Wie is Macron, wat zegt zijn opkomst over Frankrijk?
Emmanuel Macron maakt de grootste kans om de nieuwe president van Frankrijk te worden. Op 7 mei kiezen de Fransen voor hem of de extreemrechtse Marine Le Pen.
Wie is Emmanuel Macron?
De 39-jarige Macron is een links-liberaal. In 2006 werd Macron lid van de Parti Socialiste. Toen hij bij de parlementsverkiezingen van 2007 geen steun kreeg van zijn eigen partij voor een zetel in zijn geboortestreek Picardië, ging Macron werken voor de Franse zakenbank Rothschild. In 2012 leidde hij de overname van een filiaal van Pfizer door Nestlé voor een recordbedrag van 9 miljard euro. Macron heeft bij Rothschild naar schatting ruim 2 miljoen euro verdiend. Tijdens de campagne voor de linkse voorverkiezingen van 2011 steunde hij de kandidatuur van François Hollande en werd hij een van zijn economische adviseurs en later minister van economische zaken. In augustus 2016 nam hij ontslag als minister om zich kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen. Buiten de gevestigde partijen bouwde hij zijn eigen beweging op: En Marche! Nu is Macron met 23,8 procent van de stemmen de grote favoriet voor de tweede ronde op 7 mei.
Is dat verrassend?
De Franse ochtendkranten spreken van ‘een sensatie’ en ‘een aardverschuiving’. De kiezer heeft afgerekend met de gevestigde politieke orde. De Republikeinen en vooral de Socialisten zijn weggevaagd. Macron gaat het opnemen tegen de extreemrechtse Marine Le Pen die een ‘Fraxit’ wil. Macron wil dat Frankrijk juist lid blijft van de EU. Het succes van hem is te verklaren doordat hij moderne marketingmethoden inzette tijdens zijn campagne. Daarnaast had Macron het geluk dat tijdens de Republikeinse voorverkiezingen Alain Juppé werd verslagen en bij de Socialisten Manuel Valls. Daardoor werden twee centrumkandidaten uitgeschakeld, wat gunstig uitpakte voor de extremere kandidaten zoals Macron en Le Pen.
Wat zegt het over de Franse verkiezingen dat er straks gekozen moet worden tussen een links-liberale en extreemrechtse kandidaat?
Dat Frankrijk verdeeld is. Maar hierin vormt het land geen uitzondering met de rest van Europa. In veel landen worstelen de burgers met de vraag welke kant hun land nu op moet en via welke route. Kies je voor globalisering of nationalisme? Daarbij zijn de mensen de oude garde zat en hunkeren ze naar nieuwe gezichten. Waar de PvdA tijdens onze verkiezingen een historisch verlies leed, zijn de Socialisten in Frankrijk weggevaagd. De ooit grootste partij van land en president Hollande kreeg nu maar 6,2 procent van de stemmen. Nog een parallel met Nederland is het feit dat ook in Frankrijk de angst bestond dat een nationalistische partij de grootste zou worden. Net zoals de PVV is Front National weliswaar gegroeid, maar niet zo groot als het zelf had verwacht. In 2002, onder leiding van Jean-Marie Le Pen, behaalde de partij 16 procent van de stemmen, nu 21,5. Net zoals Geert Wilders, leed Le Pen een morele nederlaag.
Kan het nog fout gaan voor Macron?
Volgens de peilingen niet. Die voorzien op 7 mei een ruime overwinning voor Macron doordat veel stemmen van de afgevallen kandidaten waarschijnlijk naar hem zullen gaan. Toch wantrouwen veel Fransen zijn linkse opvattingen, aangezien hij zijn zakken heeft gevuld bij Rotschild. Dat Macron in 2010 lid was van de zogenaamde commissie-Attali, een door de toenmalige liberale president Nicolas Sarkozy opgerichte commissie van experts die voorstellen moest formuleren om de economische groei te bevorderen, helpt hem ook niet echt. Macron steunde destijds veel liberale voorstellen.
Hoe gaat het Frankrijk onder Macron eruitzien?
Macron is een nieuweling, maar de verwachting is dat er weinig gaat veranderen als hij de macht krijgt. In juni vinden de parlementsverkiezingen plaats. Macron heeft aangekondigd vooral nieuwe kandidaten te willen presenteren in alle 577 kiesdistricten. Het is zeer de vraag hoeveel zetels deze onervaren politici zullen binnenslepen. Bovendien krijgt hij met een heftige oppositie te maken. Macron moet met ‘andere kleur’ werken en dit betekent compromissen sluiten. Hierbij valt opnieuw de vergelijking met Nederland waar tegenpolen VVD en GroenLinks momenteel een nieuwe regering proberen te vormen.