Lisa Vermeij Nieuws 15 sep 2017, 13:40

Leestijd: 5 minuten

Actiedag Sint-Maarten: waar gaat je geld heen?

Vrijdag 15 september is de nationale actiedag waarbij geld wordt ingezameld voor Sint-Maarten. „We zijn één koninkrijk en we laten de mensen in het rampgebied niet in de steek.” Met die woorden roept premier Mark Rutte vrijdag Nederlanders op om geld te doneren voor noodhulp aan Sint-Maarten, na de verwoesting die orkaan Irma daar aanrichtte. Waarom is het belangrijk om geld te doneren en waar gaat dat geld eigenlijk heen?

Het kleine Nederlands-Franse eiland met zo’n 40.000 inwoners kan de ravage van orkaan Irma niet alleen aan. Op vrijdagmiddag 13.00 uur stond de teller al op 6.125.273 euro. Toch is de Metro-lezer nog huiverig wat betreft het doneren van euro’s, 67% is namelijk bang dat het geld bij de verkeerde personen terecht komt.

Waarom geld doneren?

Iris van Deinse, woordvoerster bij Rode Kruis Nederland is momenteel op Sint-Maarten en verteld dat zo’n 91% van de gebouwen zijn beschadigd en een derde van de woningen is verwoest. „Als je hier loopt weet je niet wat je ziet. Ik kwam net een echtpaar tegen en zij hadden 10 jaar gewerkt aan hun huis, waarvan nu alleen nog de wc overeind stond. De hele bovenverdieping was eraf gewaaid en al hun waardevolle spullen zijn ze in één klap kwijtgeraakt."

Tijdens de nationale actiedag wordt er op de publieke en commerciële zenders geld ingezameld voor Sint-Maarten. Verschillende BN’ers worden ingezet en mensen kunnen de gehele dag bellen om geld te doneren. Zo’n grote gezamenlijke televisie-uitzending kan volgens professor hoogleraar filantropische studies Theo Schuyt van de Vrije Universiteit enorm helpen om geld in te zamelen. Het feit dat er op zo’n grote schaal actie wordt gevoerd, bevestigt de gedachte dat er sprake moet zijn van een ernstige situatie, het bevestigt de omvang van de ramp.

Drie elementen voor succesvolle hulpactie

Professor Schuyt schat de kans groot dat er een behoorlijk bedrag wordt opgehaald. „Ten eerste moeten mensen weten wat er speelt, er moeten beelden zijn van de ramp. Sint-Maarten beheerst nu het nieuws. De beelden van Koning Willem-Alexander hebben het bijvoorbeeld heel goed gedaan,” vertelt Schuyt aan Metro. Vervolgens ontstaat er zoiets als ‘Nederland geeft om Sint-Maarten’. „Het wordt een gemeenschappelijk gevoel, mensen gaan zich verbinden en Sint-Maarten hoort ook nog steeds bij Nederland. Iedereen kent wel iemand die daar woont of iemand die daar familie heeft.” Ook zijn mensen bij een natuurramp eerder geneigd om geld te geven dan bij een conflict. „Een natuurramp, daar kunnen mensen niets aan doen. Bij een conflictsituatie is er vaak meer onduidelijkheid.”

Wat doet het Rode Kruis in Sint-Maarten?

Iris van Deinse legt uit dat het geld dat vandaag wordt opgehaald bestemd is voor het Nederlandse Rode Kruis. Zij zullen het geld gebruiken voor het Nederlandse gedeelte van het eiland. Het Franse Rode Kruis bekommert zich om het Franse gedeelte. Iedereen begrijpt dat er geld nodig is, maar waar gaat dat heen? „Eigenlijk is er nu vooral behoefte aan eten, drinken en tentzeilen. Het heeft hier geregend en veel mensen hebben geen dak meer boven hun hoofd, maar wat je heel veel hoort is dat mensen ondank alles toch nog het liefst bij hun huis slapen."

Het Rode Kruis brengt per buurt in kaart wat er nodig is. „Dagelijks brengen we een bezoek aan de verschillende wijken en kijken zo welke hulpgoederen nodig zijn. Zo voorkomen we dat we met spullen aankomen die misschien helemaal niet nodig zijn."

Afhankelijke organisatie

Sommige Nederlanders en bewoners van Sint-Maarten kijken met enig wantrouwen naar de hulpactie en zij vragen zich af of het geld niet bij de de corrupte Caribische regering komt. Van de 1325 Metro-lezers geeft 67% aan geen geld te doneren omdat ze bang zijn dat het in verkeerde handen terecht komt. Slechts 15 % gaat wel een donatie doen en 18% weet nog niet of ze iets doneren. Wat veel mensen misschien niet weten is dat de actie op touw is gezet door enkel en alleen het Rode Kruis. Het geld komt dan ook direct bij het Rode kruis terecht. „Het geld dat wij ontvangen gaat ook alleen naar het Rode Kruis. Wij zijn een onafhankelijke organisatie en geven niets aan de regering," laat Iris weten.

Angst dat geld in verkeerde handen komt niet nodig

Thea Hilhorst, hoogleraar Humanitaire hulp en wederopbouw aan de Erasmus Universiteit, benadrukt dat de wederopbouw veel geld gaat kosten. „Geld is voor nu het allerbelangrijkste. En morele ondersteuning is ook belangrijk, mensen willen het gevoel hebben dat ze geholpen worden," zegt Hilhorst tegen Metro. Acties waarbij op scholen kaarten worden geschreven, of zoiets als een lampionoptocht, zijn volgens Hilhorst hele mooie solidaire gebaren. ,„Nederlanders verzinnen vaak allerlei bijzondere acties om geld in te zamelen. Dat is echt essentieel, want hoe zou jij het vinden als je geen eten en drinken hebt en geen dak boven je hoofd?”

Volgens de hoogleraar is het niet gek dat mensen willen weten waar hun geld naar toe gaat. Het is goed dat er controle is, maar geen geld geven uit angst dat het verkeerd terechtkomt is volgens Hilhorst zonde. „Het Nederlandse Rode Kruis heeft allerlei systemen bedacht, waardoor het geld goed besteed gaat worden. Natuurlijk er kan altijd iets mis gaan, maar dat gebeurt altijd. Het Rode Kruis is zeer professioneel.”