Zo maak je een gebied orkaanproof
Het wordt de komende dagen duidelijk hoe groot de ravage precies is die de orkaan Irma in Sint-Maarten heeft aangericht. Eén ding is zeker: de schade is enorm. Hoe bereid je je voor op een orkaan van deze omvang?
Met windsnelheden van boven 300 kilometer per uur en hoog water maakte orkaan Irma, die in de vijfde en zwaarste categorie is ingedeeld, haar entree op Sint-Maarten. Gehele winkels en benzinestations zijn weggeblazen door de hevige wind en de straten staan blank. Het openbare leven ligt plat en communicatie vanaf en naar het eiland is 24 uur na impact nog erg lastig. Het eiland is op genadeloze wijze geraakt door een van de krachtigste cyclonen die ooit is waargenomen.
https://twitter.com/marcopverhoef/status/905045028959133698/photo/1
Daar is echter wel wat aan te doen, zo zegt Directeur Delta Development David van Raalten van ingenieursbureau Arcadis. Want hoewel je een orkaan niet kunt voorkomen, kun je je er wel degelijk op voorbereiden. „Je ziet bijvoorbeeld in Amerika dat men in de gevoelige gebieden huizen van hout bouwt. Als die dan wegwaaien, vinden ze dat raar. Natuurlijk waaien die huizen weg. Dat kun je voorkomen door gewoon robuust en stevig te bouwen. Dat is in ieder geval voor de windstoten de oplossing.”
Nederland en het Deltaprogramma
Ook de infrastructuur en technologie roept volgens Van Raalten vragen op. Eerder kwam het bericht naar buiten dat minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties moeilijk contact kan krijgen met het eiland. „Dan denk ik: ‘hoe kan dat nou?’ In Nederland zijn wij bijvoorbeeld in het kader van het Deltaprogramma niet alleen bezig met ons drooghouden en alle rivieren te controleren. We willen ook expliciet stilstaan bij vitale en kwetsbare functies in de maatschappij. Dan moet je denken aan telecommunicatie, IT, je brandstofvoorziening, maar ook bijvoorbeeld je ziekenhuizen. Zorg dat je daar extra bescherming voor creëert.”
„Natuurlijk ligt het vliegveld van Sint-Maarten in puin”, gaat Van Raalten verder. „Dat is wel heel lastig te voorkomen. Maar je communicatie-infrastructuur? Had dat niet op een robuustere manier aangelegd kunnen worden? Wij hebben onze noodaggregaten, die alles overpakken als er gecommuniceerd moet worden. In Nederland hebben wij een plan B mocht het internet wegvallen.”
Wederopbouw
Dit standpunt wordt gedeeld door Ap van Dongeren, die voor kennisinstituut Deltares werkzaam is als expert op het gebied van overstromingen vanuit zee. „Dit zijn de belangrijkste bouwstenen om goed te kunnen anticiperen op een ramp. Een ziekenhuis moet blijven draaien en bereikbaar zijn en de politie en brandweer moeten hun werk kunnen blijven doen. Brandweerkazernes moeten niet kunnen overstromen, elektriciteitscentrales moeten blijven functioneren en je communicatie-infrastructuur moet in de lucht blijven.”
„Er zal altijd enige schade zijn, maar je moet het aantal doden en gewonden door maatregelen zoveel mogelijk beperken en zorgen dat je weer snel op je benen komt te staan”, vertelt Van Dongeren ook. „Dat begint ermee dat die netwerken, zoals telecommunicatie en infrastructuur, na de ramp weer heel snel operationeel zijn. Dat is een lastige opgave, want ook in ontwikkelde landen als de Verenigde Staten gaat het nog steeds veel mis. Maar het kan wel. Dat hebben we in Nederland bijvoorbeeld ook goed in het oog. Bij ons staat vitale infrastructuur heel hoog op de agenda.”