Onthullen oude documenten nieuwe geheimen over JFK?
De spanning stijgt in Amerika: worden de laatste geheime documenten over de dood van President John F. Kennedy vrijgegeven? En wat staat er eigenlijk in?
Het is 22 november 54 jaar geleden dat de 35ste president van de Verenigde Staten werd neergeschoten toen hij in een open limousine door Dallas reed. Toch blijft de moord op Kennedy onderwerp voor speculatie en zijn er nog altijd nog een hoop vragen onbeantwoord. Handelde hoofdverdachte Lee Harvey Oswald alleen? Was de maffia erbij betrokken? Wat was de rol van de inlichtingendiensten?
Sinds de tragische gebeurtenis in 1963 zijn meer dan 30.000 overheidsdocumenten, bestaande uit miljoenen pagina’s aan materiaal, stapsgewijs publiekelijk gemaakt. Veel van deze data zijn echter geredigeerd of maar gedeeltelijk vrijgegeven. Mogelijk worden deze week de laatste nog geheime documenten over de dood van de populaire president vrijgegeven.
Waarom nu?
Dat de nieuwe documenten waarschijnlijk vrij worden gegeven, is deels te danken aan Oliver Stone’s spraakmakende film JFK, die de ogen van het publiek opende voor de geheime documenten. De roep om de vrijgave hiervan werd zo groot, dat het Amerikaanse congres in 1992 de zogeheten JFK Records Act aannam.
Mondjesmaat werd er onder toezicht van de Assassination Records Review Board (ARRB) informatie gegeven, maar binnenkort moet een beslissing over de laatste documenten worden gemaakt. In de JFK Records Act is namelijk vastgelegd dat niet later dan 25 jaar na datum van de invoering van de Wet, elk moorddocument publiekelijk moet worden gemaakt. Die deadline verloopt komende donderdag.
Hoewel Trump in zijn rol als president de publicatie kan voorkomen als hij van mening is dat de nationale zekerheid in het geding komt door de openbaarmaking, heeft het er alle schijn van dat dit niet het geval is. In een tweet gaf hij aan „in zijn rol als president het toe te staan om de lang geblokkeerde en geheime JFK Files te openen."
Subject to the receipt of further information, I will be allowing, as President, the long blocked and classified JFK FILES to be opened.
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 21, 2017
Wat staat er in?
Experts stellen dat er ongeveer 3.100 nog niet eerder uitgegeven bestanden zijn. Hoewel de onthullingen ongetwijfeld voer voor complottheorieën zullen zijn, denken historici niet dat er schokkende openbaarmakingen worden gedaan. Het is bovendien de vraag of er nog delen geredigeerd zullen worden.
Vooral complotdenkers die hopen dat deze bestanden nieuwe verdachten in beeld brengen, zullen naar alle waarschijnlijkheid van een koude kermis thuiskomen. Interessant detail: ook Trump is niet vies van complottheorieën. Gedurende zijn presidentiële campagne in 2016, suggereerde hij dat de vader van de Republikeinse rivaal Ted Cruz banden met Oswald had.
Naar verwachting wordt met de openbaring met name inzicht gegeven in Oswald’s mysterieuze trip naar de Sovjet- en Cubaanse ambassade in Mexico City, een aantal weken voor de moord op Kennedy, en in hoeverre de CIA op de hoogste was van zijn activiteiten daar. Oswald stierf zelf twee dagen na de moord, doordat hij werd neergeschoten door nachtclubeigenaar Jack Ruby.
Waar de bestanden dus wel een licht op kunnen werpen, is het onderzoek van de CIA en FBI naar de verdachte. En dat is precies waarom er binnen de overheid ook weerstand bestaat tegen de openbaring, omdat het mogelijk aantoont dat de inlichtingendiensten steken hebben laten vallen in de aanloop naar de moord.
En nu?
Hoewel de president neigt naar het vrijgeven van de bestanden, stelt hij in zijn tweet ook dat het „onder voorbehoud van het ontvangen van nieuwe informatie" is. Het is dus nog even wachten wat uiteindelijke oordeel van Trump zal zijn op donderdag.