wat beters te doen. Pas als er een serieuze dreiging is kan de ‘sleepwet’ ingeschakeld worden. Het is dus niet zo dat alles afgeluisterd wordt. De inlichtingendiensten zijn niet eens in staat om zoveel informatie te verwerken.

De ‘sleepwet’ gaat pas in op 1 mei 2018 omdat het referendum van 21 maart de nieuwe wet nog kan tegenhouden.

Nee, het referendum van 21 maart is slechts raadgevend en kan de nieuwe wet dus niet tegenhouden. Bovendien heeft Sybrand Buma van het CDA al gezegd dat de uitslag van het referendum sowieso wordt genegeerd.