‘Compromis over euthanasie geen ramp voor D66’
De beoogde regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zullen geen voorstellen doen om de regels rond hulp bij zelfdoding te verruimen. Althans, dat zou blijken uit een concepttekst voor het regeerakkoord, die het AD heeft ingezien. „Voor Pechtold is dit een goede oplossing.”
Dinsdagochtend meldde het AD dat de vier partijen, die onderhandelen over de vorming van een nieuw kabinet, hebben afgesproken om het euthanasiebeleid niet te verruimen. Hierdoor kunnen 75-plussers, die hun leven voltooid vinden, geen aanspraak maken op euthanasie. D66 krijgt wel de gelegenheid om een initiatiefwet in te dienen over ‘voltooid leven’. De kans dat die wet wordt aangenomen door de Kamers is erg klein, omdat veel partijen tegen het initiatief zijn.
Tegenover het besluit rondom euthanasie, zou staan dat de partijen wel de embryowet willen oprekken en meer geld willen vrijmaken voor stamcelonderzoek. Mocht dit zo zijn, dan lijkt er schot te komen in de kabinetsformatie.
Gevoelig wetsvoorstel
De medisch-ethische kwesties zijn een gevoelig punt bij de kabinetsformatie, omdat D66 en Christenunie op dit vlak lijnrecht tegenover elkaar staan. Chris Aalberts, politiek verslaggever bij The Post Online, denkt dat een compromis een goede oplossing zou zijn voor D66. „Pechtold weet ook hoe de verhoudingen liggen. De wet die hij voorstelt ligt niet voor de hand, er is te weinig debat over geweest. Pechtold moet een uitweg vinden om zijn kiezers niet teleur te stellen. Met dit compromis lijkt D66 door te gaan met de strijd voor deze initiatiefwet in de toekomst.”
Geen ramp
Ook politicoloog Tom Louwerse van de Universiteit Leiden denkt dat een compromis geen grote gevolgen heeft voor D66. „D66 en haar achterban zullen het besluit waarschijnlijk niet prettig vinden, maar ik verwacht dat de achterban hier wel mee kan leven. De partij heeft andere standpunten die kiezers waarschijnlijk belangrijker vinden, zoals onderwijs en gezondheidszorg. Daarbij is er nu meer tijd om het voorstel beter te bekijken.”
Uit een onderzoek van TNS NIPO uit maart blijkt ook dat thema’s als onderwijs en economie de doorslag geven voor D66-stemmers om op de partij te stemmen. Zo’n 11 procent geeft aan op D66 te stemmen vanwege hun standpunt rondom ethische kwesties. Bij de ChristenUnie ligt dat percentage veel hoger, namelijk 41 procent. Louwerse: „Voor de ChristenUnie-kiezers blijkt euthanasie een veel belangrijkere kwestie dan voor de D66-kiezers. Voor Gert-jan Segers was het plan van Pechtold onverkoopbaar geweest.”
Voltooid leven
D66 is voorstander van een wet die het voor ouderen (vanaf 75 jaar) mogelijk maakt om hun leven te beëindigen als zij zelf hun leven voltooid achten. Ook ouderen die geen medische klachten hebben, moeten over hun eigen sterven kunnen gaan, met alle zorgvuldigheid die daarbij noodzakelijk is.
Op dit moment schrijft de wet dat euthanasie alleen kan plaatsvinden als de arts vindt dat er bij de patiënt sprake is van een uitzichtloos en ondraaglijk lijden (door een ziekte of aandoening) en er geen andere oplossing is om het lijden weg te nemen. De arts moet daarnaast een andere arts raadplegen. Euthanasie kan daarbij enkel plaatsvinden op verzoek van de patiënt en hij of zij moet wilsbekwaam zijn of een wilsverklaring hebben opgesteld.