Jurgen van der Hoeven Nieuws 31 mei 2017, 09:29

Leestijd: 3 minuten

Man veroordeeld voor liken FB-comment: hoe zit dat?

Een rechtbank in Zwitserland heeft een man veroordeeld voor het ‘liken’ van comments op Facebook. Volgens de rechter heeft de man door het ‘liken’ van de berichten de ‘ongepaste inhoud onderschreven en eigen gemaakt’.

Moet je in Nederland ook bang zijn dat je likes strafbaar zijn? „Het hangt altijd af van de omstandigheden van het geval. Als een belediging zonder nuancering wordt verspreid door het te retweeten, te sharen of te liken dan kun je als verspreider daar ook voor aansprakelijk zijn”, stelt Social Media jurist Charlotte Meindersma van Charlotte’s Law.

De opvallende zaak in Zwitserland was aangespannen door Erwin Kessler, het hoofd van dierenrechtenorganisatie Vereins gegen Tierfabriken (VgT). In 2015 uitten veel Facebook-gebruikers kritiek op hem in een discussie over welke dierenrechtenorganisatie deel zou moeten mogen nemen aan een veganistisch festival, weet de Zwitserse krant Tages Anzeiger. Kessler werd er in die commentaren van beschuldigd een antisemiet, racist en fascist te zijn.

Duimpje omhoog

Meerdere mensen werden aangeklaagd en schuldig bevonden, maar het opvallendst was de veroordeling van een 45-jarige man die deze kritiek niet had geuit, maar enkel had geliked. Het zou volgens de Zwitserse krant Le Temps gaan om zes comments die de man een duimpje omhoog had gegeven.

De verdachte slaagde er niet in aan te tonen dat de commentaren die hij had geliked op waarheid berustten. Door de reacties te liken „maakte hij deze toegankelijk voor een grote groep mensen” en dus bracht hij Kessler daarmee schade toe, oordeelde de rechtbank. De man kreeg een voorwaardelijke boete van 4.000 Zwitserse Frank (zo’n 3.700 euro). Hij kan nog in beroep gaan.

Hoewel het bij een voorwaardelijke celstraf bleef, liet een van de advocaten van de andere beklaagden weten dat de uitspraak van de rechter „een grote impact” kan hebben. Amr Abdelaziz stelde dat de Zwitserse rechtbank duidelijkheid moest verschaffen aan gebruikers van social media. Hij benadrukte dat met het strafbaar stellen van het liken van comments op Facebook de vrijheid van meningsuiting wel eens in het geding kon komen.

Is het strafbaar in Nederland?

In Zwitserland is het strafbaar stellen van likes voer voor discussie, maar hoe zit het in Nederland? Kun je hier door de rechtbank gestraft worden voor het liken van comments die anderen op Facebook plaatsen? Volgens Meindersma kan het delen van content op social media wel degelijk strafbaar zijn, maar ze erkent ook dat Facebook wat dat betreft een lastig geval is: „Voorheen was er natuurlijk alleen een ‘like’ en kon er, behalve een comment, niet op een meer genuanceerde manier gereageerd worden. Omdat likes door vrienden te zien zijn, zou het gezien kunnen worden als vorm van verspreiding. Of de Nederlandse rechter daar ook zo over denkt is nog maar de vraag”, stelt ze. Volgens haar kan een like ook gezien worden als ‘interessant’ en niet per definitie als ‘leuk’.

Daar heeft het aanbieden van verschillende soorten smileys mogelijk wel verandering in gebracht. Naast een duimpje omhoog, kunnen gebruikers van Facebook nu ook voor andere emoties kiezen: „Wanneer er negatief gedacht wordt over een bericht, zijn daar nu andere smiley’s voor beschikbaar, zoals bijvoorbeeld een boze smiley”, legt Meindersma uit. „Ik zou me daarom kunnen voorstellen dat een rechter dat meeweegt en zal zeggen dat iemand die reageert dat wel met de juiste smiley moet doen en een ‘like’ of een ‘haha’ hier dus niet op zijn plaats zouden zijn geweest, omdat ze de belediging daarmee onderschrijven.”