Els Anker Nieuws 23 sep 2017, 11:00

Leestijd: 3 minuten

‘Gebarentaal moet officiële taal worden’

Nederlands, Fries, Limburgs, Papiaments, Engels en ook Jiddisch en Sinti-Romanes – het zijn de talen die in Nederland formeel worden erkend. De taal die door 20.000 dove landgenoten wordt gebezigd, Nederlandse gebarentaal (NGT), ontbreekt in het lijstje. Belangenvereniging Dovenschap pleit ervoor dat de Tweede Kamer ook NGT erkent.

Dovenschap maakt zich er al jaren hard voor om het Nederlands publiek ervan door te laten dringen hoe belangrijk het is dat de gebarentaal in Nederland wettelijk erkend wordt. Dat zou zowel praktische als gevoelsmatige gevolgen hebben. „Het is een erkenning van volledig burgerschap”, aldus Lotje Hallam van de Nederlandse organisatie van Werelddovendag.

Nu op weg naar de wereldovendag in Amsterdam X X X. Zoo zin in! Veel plezier 🤗 ook in Groningen en Rotterdam! #werelddovendag.

— Leontine Koenders (@Leon10Koenders) September 23, 2017

Onwetendheid

Werelddovendag werd in 1958 gelanceerd door de World Federation of the Deaf. In Nederland en België wordt deze dag jaarlijks op de vierde zaterdag van september gevierd. Hoewel de dag in 2016 niet doorging, is er voor dit jaar weer een programma opgesteld. Verschillende dovencentra in onder meer Amsterdam, Rotterdam en Groningen openen zaterdag hun deuren om meer bekendheid te genereren voor de Nederlandse Gebarentaal (NGT).

Bij horende Nederlanders bestaat er volgens de organisatie veel onwetendheid over de dovengemeenschap en de dovencultuur. Veel mensen hebben geen idee dat NGT voor ongeveer 20.000 Nederlanders de primaire taal is en een belangrijk onderdeel van hun cultuur en identiteit. Gebarentaal is namelijk niet universeel. Doven in verschillende landen gebruiken een andere vorm van gebarentaal.

Tolken

Door de invoering van passend onderwijs gaan steeds meer dove kinderen naar reguliere scholen, maar daardoor dreigen ze juist in een isolement te komen. „Er is nu maar 15 procent tolkvoorziening tijdens werktijd. Als dat verandert zouden doven zich meer begrepen voelen en krijgen ze een hogere arbeidsparticipatie”, aldus Hallam. „Daar wordt hun niveau van NGT steeds lager en hun sociaal-emotionele ontwikkeling wordt beperkt omdat ze zich niet goed kunnen uiten. Dat isoleert ze, van hun directe omgeving maar ook van de dovengemeenschap omdat ze de taal niet meer goed spreken.”

Dovenschap, de Nederlandse organisatie voor Doven, droomt ervan dat het ooit normaal is om gebarentaal als vak te kiezen op school. „In Australië en de Verenigde Staten is het al een keuzevak, daar is de taal al heel lang erkend.” Erkenning van gebarentaal zou ook een gebaar zijn naar de dovengemeenschap. „Het is een positief geluid, een erkenning van hun identiteit.”

Ik ga vandaag naar Rotterdam om werelddovendag te bijwonen! Zin in! Het wordt mooie dag! @SWeDoRo @Dovenschap

— theo van der wal (@theowal85) September 23, 2017

https://twitter.com/ctijsseling/status/911499547372871680

Politiek

De afgelopen jaren zijn er al diverse pogingen gedaan om NGT wettelijk erkend te krijgen. Sinds 2016 ligt er een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer. Het is echter niet duidelijk óf en wanneer het wetsvoorstel door de Tweede Kamer wordt behandeld. De vereniging is deze maand een petitie gestart om de Nederlandse regering aan te sporen tot actie, waarvoor inmiddels al bijna 6.000 handtekeningen zijn verzameld.

Doven en slechthorenden gebruiken hun hele lichaam om te communiceren. Gebarentaal is net zo rijk als het gesproken Nederlands. Wat zijn nieuwe woorden en woordgrapjes in de Nederlandse gebarentaal?