Alcoholgebruik onder ouderen; te vaak en te veel
Bij alcoholmisbruik denk je al gauw aan pubers die bierkrattorens bouwen op de camping in Renesse, studenten die zich meermaals per week vol laten lopen in de kroeg of voetbalsupporters na een gewonnen – of verloren – wedstrijd. Toch blijken ook ouderen vaak te diep in het glaasje te kijken. Uit een rapport van VeiligheidNL blijkt dat het aantal gevallen van alcoholvergiftiging onder ouderen verdrievoudigd is in de afgelopen tien jaar. Ook verslavingsinstelling Jellinek signaleert meer 55-plussers die met verslavingssymptonen op zoek gaan naar hulp.
Genieten van het goede leven
De cijfers van VeiligheidNL verbazen Floor van Bakkum, persvoorlichter van Jellinek, niet. „Hoewel ze niet de grootste groep zijn, zie ik wel een stijging." Volgens Van Bakkum bestaat er niet echt een typische ‘oudere alcoholist’. „De mensen die zich bij ons melden zijn eigenlijk een dwarsdoorsnede van de maatschappij van welgesteld tot bijstandsniveau. Het grootste deel is man, maar vrouwen zijn aan een inhaalslag bezig. Dat is een ironische keerzijde van de emancipatie die ons ook veel moois bracht. In de jaren ’60 was het not-done om als vrouw aangeschoten te worden, dit taboe is nagenoeg volledig verdwenen."
Jellinek ziet een toename in het aantal 55-plussers dat zich bij hen meldt voor hulp. „Vanwege de vergrijzing is het aantal drinkende ouderen fors toegenomen. Wat je vaak ziet is dat drinkers als ze met pensioen gaan meer gaan drinken. Maar de starttijd, het moment waarop iemand zijn eerste glas alcohol van de dag neemt, is vanwege de toename in vrije tijd naar voren geschoven. Naast de toegenomen vrije tijd spelen ook eenzaamheid en depressie een rol in de hogere consumptie. Alcohol en depressie versterken elkaar."
Van Bakkum maakt zich zorgen over de gevolgen die dit met zich meebrengt: „Er zijn zowel risico’s op korte als lange termijn. Onder invloed van alcohol vallen mensen bijvoorbeeld sneller. Ouderen zijn kwetsbaarder en hebben een minder goed herstelvermogen dan jongeren. Omdat de lever van een ouder lichaam minder goed functioneert, komt het effect van alcohol harder aan bij deze leeftijdsgroep. Langdurig alcoholgebruik heeft schadelijke effecten op organen en kan bijvoorbeeld bijdragen aan ontwikkeling van kanker."
Lage drempel
„We moeten af van de gewoonte om bij elke gezellige samenkomst maar alcohol bij te drinken", antwoordt Van Bakkum op de vraag hoe deze trend te keren is. Ze vindt dat alcoholhoudende drank te gemakkelijk verkrijgbaar is en dat er minder frequent en minder veel gedronken moet worden. „Het probleem wordt alleen maar erger door blurring,, drinken op plekken die geen horeca zijn, zoals bij de kapper of in een boekhandel. Hierdoor verlaag je de drempel nog meer om vaker een borrel te drinken en deze drempel is vanwege de wijdverspreide maatschappelijke acceptatie van alcohol al bijzonder laag."
Jellinek vindt dat hier passend beleid voor moet komen zoals het bannen van alcohol uit supermarkten, het invoeren van een minimumprijs en een verbod op reclame zoals bij roken is gebeurd in de afgelopen decennia.
Hoge drempel
„Vanwege de maatschappelijke acceptatie en de grootschaligheid zien veel mensen alcoholmisbruik niet als een probleem en trekken zij te laat aan de bel. Sowieso is de drempel om hulp te zoeken voor je drinkgedrag erg hoog vanwege schaamte", aldus Van Bakkum. Zij roept naasten op om sneller aan de bel te trekken bij probleemgedrag. „Het is een valkuil om telkens de problemen van de verslaafde op te lossen. Je ziet bijvoorbeeld vaak dat zij hun troep opruimen, excuses voor ze verzinnen of met ze in discussie gaan terwijl ze dronken zijn. Dit heeft geen zin, je kan beter hulp zoeken bij een verslavingsinstantie of de huisarts.
Denk jij dat je ook te veel drinkt? Doe de test op de website van Jellinek.