Wouter van Loon Nieuws 26 jun 2017, 11:40

Leestijd: 4 minuten

6 Nederlandse meteorieten: hij sloeg op 20 meter in

Het begon met een vuurbol aan de hemel, die tot in België te zien was. Dan een flinke klap en een kapotte dakpan. De steen die in januari op een schuurtje in Broek in Waterland landde, is een meteoriet. Dat bevestigt Naturalis dinsdag.

Het is een bijzondere vondst, want in de afgelopen tweehonderd jaar werden maar vijf andere meteorieten in Nederland gevonden. De kans is groot dat er veel meer meteorieten in Nederland zijn terechtgekomen; de stenen zijn vaak maar klein en zijn moeilijk te vinden.

In 2013 werd er bijvoorbeeld een grote zoektocht opgezet, omdat er op verschillende camera’s een felle vuurbol was waargenomen. Hoogstwaarschijnlijk landde die in de omgeving van Hoenderloo, maar de steen werd niet gevonden.

Deze meteorieten zijn wel gevonden, schrijft Geologievannederland.nl:

Inslag op 20 meter

Ze moeten enorm zijn geschrokken, de zeven turfstekers die in 1840 bij het Brabantse Uden zagen hoe een meteoriet insloeg. Er ging een flinke knal aan vooraf, want de meteoriet ging door de geluidsbarrière. De steen sloeg op twintig meter van de turfstekers in – er raakte gelukkig niemand gewond.

Eén van de mannen groef toen het stof was neergedaald de steen uit. Hij was warm, maar kon wel in de hand worden gehouden. Waarschijnlijk had niemand door dat het om een buitenaardse steen ging; hij werd tentoongesteld in een herberg waar het ding beschadigd raakte.

Later is de meteoriet onderzocht in laboratoria. Het is vanwege de vorm een vrij zeldzame steen.

De zwaarste: krater van een meter

Drie jaar later, in 1843, ziet een boerenknecht een meteoriet inslaan bij Fort Blaauwkapel, niet ver van Utrecht. Hij haalde een schep op, en ging op zoek naar de plaats. Daar vond hij op een meter diep de steen van zeven kilo. Het is de zwaarste in Nederland gevonden meteoriet.

Bij het dorpje Gageldijk werd een tweede steen gevonden; de meteoriet was in tweeën gebroken.

De bijzonderste: geboorte van zonnestelsel

Een arbeider en zijn vrouw lopen op een normale maandag in 1973 naar hun werk, in Diepenveen, bij Deventer. Plotseling verschijnt er een vuurbol aan de hemel, en horen de twee een hard sissend geluid. Vlak naast hen ploft er een steen in het zand.

In een kuil van iets minder dan een halve meter vinden ze een steen. Hij is nog wam. Het echtpaar neemt het mee naar huis. De steen gaat dan van hand tot hand, zonder dat het precies duidelijk is wat het is. Pas in 2013 komt de steen per toeval in handen van wetenschappers.

Het blijkt dan om een heel bijzondere steen te gaan: het materiaal is oeroud, het heeft waarschijnlijk de geboorte van ons zonnestelsel meegemaakt.

De gestolen meteoriet

Deze meteoriet sloeg in 1925 in bij het Zeeuwse dorpje Ellemeet. Hij brak in drie stukken, die in Artis, de Universiteit Utrecht en Sterrenwacht Sonnenborgh zijn ondergebracht.

Het fragment in Sonnenborgh is zorgvuldig in een kluis opgeborgen. Maar die wordt in 2014 weggehaald door inbrekers. Die hadden geen idee dat ze, naast wat papieren en geld, ook een bijzondere steen hadden gestolen.

De inbrekers lieten de steen achter bij een tennisbaan, nog in het originele doosje. Die werd gevonden door tennisser, die op zoek was naar een bal die hij verkeerd had geraakt en de bosjes in was gevlogen. De steen was in stukken gebroken, maar de sterrenwacht was desondanks dolblij dat de meteoriet weer terug was.

Meteoriet op je dak

Het was een flinke knal, toen een meteoriet in 1990 op het dak van een huis in Glanerbrug, bij Enschede, sloeg. De bewoners waren gelukkig niet thuis, en de buurt sloeg er verder geen acht op.

De volgende dag werd de steen pas gevonden. Althans, de meteoriet was door het dak geslagen, en lag in honderden stukken op de zolder van het bewuste huis. Eerst dachten de bewoners nog dat vandalen een steen door het dak had gegooid.

Later pas bleek het een meteoriet: er was op de avond van de knal een heldere vuurbol aan de hemel gezien.

De meest recente

Ook de laatste steen sloeg in op een dak; die van een schuurtje in Broek in Waterland, even boven Amsterdam. Op 11 januari zagen verschillende mensen een vreemde bol aan de hemel; in België legde een dashcam de meteoriet vast.

De volgende dag vond de familie de vreemde steen. Via Google kwamen de vinders bij Naturalis terecht. En jawel: het bleek een meteoriet. Het gaat om een steen die van een voormalige miniplaneet komt, die tussen Jupiter en Mars om de zon draaide.