Anne-Fleur Pel Nieuws 8 apr 2017, 16:01

Leestijd: 8 minuten

Op straat aangevallen vanwege hun homoseksualiteit

Het vreselijke geweld tegen een homostel in Arnhem recentelijk staat helaas niet op zichzelf. Ids, Mario en Rixt hebben ook te maken gehad met homogerelateerd geweld. Tegenover Metro vertellen ze over hoe dit hun leven heeft beïnvloed.

’Ik werd als persoon aangevallen. Letterlijk.’

Ze reden met een scooter in op Ids Tjaarda (19) en zijn vriend terwijl ze ’flikkers’ en ’homo’s’ riepen. Bijna een jaar geleden op Bevrijdingsdag in Leeuwarden. „Er ging zoveel angst door me heen. Ik kon het niet geloven. Ik werd gediscrimineerd. Niet geaccepteerd voor wie ik ben. Ik werd als persoon aangevallen. Letterlijk en figuurlijk.”

Homohaat kwam deze nacht voor Ids heel dichtbij. Na het lezen van het recente geweld tegen twee homoseksuelen in Arnhem waarbij de tanden uit de mond werden geslagen met een betonschaar, kan Ids alleen maar denken: Hoe kan dat? „Hoe haal je het in je hoofd om twee mensen die alleen maar van elkaar houden zo aan te vallen?”, zegt Ids. „Liefde moet iets moois zijn. Niet het onderwerp van een aanval.”

Aanval met scooter

Ids denkt nog vaak terug aan de nacht dat hij aangevallen werd. Hij en zijn toenmalige vriend hadden Bevrijdingsdag gevierd in Groningen en haalden nog een afzakkertje in een bar in Leeuwarden. Onderweg naar huis zien ze een groep van zes tot acht jongeren op de brug zitten.

Een jongen met een scooter komt ’flikkers’ en ’homo’s’ roepend op hen afrijden. Hij rijdt over Ids’ voet. Een volgende keer kan Ids hem ontwijken, maar krijgt hij een trap tegen zijn been. Hij valt tegen een paar fietsen aan en weet samen met zijn vriend te vluchten. Verbijsterd zitten ze even later samen thuis op de bank. „We keken elkaar aan en zeiden: Is dit echt gebeurd? We verkeerden in een lichte shock. Heel bizar. Hoe kan dit? Ik was vol ongeloof.”

Mentale klap

Fysiek kwam hij ervan af met schrammen en blauwe plekken op z’n been en voet, maar mentaal was de klap veel groter. „Ik durfde even niet meer ’s avonds laat de straat op. Ik heb me een tijdje teruggetrokken om het te laten bezinken. Ik heb nu niet per se een onveilig gevoel op straat, maar ik loop ’s avonds liever via een omweg naar huis dan langs die bewuste plek te gaan. Ik heb nooit goed kunnen begrijpen hoe mensen zo kunnen reageren. Ik denk dat we op de verkeerde tijd op de verkeerde plek waren.”

Ids heeft het vaak het gevoel nagekeken te worden als hij met z’n huidige vriend op straat loopt. Ook krijgt hij veel nare woorden naar zijn hoofd geslingerd. „Ik denk dat er veel onbegrip is onder jongeren. Van deze onwetendheid worden ze onzeker en dat kan overgaan in geweld.”

Vrijheid

Voorlichting op middelbare scholen over homoseksualiteit kan volgens Ids bijdragen aan meer begrip en mogelijk escalaties op straat voorkomen. Hij heeft vorig jaar vanuit zijn theaterstudie het project ’Ik ben’ uitgevoerd op middelbare scholen. „Ik denk dat educatie al veel kan voorkomen. Ik wil me daarvoor inzetten. Ik blijf ook hand in hand lopen op straat. Pas gaf mijn huidige vriend mij een kus op de stoep van het Neushoorn café waar ik werk. ’Wauw’, dacht ik. Dit kan in principe. Die vrijheid is er wel. Dat is heel verwarrend. Heel Nederland zou daar veilig voor moeten zijn.”

Ids vindt het moedig dat de twee mannen die afgelopen weekend zijn afgetuigd hiermee naar buiten zijn gekomen. „Ik vind het ook mooi dat Barbara Barend iedereen oproept om hand in hand over straat te lopen en dat Alexander Pechtold dat vervolgens doet. En dat COC alarm slaat over homohaat. Maar we moeten dit ook volgende week voortzetten. Nederland stond als eerste het homohuwelijk toe, maar respect en acceptatie op straat is nog ver te zoeken.”

’Homohaat uitroeien met voorlichting’

Bij Mario Luchjenbroers (25) uit Dedemsvaart ging het eind januari van dit jaar helemaal mis in Coevorden. Na een feestje bij een klasgenoot thuis besloten hij, zijn vriend en nog een paar klasgenoten het feest voort te zetten in een café. „Toen ik buiten met een vriendin een sigaret rookte, overhoorde een jongen ons gesprek en daaruit maakte hij op dat ik homo ben. En daar was hij het niet mee eens”, vertelt Mario. „Er ontstond een hevige discussie en mijn vriend en de rest kwamen naar buiten. We wilden weggaan, maar toen vloog hij mijn vriend aan. Ik sprong ertussen en werd volop mijn neus en oog geraakt.”

