Caféweetje: wie was Sint Maarten?
In grote delen van Nederland wordt vandaag Sint Maarten gevierd. Kinderen gaan langs de huizen en zingen een liedje om snoep of fruit op te halen. Maar waar komt het feest vandaan? En wie was Sint Maarten eigenlijk? De redactie van Metro zocht het voor je uit.
Sint Maarten is van oorsprong een katholieke feestdag. Op deze dag herdenken christelijke gelovigen de heilige Martinus van Tours, een Hongaars-Romeinse ridder die ruim 1.600 jaar geleden leefde. Voor Gallië is hij een belangrijke grondlegger geweest van het katholicisme.
Naastenliefde
Het verhaal, zoals vele kinderen dat op basisscholen te horen krijgen, gaat dat Martinus in Amiens (Frankrijk) een schaarsgeklede bedelaar ontmoette. Martinus stond bekend om zijn liefdadigheid en zijn vrijgevigheid, en gaf de bedelaar de helft van zijn mantel. Hij redde zo diens leven.
Die nacht droomde Martinus van Jezus Christus -gekleed in een halve mantel. Dat was voor hem een teken uit de hemel: Martinus verliet het leger en werd monnik. Hij bekeerde zich tot het christendom en groeide al gauw uit tot een geliefd bisschop. Martinus overleed op 8 november 397 en werd op 11 november van dat jaar begraven. Na zijn dood werd hij vereerd om zijn naastenliefde.
Met Sint Maarten vieren we dus van de sterfdag van de heilige Martinus van Tours. In Nederland zijn er diverse kerken vernoemd naar de bisschop, zoals de Martinikerk in Groningen en de Domkerk in Utrecht. Bij duisternis trekken veel kinderen er vandaag de dag op uit met hun (al dan niet zelfgemaakte) lampion. Van deur tot deur zingen ze uit volle borst Sint Maarten-liedjes. Als beloning krijgen ze van de heer of vrouw des huizes iets lekkers.
Arme mensen
Het is niet helemaal zeker wat de viering van Sint Maarten met snoepgoed en ander lekkernij te maken heeft. Op de feestdag van Martinus mogen naar verluidt mogen kinderen één dag in het jaar bedelen om snoep, net zoals Martinus ooit een bedelaar gaf wat hem toekwam.
Tot ongeveer de jaren twintig van de vorige eeuw was het Sint Maartenfeest vooral bedoeld voor arme mensen. Ze gingen langs de deuren voor wat extra eten in de winter. Ze moesten erg zuinig zijn en was het teren op het voedsel en brandstof dat men verzameld had om de winterperiode door te komen. Na de Tweede Wereldoorlog deden niet meer alleen arme mensen mee, en werd het meer en meer gezien als een traditie. Het draait nog steeds om het delen van voedsel.
Sjaal
De katholieke feestdag wordt niet door het hele land gevierd, maar voornamelijk in Noord-Holland, Utrecht, Groningen, Friesland en Drenthe. Ook buiten de Nederlandse grenzen trekken kinderen langs de deuren: België, Frankrijk, Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland en Hongarije vieren ook Sint Maarten.
Ga jij vanavond met jouw kinderen, neefjes of nichtjes op pad? Doe dan een warme sjaal om: het koelt namelijk snel af vanavond. Volgens Weeronline ligt de gevoelstemperatuur rond het vriespunt. Vooral in de Kop van Noord-Holland, het noorden van Friesland en Groningen laat de matige tot vrij krachtige noordwester de lampionnetjes flink heen en weer zwiepen.