Noord- en Zuid-Korea: hoe kwam het zover?
Militaire oefeningen, een scherpe veroordeling en harde woorden. Al jarenlang lopen de spanningen tussen Noord- en Zuid-Korea hoog op. Noord-Korea lanceerde zaterdag drie korteafstandsraketten aan de oostkust van het land. De projectielen legden uiteindelijk een afstand van zo’n 250 kilometer af en kwamen terecht in de Japanse Zee. Maar hoe ontstond het conflict tussen Noord- en Zuid-Korea?
De oorsprong van de rivaliteit tussen de twee landen moet worden gezocht in de periode tussen 1940 en 1950. Korea werd in 1910 door Japan veroverd, dat een felle expansiepolitiek voerde. De Koreanen leefden bijna een halve eeuw onder het juk van de Japanners.
Overgang
Tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen Japan werd verslagen door de geallieerden, kwam daar verandering in. De Verenigde Staten en de Sovjet Unie spraken af dat Korea na de oorlog weer zelfstandig zou worden.
De twee grootmachten besloten om Korea te verdelen, met de 38e breedtegraad als scheidslijn. Zo zou een overgang van Japans bestuur naar zelfbestuur mogelijk worden gemaakt. Geleid door de Sovjet Unie, voerde Noord-Korea al gauw een andere koers dan Zuid-Korea, dat onder leiding stond van de Verenigde Staten.
Definitieve scheiding
In tegenstelling tot eerdere overeenkomsten werd Korea niet verenigd. Dat werd mede veroorzaakt door de Koude Oorlog tussen Amerika en de Sovjet-Unie. In het zuiden gaven de Amerikanen de voorkeur aan de conservatieve politicus Syngnam Rhee, terwijl de Noord-Koreanen de communisten van Kim Il-Sung steunden. In 1948 werd een scheiding definitief: het zuiden zou de naam Republiek Korea aannemen, het noorden ging vanaf dat moment verder als de Democratische Volksrepubliek Korea.
De spanningen tussen de gebieden lopen echter hoog op. Dan slaat Noord-Korea toe, in 1950. Kim Il-Sung’s troepen vallen op 25 juni 1950 het zuiden binnen; de premier van de communistische volksrepubliek wil de twee Korea’s verenigen tot één communistische staat. Binnen enkele dagen staat Seoul onder leiding van de Noord-Koreanen.
Vredesmacht
Amerika roept de Verenigde Naties (VN) op een vredesmacht te sturen. Dat lukt: bijna 340.000 soldaten, waaronder 4.000 Nederlandse vrijwilligers, vertrekken richting het conflictgebied. De VN-troepenmacht weet Noord-Korea terug te drijven, maar wordt opnieuw rond de 38e breedtegraad tegengehouden door Noord-Korea, dat steun krijgt van China.
In 1953 wordt er uiteindelijk een officiële wapenstilstand gesloten, maar zonder vredesverdrag. Ondanks diverse toenaderingspogingen verkeren de landen nog altijd in een staat van oorlog. De Koreaanse Oorlog wordt soms ook wel de ‘Vergeten Oorlog’ genoemd, overrompeld door de Tweede Wereldoorlog en de oorlog in Vietnam. Voor veel Koreanen is een verenigd Korea sindsdien een ongrijpbare droom.