Daisy Heyer Nieuws 11 okt 2017, 15:37

Leestijd: 4 minuten

‘Klimaatdoelstelling regeerakkoord is luchtkasteel’

Eén van de speerpunten uit het fonkelnieuwe regeerakkoord dat dinsdag werd gepresenteerd, is de ambitieuze klimaatdoelstelling voor 2030. Tegen die tijd moet Nederland bijna de helft minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990. En daar blijft het niet bij: in 2050 moeten Nederlanders volledig klimaatneutraal wonen en werken. Een luchtkasteel, volgens critici. Prachtig op papier, maar in werkelijkheid helemaal niet mogelijk.

CCS

De vermindering van CO2 op aarde wordt volgens de plannen namelijk gerealiseerd door opslag onder de grond, ook wel carbon capture and storage (CCS) genoemd. ,,Dit is een manier van opslag die wereldwijd nog niet vaak wordt toegepast”, zegt Donald Pols, directeur Milieudefensie tegen Metro. ,,Die opslag wordt nu voornamelijk buiten Nederland toegepast in pilots en experimenten. De kans dat wij dat in Nederland op grote schaal en op de goede manier kunnen gaan toepassen is dus heel klein. En dan blijven er resultaten over die helemaal niet meer zo ambitieus zijn.”

Dat beeld wordt bevestigd door milieudeskundige Marjan Minnesma, directeur van stichting Urgenda. ,,Ik vind het positief dat de nieuwe regeringscoalitie groener denkt dan ooit tevoren", zegt ze tegen Metro. ,,Het beleid is aan het veranderen, maar er moet nog veel gebeuren. Ook mijn grootste punt van zorg is dat de CO2 vermindering met deze plannen grotendeels wordt gerealiseerd door middel van CCS. Dat is ontzettend duur en nog nooit grootschalig uitgevoerd in ons land. Bovendien stoppen ze de CO2 dan onder de grond en mag het daar nooit meer weg. Eigenlijk zeg je dan tegen de volgende generatie: zoek het lekker uit. Dat vind ik niet heel duurzaam."

Geen last

D66-politica Stientje van Veldhoven nuanceert de uitspraken van Minnesma en Pols. De reacties op het nieuwe regeerakkoord zijn volgens haar overwegend positief, al begrijpt ze de vragen omtrent CCS. ,,Het is dan ook goed om daarover met elkaar in gesprek te gaan en extra uitleg te geven. CCS is een technologie die in Nederland inderdaad nog niet veel is gebruikt, maar in het buitenland wel. Wij kunnen hierin dus leren van het buitenland en gaan die technieken toepassen. De CO2 wordt dan opgeslagen in lege gasvelden in zee. Zo’n holte wordt gevuld en daar blijft de CO2 dan voor altijd zitten. Ook de volgende generatie heeft daar dus geen last van."

Waarom de nieuwe regeringscoalitie voor deze techniek heeft gekozen, in plaats van voor het investeren in technieken om daadwerkelijk minder CO2 uit te stoten? ,,We hebben Planbureau voor de Leefomgeving om advies gevraagd hoe wij dit het beste kunnen doen, en dat hebben wij opgevolgd", aldus Van Veldhoven. ,,Ook de Europese Commissie heeft heel veel studies laten uitvoeren om de Parijs-doelstellingen te behalen en daaruit bleek tevens dat wij CCS moeten gebruiken."

Mensen met een kleine beurs

,,Er zou beter geïnvesteerd kunnen worden in energiebesparing bij mensen met een kleine beurs", is de mening van Pols over hoe het beter zou kunnen. Volgens Van Veldhoven wordt dat ook gedaan, maar Pols lacht om het – volgens hem – veel te kleine bedrag dat daadwerkelijk naar die mensen gaat. ,,Honderd miljoen staat gelijk aan zo’n 40 euro per woning", zegt Pols. ,,Dat is bij wijze van spreken nét genoeg voor de voorrijkosten voor de persoon die een tochtstrip voor je huis komt installeren. Die miljarden die nu in CO2 opslag worden gestoken, kun je beter investeren in die gezinnen. Zodat er daadwerkelijk minder CO2 uitstoot is in de toekomst."

,,Er moet een klimaatbeleid komen dat ieder mens de ruimte geeft om aan deel te nemen", vervolgt Pols. ,,Nu zijn de speciale maatregelen die genomen kunnen worden, voorbehouden aan de ‘groene elite’. Je wordt gesubsidieerd als je een elektrische auto koopt, of zonnepanelen, maar die moet je wel eerst kunnen betalen. Bovendien is die CO2 opslag voornamelijk nodig door grote megabedrijven. De gewone burger betaalt met belastinggeld die het grote bedrijven mogelijk maakt om hun CO2 te kunnen opslaan. De burgers betalen dus aan de grote vervuilers. Beetje omgekeerde wereld."

Goed punt

Of er ook goede dingen zijn aan de klimaatdoelstellingen? Pols ziet een lichtpuntje. ,,Met de 49 procent minder uitstoot die ze ambiëren hebben ze an sich een ambitieuze doelstelling. Nu moet het alleen nog toegepast kunnen worden." Minnesma wil ook niet alleen maar negatief zijn. ,,Dat in 2030 ook alle auto’s elektrisch moeten zijn vind ik bijvoorbeeld goed", zegt ze. Al volgt daarop wel direct nog een waarschuwing voor de plannen van de regering. ,,Het moet het eigenlijk sneller gaan. Met deze doelen zou je in 2050 bijvoorbeeld ontzettend veel bomen geplant moeten hebben. Voor wie beseft dat er nu alleen maar gebouwd en gekapt wordt is dat niet echt een realistische weergave van de toekomst."