Hoe veilig is ons drinkwater?
Tweede Kamerleden maken zich zorgen over de veiligheid van ons drinkwater. Ze spreken hun zorgen uit in het AD, nadat die krant het drinkwater rond Dordrecht had getest, en concentraties van chemische GenX-stoffen aantrof. Hoe veilig is ons drinkwater? Vijf vragen.
Wat is GenX?
GenX is een technologie waarmee kunststoffen worden gemaakt. In Nederland maakt bijvoorbeeld Chemours in Dordrecht zulke stoffen om antiaanbaklagen te maken.
Eerder gebruikte het bedrijf PFOA, maar dat bleek te gevaarlijk. Deze stof is kankerverwekkend, en uit onderzoek van het RIVM bleek dat er concentraties van de stof in het bloed van medewerkers en omwonenden zaten. Chemours is toen overgestapt op GenX.
Maar GenX-stoffen zijn ook niet ongevaarlijk, blijkt uit onderzoek van het RIVM; ook deze stof is kankerverwekkend. De stof zou wel minder gevaarlijk zijn, maar het RIVM benadrukt dat nog weinig onderzoek is gedaan naar de GenX-stoffen.
Hoe komt het in het drinkwater?
Daar bestaat nog wat verwarring over. In principe loost Chemours de stoffen in rioolwateringzuiveringsinstallaties. Maar volgens minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu heeft het bedrijf GenX-stoffen direct in de rivier geloosd. En daar heeft het bedrijf geen vergunning voor.
Chemours ontkent dat. Het bedrijf stelt dat de stoffen in de lucht terechtkomen, en daarna via de regen in het water neerslaan.
Waar zit het in het water?
Het AD testte het drinkwater op meerdere plaatsen in Zuid-Holland: in Dordrecht, Rotterdam, Gouda, Goeree, Spijkenisse en Alblasserdam. In al deze plaatsen werden GenX-stoffen gevonden.
Maar in de rest van Nederland is het drinkwater niet getest. De fabriek van Chemours zit in Dordrecht, en de kans is dan ook het grootst dat het daar in het water zit. Maar Tweede Kamerleden willen dat in heel Nederland wordt getest of daar ook gevaarlijke stoffen in het drinkwater zitten.
Het gaat dan niet per se om GenX-stoffen. „Hoe zit het met de industrie in Limburg of het water dat vanuit Duitsland komt?”, vraagt VVD-parlementariër Remco Dijkstra in het AD.
Hoe gevaarlijk is dat?
De concentraties die nu worden gevonden, zijn niet gevaarlijk; ze liggen ruim onder de veiligheidsnormen. Maar toch maken Tweede Kamerleden zich zorgen: zij vinden dat er helemaal geen gevaarlijke stoffen in het drinkwater voor zouden mogen komen. „Het zijn nu kleine hoeveelheden, maar nul moet de norm zijn”, aldus Dijkstra.
Ook toxicoloog Martin van den Berg stelt dat de concentraties nu nog geen probleem zijn – je kunt zonder probleem zeker 2 liter van het water drinken. Maar hij vindt dat de lozingen wel aan banden moeten worden gelegd omdat er in de toekomst wel problemen kunnen ontstaan.
Is er iets aan te doen?
De meest logische oplossing is dat Chemours stopt met het lozen van de stoffen. Maar het bedrijf zelf ontkent dat het GenX-stoffen in de rivier loost – dat zou dus niet helpen. Er kunnen ook nieuwe filters worden geplaatst, om de stoffen uit het water te halen. Maar volgens de waterbedrijven kost dat tientallen miljoenen euro’s. De vraag is wie dat gaat betalen: de consument of Chemours?