Als topfitte zzp’er een AOV afsluiten? Doei…
Je voelt je als zzp’er kerngezond en bent nooit ziek, moet je dan echt een ‘dure’ arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) afsluiten? Maar liefst 80 procent van de zzp’ers in Nederland doet dit niet en is dus onverzekerd. „Ik voel de urgentie gewoon niet.”
Het blijft bij veel zelfstandigen een eeuwige afweging: wel of geen AOV regelen. „Elke keer als ik er weer over lees in de krant, denk ik, tja dat moet ik nog doen. Maar het blijft iets wat ik maar niet regel”, zegt freelancejournalist Jette (26). „Dat komt omdat ik de urgentie gewoonweg niet voel. Ik ben gezond en heb het nu – op dit moment – niet nodig. Je doet het ‘voor het geval dat’.”
Uit een enquête die TNO en het CBS dinsdag publiceerden, blijkt dat de meeste zzp’ers een AOV gewoonweg te duur vinden. Sommige zelfstandigen geven aan dat ze zelf genoeg geld hebben gespaard om een periode zonder werk te overbruggen.
Gescheurde enkelband
Vorig jaar scheurde Jette haar enkelbanden tijdens een hockeytraining. Ze moest een week op krukken lopen en kon daardoor de deur niet uit. Als journalist vrij onhandig als je niet naar je bronnen toe kan. „Ik besefte in die week dat een ongeluk in een klein hoekje zit. Je stapt op een hockeybal en van het ene op het andere moment ben je invalide, daar schrok ik wel van.” Gelukkig werkt ze veelal vanuit huis en konden de meeste interviews telefonisch gedaan worden.
Ook zzp’er Carilijne (26) heeft geen AOV. „Ik vind het gewoon te duur. Daar komt bij dat ik nog jong en fit ben, dus ik vind het niet nodig om zo veel te moeten betalen per maand.” Carilijne is sinds 2014 zelfstandig fotograaf en filmmaker. Voor haar commerciële diensten vraagt ze 57,50 euro per uur, inclusief reiskosten. „Dat lijkt veel, maar als zzp’er moet ik alles zelf betalen. Dus naast de vaste lasten die iedereen heeft zoals hypotheek en telefoonkosten, spaar ik ook voor mijn pensioen en moet ik alle levensverzekeringen en dergelijke zelf betalen. Een extra verzekering erbij betalen, red ik gewoon niet.”
„Ik moet zeggen dat ik laatst wel een beetje zenuwachtig werd”, vervolgt ze. „Stel, ik wil kinderen, dan kan ik tijdelijk niet werken. Mijn vriend heeft wel een baan, maar verdient niet per se veel geld. Samen hebben wij niet veel zekerheid, en ik ben niet verzekerd. Hoe moet dat dan?”
Overdreven
Maar duur hoeft een AOV helemaal niet te zijn, volgens Martijn Pennekamp. Hij is initiatiefnemer van ikwordzzper.nl, een website voor startende ondernemers. Pennekamp: „De kosten van een AOV worden schromelijk overdreven. Het kost je echt geen 500 euro per maand, zoals men vaak denkt. In de kunstsector wordt niet per se veel verdiend. Als je zo’n 20 tot 25.000 euro per jaar verdient, en je verzekert jezelf goed, dan ben je ongeveer 100 euro per maand kwijt.”
Voor degene die een arbeidsongeschiktheidsverzekering af wil sluiten, heeft Pennekamp advies: „Verzeker alleen het bedrag dat je echt nodig hebt om van te leven en niet je hele salaris. Hiermee kun je je premie laag houden. Kijk naar je inkomsten en bereken hoeveel geld je minimaal per maand nodig hebt om alle vaste lasten te kunnen betalen.” Bedenk daarbij dat de verzekering aftrekbaar is.
Ook adviseert Pennekamp om de wachttijd op twee of drie maanden te zetten. „De minimale wachttijd op uitbetaling is een maand. Veel griepjes en dergelijke zijn binnen een maand wel voorbij, dus voor dit soort ziekteperiodes ontvang je niets. Dan kun je de wachttijd beter verhogen. Het gaat erom dat je een langdurig ziektebed kunt dekken.”
Zelf sparen
Lig je twee weken op bed met een flinke griep? Dikke pech. Besef je dat kortdurende periodes van ziekte niet vergoed worden door een AOV. Veel zelfstandigen hebben genoeg geld gespaard om een tijdje ziek te zijn en geen inkomen te hebben. „Je moet als ondernemer eigenlijk in tien maanden tijd verdienen wat je in twaalf maanden nodig hebt”, zegt Pennekamp. „De twee overige maanden hou je ‘vrij’ voor vakantie en dagen dat je mogelijk ziek bent. Als je als ondernemer niet een maand kan overbruggen bij ziekte, vraag jezelf dan af of je wel een goede ondernemer bent.”
Te groot risico
Carin (28) is sinds drie jaar freelancetandarts en besloot al snel dat ze een AOV wilde. „In mijn beroep is dat noodzakelijk. Ik moet met de auto naar de praktijk. Als ik iets aan mijn been heb, kan ik niet autorijden en daarbij ook niet het pedaal bedienen van de tandartsstoel. Ook als ik iets aan mijn ogen of handen heb, kan ik niet werken. Het risico is gewoon te groot.” Carin betaalt zo’n 1500 euro per jaar voor haar AOV, met een oplopende schaal.
Bij een voorlichtingsavond van de Nederlandse Vereniging van Journalisten hoorde Jette over een alternatieve AOV: het Broodfonds. „Als je jezelf bij een Broodfonds aansluit, kost dat je zo’n 100 euro per maand. Dat vind ik wel een goede optie.” Een broodfonds is een collectief van zelfstandigen die allemaal een bepaald bedrag inleggen en zo als het ware hun eigen verzekeringsmaatschappij vormen. Word je ziek, dan krijg je kleine schenkingen van de andere deelnemers. Jette: „Ik vind het een goed systeem, het is eenvoudiger en kleinschaliger dan een pensioenfonds en bovendien kan je, als je uit het broodfonds stapt, je saldo gewoon meenemen. Nu nog even actie ondernemen…”