Mario liep een breuk op en een mentale klap. „Ik ben wekenlang heel bang geweest. Ik woon in een oud schoolgebouw en bij ieder kraakje ’s nachts lag ik in volle paniek in bed. Ook toen ik na een week thuisblijven weer naar school ging, was ik bang. Ik voelde me heel erg bekeken. De dader zat bij mij op school en dat vond ik heel beangstigend. Gelukkig was hij net van school gestuurd, omdat hij bepaalde afspraken niet nakwam.”

Niet anders gedragen

De politie was er die avond gelukkig snel bij en de 19-jarige dader kon worden opgepakt. Binnenkort volgt de rechtszaak. „Ik was heel blij dat de politie de melding serieus heeft genomen. Dat hoor je weleens anders.”

Fysiek is Mario hersteld en ook mentaal laat hij zich niet meer bang maken. „Nee, bang ben ik niet meer. Ik laat mijn leven er niet door beïnvloeden, want dat is wat ze willen en ik wil me niet anders gedragen dan ik ben.” Toch is hij wel een beetje voorzichtig. „Hand in hand lopen doe ik nooit. Ik ben nou eenmaal niet zo klef. Maar als ik het wel zou willen dan zou ik er toch wel mee uitkijken. Bizar eigenlijk.”

Voorlichting

De student ’leidinggevende travel & hospitality’ begrijpt er niets van dat homoseksualiteit zoveel woede kan oproepen bij iemand. „Dan moet er iets goed fout gegaan zijn in hun jeugd. Je ziet het onbegrip vooral bij jongeren. Het is ook een soort stoerdoenerij of zo. Voorlichting is daarom heel belangrijk in mijn ogen. Het stoere gedrag begint al in de eerste klas van het vmbo. Dat moet je voor zijn. Dus niet pas op de middelbare school beginnen met voorlichting, maar kinderen van alle culturen al op de basisschool aanleren dat homoseksualiteit normaal is en dat ze mensen moeten nemen zoals ze zijn. Dan groeien kinderen ermee op en kun je het probleem hopelijk uitroeien op den duur.”

’De littekens zitten van binnen in plaats van buiten’

Waar homoseksuele mannen vooral met geweld te maken krijgen, is het homogeweld bij lesbiennes meer op lust gericht, zegt Rixt Zijlstra (21) die op haar zestiende te maken kreeg met seksueel geweld omdat ze lesbisch is. Hetzelfde jaar waarin ze uit de kast kwam. „Ik was met mijn beste vriendinnen, allemaal hetero’s, in de kroeg. Zij waren mannen aan het versieren, dus ik deed een beetje mee om geen spelbreker te zijn. Het was heel gezellig, maar dat sloeg na enkele drankjes om. Een jongen vond dat hij wel kon laten zien dat ik toch op mannen viel. ’Je bent nooit de juiste man tegengekomen’, dat soort teksten. Hij zette me klem en heeft me aangerand. Ik raakte in een soort shock. Alles was wazig. ’Zie je wel dat je geil wordt van mannen’, zei hij ook nog.”

Wraak

Rixt wilde meteen naar huis. Ze vertelde haar beste vriendin wat er was gebeurd. Die wilde verhaal halen. Bij de friettent zagen ze hem staan. „Zij heeft hem toen een beste hengst gegeven”, zegt Rixt. „Ook niet slim, maar ze deed dat uit een reactie. Hij keek me aan en zei: Wat heb ik gedaan? Dat wist hij donders goed. Vervolgens heeft hij ons 5 minuten scheldend achtervolgt. Hij was in zijn mannelijkheid gekrenkt.”

„Lange tijd ging ik alleen met een grote groep op stap. Dan voelde ik me veiliger. Ik paste mijn gedrag aan, maar ik ben niet iemand die zich snel op de kop laat zitten. Je groeit er overheen. Wordt ouder en wijzer. Ik hoor vaker om me heen dat dit soort dingen gebeuren. Het lijkt een soort machtsspelletje onder mannen: Wie verovert de lesbie.”

Net zoveel geweld

Geweld tegen lesbiennes komt net zo vaak voor als tegen homo’s denkt Rixt, alleen je hoort het minder. „Vrouwen praten er niet over, maar wuiven het lacherig weg. Als je er een probleem van maakt, dan wordt het een issue. En gay zijn, is al lastig genoeg. Het geweld tegen mannen is zichtbaar, visueel. Bij ons zitten de littekens van binnen in plaats van buiten.”

Rixt vindt het wel nog eng om alleen op vakantie te gaan. „Waar ga ik heen? Wordt het in dit land wel geaccepteerd? Met wie ga ik? Wat moet ik aantrekken? Het wordt een soort handicap waar je mee moet leren leven. Je leert jezelf ook maniertjes aan. Bijvoorbeeld hoe je jongens van je af moet houden. Het zou niet moeten, maar het is de realiteit. Je volgt een bepaalde leerweg als je gay bent.”

Onwetendheid

De theaterstudent loopt graag hand in hand met haar vriendin en heeft geleerd niet te reageren op de commentaren die dit oplevert. Ze pleit voor voorlichting op school. Het liefst al vanaf de basisschool. „Ik heb met jongeren uit de eerste klas van het vmbo gesproken en die zeiden dat ze nog nooit een lesbienne hadden gezien. Ik was de eerste. Als jongeren er nooit mee te maken krijgen dan weten ze ook niet hoe ze zich gedragen moeten. Dat moet je ze leren. Ze hoeven het er niet mee eens te zijn, maar als ze het begrijpen dan kom je al een heel eind.”